Cấp phép đầu tư: Chú trọng cam kết về môi trường

Nhiều hiệp định tự do thương mại được ký nhưng thực thi các cam kết là một thách thức đối với năng lực của các bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp (DN). Đó là nhận định của ông Ngô Chung Khanh, Phó vụ trưởng, Vụ Chính sách Thương mại đa biên (Bộ Công Thương). 

Đọc E-paper

* Ngoài việc giúp tăng GDP cho các nước thành viên, Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ thiết lập chuẩn mực lịch sử về môi trường, đảm bảo các đối tác thực hiện đúng luật và tiêu chuẩn. Ông có thể nói rõ hơn về các cam kết của Việt Nam cho lĩnh vực này?

- Chủ trương của nước ta là chỉ giữ những gì tạo điều kiện cho DN, thu hút được đầu tư nước ngoài. Về lĩnh vực môi trường, có nhiều dịch vụ chúng ta đang cần thu hút đầu tư nước ngoài, chẳng hạn dịch vụ cảnh quan, phục vụ cho phát triển đô thị...

Chúng ta có những cam kết đối với các chính sách đã ban hành và sẽ điều chỉnh theo hướng thuận lợi hơn. Đây là điều quan trọng để tạo môi trường đầu tư minh bạch, thông thoáng hơn cho các nhà đầu tư.

* Theo nội dung đã đàm phán, nhà đầu tư có thể sở hữu bao nhiêu cổ phần trong một DN?

- Họ được quyền lập DN 100% vốn nước ngoài và không bị phân biệt đối xử trong những lĩnh vực được phép ĐT, cung cấp dịch vụ.

* Ông tin cách tiếp cận mới này có thể mang lại hiệu quả ĐT vào lĩnh vực môi trường của Việt Nam?

- Các cam kết TPP khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực môi trường. Với WTO trước đây, các cam kết có những hạn chế nhất định, khiến các nhà đầu tư nước ngoài e ngại khó đạt được hiệu quả tối đa sau đầu tư. Nhưng với TPP, những hạn chế này được khắc phục. Các nhà đầu tư nước ngoài chắc chắn được ưu đãi nhiều hơn so với WTO về mức độ mở cửa, ổn định chính sách.

* Theo ông, sự thay đổi cách tiếp cận về các nội dung liên quan đến môi trường, có đủ sức thay đổi tình trạng thu hút đầu tư hiện nay?

- Tôi tin rằng sẽ hiệu quả hơn. Các nhà đầu tư nước ngoài nhìn vào Việt Nam đều thấy rằng Chính phủ Việt Nam rất quyết tâm trong việc cải cách, tạo điều kiện kinh doanh thuận lợi.

Cạnh đó, các cam kết của TPP được đảm bảo bằng những chế tài rất chặt chẽ, cho nên việc vi phạm cam kết sẽ bị loại trừ tối đa. Với môi trường tốt, chủ trương quyết tâm, cam kết tốt, nhà đầu tư nước ngoài sẽ yên tâm hơn khi đầu tư vào Việt Nam. Đây cũng chính là mục tiêu mà TPP hướng đến.

* Thực tế cho thấy đã có sự vượt rào trong cấp phép đầu tư. Và dư luận quan ngại vấn đề môi trường sẽ tiếp tục bị bỏ qua. Ông suy nghĩ về vấn đề này?

- Bỏ qua các cam kết về môi trường sẽ gây tác hại rất lớn. Vụ Formosa là hậu quả nhãn tiền. Với các cam kết của Việt Nam trong TPP về môi trường, các tỉnh và các bộ ngành khi xem xét các dự án đầu tư phải chú trọng hơn nữa đến những cam kết của các nhà đầu tư, hiệu quả đầu tư, đặc biệt là bảo vệ môi trường.

* Đàm phán các hiệp định và đưa ra cam kết song thực thi các cam kết vẫn là cả một vấn đề. Theo ông, cần làm gì để thay đổi thực trạng này?

- Việt Nam được mời vào TPP, bởi các thành viên tin rằng Việt Nam đã cam kết thì sẽ thực thi. Vấn đề quan trọng là cần nâng cao khả năng thực thi của các địa phương và DN, từ nhận thức đến việc đưa ra các giải pháp, động thái thích hợp. Đó là một thách thức chúng ta phải vượt qua.

Cũng chính vì thế, trong quá trình đàm phán chúng ta phải yêu cầu các thành viên TPP cho thời gian chuyển đổi hợp lý và hỗ trợ kỹ thuật để thực thi.

Chính quyền các địa phương cần chú ý hơn đến các cam kết mạnh mẽ của Chính phủ với TPP về môi trường. Cần phải hiểu đúng các cam kết để quản lý, cấp phép không bị vênh, tránh việc va chạm không đáng có giữa cơ quan chính quyền với nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài.

* Cảm ơn ông!

>Thái Lan: 4 lĩnh vực sẽ được nới lỏng cấp phép đầu tư nước ngoài

>Ai cấp phép đầu tư sân golf trong sân bay?