Dư địa để nới lỏng tiền tệ

Nếu mặt bằng lãi suất tiếp tục ổn định ở mức phù hợp thì có thể giúp Ngân hàng Nhà nước duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ trong năm 2017, tạo động lực phát triển nền kinh tế trong bối cảnh chính sách tài khóa bị nhiều hạn chế do thâm hụt ngân sách ngày càng tăng.

Đọc E-paper

Tài chính quốc tế năm 2016 đã trải qua một năm biến động mạnh khi có quá nhiều sự kiện bất ngờ xảy ra. Và trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu có nhiều bất ổn, nhiều ngân hàng trung ương các nước tiếp tục duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ với lãi suất cực thấp, thậm chí ở mức âm.

Cụ thể Ngân hàng Trung ương châu Âu hôm 8/12 khiến các thị trường bất ngờ khi quyết định duy trì chương trình mua trái phiếu chính phủ đến hết năm 2017. Trước đó vào tháng 8 Nhật Bản cũng thông qua gói kích thích tài khóa mới trị giá hơn 28 nghìn tỷ yen, tương đương 274 tỷ USD.

Riêng Cục dự trữ Liên bang Mỹ đã tăng lãi suất vào cuộc họp ngày 15/12 vừa qua, đánh dấu lần tăng duy nhất trong năm nay trong khi đầu năm dự báo có đến 4 lần tăng. Với nền kinh tế đang khởi sắc, Hoa Kỳ là một trong hiếm hoi những nước đang dần thắt chặt chính sách trở lại.

Và điều này đang khiến dòng vốn đầu tư rút khỏi các thị trường mới nổi và quay trở lại Mỹ, khiến nền kinh tế các thị trường này càng trở nên rủi ro và có thể gặp nhiều bất ổn hơn trong thời gian tới.

Đơn cử như trường hợp của Trung Quốc, theo Goldman Sachs ước tính thì các khoản ngoại tệ rút khỏi nền kinh tế Trung Quốc đã lên tới 1,1 nghìn tỷ USD kể từ khi đồng CNY mất giá hồi tháng 8/2015 cho đến nay.

Bất chấp sự biến động mạnh của thị trường tài chính quốc tế, thị trường tài chính trong nước tiếp tục thể hiện sự ổn định. Mặt bằng lãi suất tiếp tục được duy trì ở mức phù hợp theo định hướng của Ngân hàng Nhà nước và lạm phát được kiểm soát trong kế hoạch đặt ra đầu năm. Lãi suất huy động của các ngân hàng trong xu hướng giảm dần, đặc biệt là mức giảm mạnh vào cuối tháng 9 của 4 ngân hàng thương mại quốc doanh đã kéo theo hàng loạt ngân hàng thương mại cổ phần giảm lãi suất, tạo điều kiện để giảm lãi suất cho vay.

>>7 sự kiện chấn động thị trường tài chính thế giới năm 2016

Thực tế trong năm qua cũng đã có 2 đợt giảm lãi suất cho vay vào tháng 5 và tháng 10. Nếu mặt bằng lãi suất tiếp tục ổn định ở mức phù hợp có thể giúp Ngân hàng Nhà nước duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ trong năm sau, tạo động lực phát triển nền kinh tế trong bối cảnh chính sách tài khóa bị nhiều hạn chế do thâm hụt ngân sách ngày càng tăng lên.

Trong tình hình đồng USD tăng mạnh trên thị trường quốc tế thì VNĐ vẫn giữ được mức ổn định tương đối so với đồng tiền này. Việc Ngân hàng Nhà nước ban hành cơ chế tỷ giá trung tâm ngay từ đầu năm với mức điều chỉnh linh hoạt hằng ngày đã giúp nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng tránh được các cú sốc về tỷ giá.

Tính đến ngày 26/12, tỷ giá USD/VNĐ chỉ tăng khoảng 1,2% so với đầu năm, đánh dấu sự thành công của Ngân hàng Nhà nước trong việc điều hành tỷ giá, giúp ổn định vĩ mô, nhất là trong bối cảnh đồng USD đã tăng rất mạnh trên thị trường quốc tế và các đồng tiền khác mất giá nặng nề so với USD. Ngoài ra, chính sách hạn chế đô la hóa đã phần nào có hiệu quả nhất định trong việc triệt tiêu hoạt động đầu cơ tỷ giá, góp phần ổn định thị trường ngoại hối.

Trong khi đó, công cuộc tái cấu trúc ngành ngân hàng tiếp tục diễn ra quyết liệt với mục tiêu lành mạnh hóa hệ thống ngân hàng. Trong năm qua ngành ngân hàng tiếp tục chứng kiến các vụ điều tra, khởi tố liên quan đến cán bộ một số ngân hàng. Tình trạng sở hữu chéo dần được xử lý.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành thông tư 06 thay thế thông tư 36 nhằm giúp các ngân hàng nâng cao dần sức mạnh tài chính. Công cuộc xử lý nợ xấu cũng được ưu tiên và tập trung nhiều hơn, theo đó thông tư số 08/2016/TT-NHNN ra đời, trao cơ chế chủ động và quyền hạn nhiều hơn cho VAMC trong công tác xử lý, thu hồi nợ xấu.

>>Nợ xấu và kế giương Đông, kích Tây