Ra mắt Sổ tay hướng dẫn thủ tục đất đai phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp
Nhằm tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai và hỗ trợ triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa chính thức công bố Sổ tay hướng dẫn công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai
Ấn phẩm này không chỉ cụ thể hóa các nhiệm vụ và thẩm quyền của từng cấp chính quyền, mà còn hướng dẫn chi tiết quy trình thực hiện thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, góp phần nâng cao tính minh bạch, hiệu quả và nhất quán trong tổ chức thực hiện.
Sổ tay được biên soạn gồm hai phần chính. Phần đầu tiên tập trung hệ thống hóa đầy đủ thẩm quyền và nhiệm vụ của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND cũng như các cơ quan chuyên môn về đất đai ở cả cấp tỉnh và cấp xã.
Thông qua phần này, các cơ quan chính quyền sẽ có cái nhìn toàn diện về chức năng, nhiệm vụ cần thực hiện khi vận hành mô hình chính quyền hai cấp.
Phần thứ hai trình bày chi tiết các quy trình thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai. Nội dung bao gồm các công đoạn từ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; cho đến đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giải quyết tranh chấp.
Một điểm đáng chú ý trong Sổ tay là việc cụ thể hóa toàn bộ quy trình 16 bước trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
Quy trình này bao gồm các giai đoạn từ xây dựng kế hoạch thu hồi đất, tổ chức họp lấy ý kiến người dân, ban hành thông báo thu hồi đất, kiểm kê tài sản, lập và phê duyệt phương án bồi thường cho đến việc thực hiện chi trả và bàn giao đất.
Việc minh bạch hóa toàn bộ trình tự này không chỉ giúp chính quyền thực hiện đúng quy định mà còn tạo điều kiện thuận lợi để người dân giám sát, đảm bảo quyền lợi hợp pháp.
Đối với thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu, đặc biệt tại cấp xã, Sổ tay hướng dẫn rõ ràng quy trình gồm 3 bước.
Người dân nộp hồ sơ tại Trung tâm Phục vụ hành chính công; cơ quan chức năng sau đó kiểm tra và chuyển hồ sơ về UBND cấp xã để tiến hành xác minh; cuối cùng, sau khi người dân hoàn thành nghĩa vụ tài chính, UBND cấp xã thực hiện việc cấp Giấy chứng nhận.
Thời gian giải quyết đối với đăng ký đất đai lần đầu không vượt quá 17 ngày làm việc; nếu đi kèm với việc cấp Giấy chứng nhận, thời gian xử lý không quá 20 ngày. Riêng tại các khu vực miền núi, hải đảo, vùng sâu vùng xa hoặc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, thời gian giải quyết có thể được kéo dài tối đa đến 30 ngày làm việc.
Sổ tay cũng thực hiện việc phân định rõ ràng thẩm quyền và nhiệm vụ giữa các cấp chính quyền trong quản lý đất đai.
Ở cấp tỉnh, HĐND có 6 nhiệm vụ; UBND đảm nhận 50 nhiệm vụ; Chủ tịch UBND 37 nhiệm vụ; và Sở Nông nghiệp và Môi trường thực hiện 15 nhiệm vụ cụ thể.
Tương ứng ở cấp xã, HĐND có 4 nhiệm vụ; UBND 45 nhiệm vụ; Chủ tịch UBND 44 nhiệm vụ; và cơ quan quản lý đất đai cấp xã chịu trách nhiệm thực hiện 19 nhiệm vụ. Việc phân định này bảo đảm cho bộ máy hành chính địa phương hoạt động theo đúng chức năng, trách nhiệm được giao, tránh chồng chéo và nâng cao hiệu quả phối hợp trong tổ chức thực hiện.
Với nội dung rõ ràng, cụ thể và dễ tiếp cận, Sổ tay được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ hữu ích hỗ trợ các cơ quan chính quyền địa phương thực hiện tốt nhiệm vụ theo mô hình phân cấp, phân quyền mới.
Đồng thời, tài liệu này cũng đóng vai trò là cẩm nang hướng dẫn quan trọng đối với người dân, giúp họ nắm rõ quy trình thực hiện các quyền và nghĩa vụ liên quan đến đất đai, từ đó chủ động, minh bạch và đúng pháp luật trong việc tiếp cận các thủ tục hành chính.
Đây là một bước đi thiết thực nhằm nâng cao chất lượng phục vụ của chính quyền cơ sở và thúc đẩy niềm tin của người dân vào hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai.