VCCI kiến nghị không miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa qua sàn thương mại điện tử

Hiện tại, theo quy định có hiệu lực từ ngày 18/2, các đơn hàng nhập khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị dưới một triệu đồng không còn được miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng (VAT). Tuy nhiên, trong dự thảo Nghị định mới đang được lấy ý kiến, Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục miễn thuế nhập khẩu đối với các đơn hàng có giá trị thấp, dưới một triệu đồng.

Phản hồi về đề xuất này, VCCI cho rằng việc duy trì chính sách miễn thuế như vậy là không phù hợp trong bối cảnh hiện nay, và có thể tạo ra sự bất bình đẳng giữa hàng hóa sản xuất trong nước và hàng nhập khẩu qua thương mại điện tử. Theo phân tích của VCCI, đa số các đơn hàng thương mại điện tử có giá trị dưới một triệu đồng, do đó, nếu áp dụng ngưỡng miễn thuế như đề xuất, gần như toàn bộ hàng hóa nhập khẩu qua kênh này sẽ được miễn thuế.

Dẫn chứng từ số liệu thực tế, năm 2024, hơn 324 triệu sản phẩm đã được bán thông qua nền tảng Shopee, mang lại doanh thu 14.200 tỷ đồng, tương đương mức giá trung bình chỉ khoảng 43.682 đồng mỗi sản phẩm. Điều này cho thấy việc miễn thuế cho đơn hàng dưới một triệu đồng đồng nghĩa với việc phần lớn hàng hóa thương mại điện tử sẽ không bị đánh thuế nhập khẩu.

Trong khi đó, các doanh nghiệp trong nước vẫn phải chịu thuế nhập khẩu đối với nguyên vật liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất. Điều này, theo VCCI, tạo ra sự thiếu công bằng trong chính sách thuế, đồng thời làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa nội địa trước hàng hóa nhập khẩu.

Mặc dù vậy, VCCI cũng thừa nhận việc thiết kế một chính sách thuế phù hợp cho hàng hóa thương mại điện tử là thách thức lớn. Do đặc điểm đặc thù, mỗi lô hàng bao gồm nhiều đơn hàng nhỏ với các mặt hàng khác nhau, việc áp dụng mã HS (mã phân loại hàng hóa) như trong thương mại truyền thống sẽ rất khó khả thi. Điều này có thể gây chậm trễ trong khâu thông quan, thậm chí dẫn đến hủy đơn, gây tổn thất cho cả người bán lẫn nền tảng thương mại điện tử.

VCCI cho rằng lý do chính của đề xuất miễn thuế là để giảm chi phí hành chính thu thuế cho Nhà nước, bởi chi phí quản lý đôi khi vượt quá số tiền thu được từ các đơn hàng giá trị thấp.

Tuy nhiên, thay vì miễn hoàn toàn, cơ quan quản lý có thể tham khảo kinh nghiệm quốc tế nhằm đơn giản hóa biểu thuế, như cách làm của Canada từ năm 2012. Theo đó, các mã HS được gom thành một số nhóm hàng hóa lớn, mỗi nhóm áp dụng một mức thuế suất cụ thể, ví dụ như: nhóm 1 gồm quần áo, giày dép, hàng dệt may, chăn ga gối nệm; nhóm 2 gồm máy tính, điện thoại, tai nghe...

Cách tiếp cận này sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng phân loại hàng hóa, giảm thiểu tranh cãi liên quan đến mã HS chi tiết cho từng sản phẩm. Đồng thời, việc này cũng giúp tối ưu hóa nguồn lực quản lý của cơ quan hải quan.

Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ. Theo số liệu từ nền tảng dữ liệu Metric, năm 2024 đã ghi nhận hơn 324 triệu sản phẩm được nhập khẩu thông qua kênh này, với tổng doanh số đạt 14.200 tỷ đồng, tăng lần lượt gần 38% và 43% so với năm trước. Đáng chú ý, đến cuối tháng 9/2024, các sản phẩm có giá dưới 200.000 đồng đã chiếm hơn một nửa tổng doanh số thương mại điện tử.

Cũng theo Metric, trung bình mỗi tháng, người tiêu dùng Việt Nam chi khoảng 900 tỷ đồng để mua hàng trực tuyến. Ước tính mỗi ngày có từ 4 đến 5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam thông qua các nền tảng thương mại điện tử.

Trong bối cảnh đó, việc xây dựng một chính sách thuế công bằng, hợp lý và hiệu quả đối với hàng hóa nhập khẩu qua thương mại điện tử đang trở thành yêu cầu cấp thiết, không chỉ để đảm bảo công bằng cho doanh nghiệp trong nước mà còn để tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực thương mại quốc tế.

NH