Quản trị

Tinh gọn cho doanh nghiệp Việt

ThS. Bùi Mạnh Thắng (*) 15/12/2024 06:56

Doanh nghiệp Việt thường sử dụng nguồn lực thiếu hiệu quả, lãng phí do đó không những cạnh tranh khó ngay trong nước mà còn rất khó vươn ra thị trường toàn cầu.

Tổng Bí thư Tô Lâm đã từng viết về lãng phí. Cụ thể “lãng phí đã và đang gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trong cho sự phát triển đất nước, trong đó, gây suy giảm nguồn lực con người, nguồn lực tài chính, giảm hiệu quả sản xuất, kinh doanh, tăng gánh nặng chi phí, gây cạn kiệt tài nguyên”.

Chi phí 'không thấy được' gấp ba đến mười lần chi phí 'thấy được'

Đối với doanh nghiệp Việt, lãng phí chính là việc sử dụng và phân bổ chi phí không hiệu quả. Tổng chi phí của doanh nghiệp được ví như một tảng băng không chỉ bao gồm phần thấy được (phần nổi) mà còn bao gồm phần không thấy được (phần chìm). Tổng chi phí bằng chi phí thấy được cộng với chi phí không thấy được, trong đó, chi phí không thấy được bằng ba đến mười lần chi phí thấy được.

Nguyên nhân chính dẫn đến việc sử dụng và phân bổ chi phí trong doanh nghiệp không hiệu quả, lãng phí đó là việc sử dụng và vận hành không hợp lý.

Quy trình không hợp lý gây ra lãng phí đối với chi phí nhìn thấy được, bao gồm giảm lợi nhuận, giảm tính cạnh tranh, vượt ngân sách dự toán, giảm nhu cầu của khách hàng, khách hàng khiếu nại… Quy trình không hợp lý gây ra lãng phí đối với chi phí không nhìn thấy được, bao gồm sử dụng tài nguyên, nguồn lực kém hiệu quả, giảm thị phần, chi phí lao động gián tiếp tăng, mất sự tận tâm của nhân viên và tình trạng nghỉ việc tăng.

059459034.jpg
Quản trị phải có kế hoạch hành động cụ thể chứ không hô khẩu hiệu suông

Quy trình và quản trị tinh gọn cho doanh nghiệp Việt

Có 5 yếu tố chính để thiết lập và tạo nên quy trình hợp lý, tối ưu hóa chi phí, nguồn lực và tạo sự thay đổi căn bản cho doanh nghiệp Việt. Đó là:

Thứ nhất, doanh nghiệp phải có tầm nhìn cụ thể. Nếu thiếu tầm nhìn sẽ gây nên sự mất phương hướng trong sản xuất, kinh doanh.

Thứ hai, phải hội tụ đầy đủ các kỹ năng cần thiết, trong đó kỹ năng quản trị là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp sử dụng chi phí hợp lý, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao năng suất. Nếu thiếu kỹ năng này sẽ gây ra thất thoát, lãng phí, sử dụng nguồn tài nguyên không hiệu quả

Thứ ba, đội ngũ lãnh đạo phải có khả năng thúc đẩy nhân viên làm việc, tối ưu hóa nguồn lực, quan trọng nhất là con người. Làm thế nào để phát huy trí tuệ Việt Nam đó là nghệ thuật của nhà quản lý. Nếu thiếu kỹ năng này sẽ gây sự lãng phí, năng suất thấp.

Thứ tư, có đủ nguồn lực cần thiết. Quan trọng nhất là làm thế nào để thu hút người tài về doanh nghiệp và sử dụng chất xám của họ một cách tối ưu.

Thứ năm, phải có kế hoạch hành động cụ thể chứ không hô khẩu hiệu suông. Phải tạo cơ chế, chính sách, vai trò, nhiệm vụ, mục tiêu hướng tới sự minh bạch, công bằng, thưởng phạt công minh có như vậy mới phát huy hết khả năng của nhân viên, giảm thiểu đến mức thấp nhất chi phí ẩn.

(*) Giám đốc Điều hành Công ty TNHH Tư vấn BMT

Bên cạnh việc xây dựng quy trình hợp lý, việc tinh gọn trong doanh nghiệp Việt là công cụ hiệu quả để tránh lãng phí, tối ưu hóa chi phí và nguồn lực. Phương pháp LEAN (sản xuất tinh gọn) do ông Taiichi Ohno - một kỹ sư Nhật Bản phát triển để giải quyết vấn đề về lãng phí. Ohno tin rằng lãng phí là nguyên nhân chính dẫn đến chi phí cao và chất lượng thấp. Ông đã xác định 7 loại lãng phí chính trong sản xuất, bao gồm: Lãng phí do sản xuất quá nhiều, lãng phí do vận chuyển, lãng phí do chờ đợi, lãng phí do xử lý, lãng phí do sản phẩm lỗi, lãng phí do tài nguyên thừa, lãng phí do nhân lực thừa.

Mục tiêu của LEAN là loại bỏ lãng phí và cải thiện hiệu quả nhằm mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và khách hàng. Lãng phí là bất kỳ hoạt động nào không tạo ra giá trị cho khách hàng.

LEAN tập trung vào việc loại bỏ các lãng phí này để cải thiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. LEAN mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, bao gồm giảm chi phí, tăng năng suất, cải thiện chất lượng, cải thiện sự hài lòng của khách hàng, tăng khả năng cạnh tranh.

ThS. Bùi Mạnh Thắng  (*)