Bức tranh tổng thể các bộ ngành sau tinh giản

Theo phương án sắp xếp, tinh giản bộ máy, Chính phủ nhiệm kỳ 2026 - 2031 sẽ còn 13 bộ, 4 cơ quan ngang bộ, 4 cơ quan thuộc Chính phủ. Theo Kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương, các bộ, ngành xây dựng báo cáo tổng kết và gửi về Ban Chỉ đạo Trung ương trước ngày 31/12/2024.

Giảm tối thiểu 15-20% đầu mối tổ chức bên trong

Đối với các cấp ủy, tổ chức đảng, theo phương án, kết thúc hoạt động của Ban cán sự đảng Chính phủ, lập Đảng bộ Chính phủ trực thuộc Trung ương, gồm các tổ chức đảng trong các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và một số đảng bộ trong các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng thương mại nhà nước. Riêng Đảng bộ Quân đội và Đảng bộ Công an trực thuộc Trung ương sẽ giữ nguyên. Có cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc đặt tại Cơ quan Chính phủ.

Đảng ủy Chính phủ, gồm ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư đảng ủy. Ban thường vụ đảng ủy gồm Thủ tướng Chính phủ làm Bí thư, các Phó thủ tướng, một số thành viên Chính phủ và có thể bố trí một Phó bí thư chuyên trách. Bộ Chính trị chỉ định nhân sự ban chấp hành, ban thường vụ đảng ủy, quy định ban thường vụ đảng ủy thực hiện chức năng, nhiệm vụ như của ban cán sự đảng Chính phủ hiện nay.

Theo đề án, sẽ kết thúc hoạt động của các ban cán sự đảng, lập Đảng bộ các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ trực thuộc Đảng bộ Chính phủ gồm ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư đảng ủy; ban thường vụ đảng ủy gồm bộ trưởng làm bí thư, các thứ trưởng, vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ và một phó bí thư chuyên trách.

Đối với các bộ, cơ quan ngang bộ: Duy trì 8 bộ, cơ quan ngang bộ (có sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong). Các bộ gồm: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Công thương, Bộ VH-TT-DL và Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Sáp nhập, cũ và mới

Hợp nhất Bộ Kế hoạc Đầu tư với Bộ Tài chính, tên mới dự kiến Bộ Tài chính và Đầu tư Phát triển hoặc Bộ Kinh tế Phát triển.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tiếp nhận 19 tập đoàn, tổng công ty nhà nước; xây dựng đề án sáp nhập Bảo hiểm Xã hội Việt Nam sau khi hai bộ hợp nhất.

Nghiên cứu xây dựng đề án thành lập Đảng bộ của một số tập đoàn lớn theo hướng là đầu mối tổ chức đảng trực thuộc Đảng bộ Chính phủ.

Hợp nhất Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng, tên mới dự kiến Bộ Phát triển Hạ tầng hoặc Bộ Giao thông và Xây dựng đô thị, Nông thôn.

Hợp nhất Bộ Tài nguyên Môi trường với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tên mới tên dự kiến Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên Môi trường.

Hợp nhất Bộ Thông tin Truyền thông với Bộ Khoa học Công nghệ, tên dự kiến là Bộ Khoa học Công nghệ và Chuyển đổi số hoặc Bộ Khoa học Công nghệ Chuyển đổi số và Truyền thông.

Hợp nhất Bộ Lao động Thương Binh Xã hội với Bộ Nội vụ thành Bộ Nội vụ và Lao động và chuyển chức năng quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp sang Bộ Giáo dục Đào tạo, chuyển chức năng quản lý nhà nước về bảo trợ xã hội, trẻ em, phòng, chống tệ nạn xã hội sang Bộ Y tế.

Bộ Y tế chủ động phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương trong việc tiếp nhận một số nhiệm vụ của Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe Trung ương. Song song đó, dự kiến tiếp nhận quản lý nhà nước về bảo trợ xã hội, trẻ em, phòng, chống tệ nạn xã hội từ Bộ Lao động Thương Binh Xã hội chuyển sang.

Bộ Ngoại giao chủ động phối hợp để tiếp nhận nhiệm vụ chính của Ban Đối ngoại Trung ương, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội.

Bộ Nội vụ chủ động xây dựng phương án sắp xếp Học viện Hành chính Quốc gia theo hướng sáp nhập vào Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Đồng thời chủ trì, phối hợp với Bộ Lao động Thương binh Xã hội xây dựng đề án hợp nhất bộ này với Bộ Nội vụ; phối hợp với Ủy ban Dân tộc chuyển chức năng, nhiệm vụ của Ban Tôn giáo Chính phủ về Ủy ban Dân tộc.

Ủy ban Dân tộc chủ động phối hợp với Bộ Nội vụ xây dựng phương án tiếp nhận Ban Tôn giáo Chính phủ và phối hợp với Bộ Bộ Lao động Thương binh Xã hội tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ về giảm nghèo từ Bộ Bộ Lao động Thương binh Xã hội.

Định hướng kết thúc hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, chuyển chức năng, nhiệm vụ về Bộ Tài chính, các bộ chuyên ngành...

Định hướng kết thúc hoạt động của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, chuyển nhiệm vụ về Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan

Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, có hai phương án là hợp nhất hoặc kiện toàn tổ chức bộ máy, sắp xếp và cơ cấu lại, giảm mạnh tổ chức bên trong.

Về lĩnh vực báo chí, kết thúc hoạt động của Truyền hình Nhân dân, Truyền hình Quốc hội, Truyền hình Thông tấn, Truyền hình VOV, Truyền hình VTC, chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về Đài Truyền hình Việt Nam và xây dựng Đề án cơ cấu lại Đài Truyền hình Việt Nam, bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ đài truyền hình quốc gia, có các kênh chuyên đề phù hợp.

Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam thực hiện sắp xếp, tinh gọn, giảm mạnh đầu mối tổ chức bộ máy bên trong và biên chế; tập trung xây dựng Thông tấn xã Việt Nam là cơ quan thông tấn quốc gia, Đài Tiếng nói Việt Nam là đài phát thanh quốc gia, tập trung vào báo in, báo điện tử, báo nói (VOV) để thực hiện nhiệm vụ chính trị, được ngân sách Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên cho các hoạt động.

Với báo và tạp chí, đề nghị các bộ, cơ quan ngang bộ thực hiện phương án sắp xếp, bảo đảm mỗi bộ, cơ quan ngang bộ chỉ có một cơ quan báo (gồm: báo in, báo điện tử và cổng thông tin điện tử của bộ, ngành) và một tạp chí khoa học chuyên ngành (chỉ duy trì đối với các tạp chí có uy tín về khoa học trên thế giới và trong nước).

Chuyển Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh vào trong cơ cấu tổ chức của Bộ Quốc phòng.

Song song đó, thực hiện sắp xếp, tinh gọn đầu mối, giảm mạnh các tổng cục, cục, vụ, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ, cục, vụ, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc tổng cục.

Yến Linh