Du lịch TP.HCM: Tự tin bước vào chu kỳ phát triển mới

Từ tháng 7/2025, TP.HCM chính thức bước sang một giai đoạn phát triển mới khi được mở rộng không gian đô thị theo mô hình “một trung tâm - ba vùng - một đặc khu”. Đây không đơn thuần là sự điều chỉnh địa giới hành chính, mà là bước tái cấu trúc chiến lược, mở ra dư địa phát triển dài hạn cho một siêu đô thị giữ vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước. Với hàng loạt cơ chế, chính sách đặc thù từ Trung ương, cùng quyết tâm cải tổ bộ máy, đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông, thúc đẩy số hóa và tăng cường kết nối liên vùng, toàn Thành phố đang chuyển mình mạnh mẽ, tạo nền tảng thuận lợi để các ngành kinh tế, trong đó có du lịch, bứt phá toàn diện.

Trong bức tranh chung đó, du lịch TP.HCM nổi lên như một trong những lĩnh vực hưởng lợi rõ nét nhất từ quá trình tái cấu trúc không gian phát triển. Hiện nay, Thành phố có 7.211 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch, bao gồm 1.842 doanh nghiệp lữ hành chiếm gần 40% tổng số doanh nghiệp lữ hành cả nước. Trong số này có 1.383 doanh nghiệp lữ hành quốc tế, tương đương 33% cả nước, và 459 doanh nghiệp lữ hành nội địa. Thành phố hiện có 39 khu, điểm du lịch đã được công nhận, phản ánh quy mô và mức độ đa dạng hiếm có của thị trường du lịch đô thị. Nguồn nhân lực du lịch của TP.HCM cũng giữ vai trò nòng cốt trên phạm vi cả nước. Tổng số lao động trực tiếp trong ngành du lịch ước khoảng 145.000 người, chưa kể lực lượng lao động gián tiếp và thời vụ. Đây là nền tảng quan trọng để ngành du lịch TP.HCM không chỉ phục hồi nhanh sau đại dịch mà còn vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn tăng trưởng mới.

Năm 2025 ghi dấu một bước tiến vượt bậc của du lịch TP.HCM. Không chỉ mở rộng quy mô thị trường, ngành du lịch Thành phố còn tập trung làm mới sản phẩm, nâng chất dịch vụ, cải thiện tinh thần và thái độ phục vụ, đồng thời xây dựng mặt bằng giá cạnh tranh hơn.

Những thành tựu đó tiếp tục được khẳng định trên bản đồ du lịch khu vực và quốc tế. Ngày 13/10/2025, tại Hồng Kông (Trung Quốc), ngành du lịch TP.HCM được Giải thưởng Du lịch Thế giới (World Travel Awards - WTA) vinh danh với bốn hạng mục quan trọng. Trong đó, Thành phố tiếp tục giữ vững danh hiệu Điểm đến du lịch kinh doanh hàng đầu châu Á và Điểm đến lễ hội - sự kiện hàng đầu châu Á trong bốn năm liên tiếp từ 2022 đến 2025. Sở Du lịch TP.HCM được trao danh hiệu Cơ quan quản lý du lịch địa phương hàng đầu châu Á năm thứ ba liên tiếp. Đặc biệt, lần đầu tiên khu vực Vũng Tàu - TP.HCM được vinh danh là Điểm đến nghỉ dưỡng ngắn ngày tại thành phố ven biển hàng đầu châu Á, mở ra hướng phát triển mới cho du lịch biển trong không gian đô thị mở rộng.

Trong bối cảnh chung, du lịch Việt Nam năm 2025 cũng ghi nhận cột mốc lịch sử khi đón trên 21 triệu lượt khách quốc tế, vượt xa mức đỉnh trước đại dịch Covid-19 năm 2019 với 18 triệu lượt. Đây được xem là một trong những mức tăng trưởng cao nhất ASEAN và châu Á, đặc biệt khi kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt nhiều bất ổn do xung đột địa chính trị, biến đổi khí hậu và thiên tai diễn biến phức tạp. Thành quả đó không đến từ may mắn, mà là kết quả của sự chung sức bền bỉ, chủ động đổi mới tư duy tổ chức và quản lý, cùng tinh thần dám làm, dám thử của từng địa phương, từng doanh nghiệp và mỗi cá nhân trong ngành.

Tại TP.HCM, điều dễ nhận thấy là các hoạt động lễ hội, sự kiện đã được tổ chức theo hướng giảm hình thức, tăng chiều sâu nội dung và tính trải nghiệm. Các sự kiện liên kết vùng được đầu tư bài bản hơn, trong khi hoạt động xúc tiến, quảng bá được triển khai theo hướng thiết thực và hiệu quả.

Hệ thống điểm đến của TP.HCM tiếp tục được làm mới và gia tăng sức hút. Những địa chỉ quen thuộc vẫn giữ vai trò trụ cột. Nổi bật nhất là Củ Chi, nơi không chỉ có Địa đạo - kỳ quan của ý chí và lòng yêu nước, mà còn được bổ sung hàng loạt trải nghiệm mới như không gian vùng giải phóng, chương trình “Trăng chiến khu”, chợ quê, ẩm thực thời chiến, trò chơi dân gian, hoạt động thể thao và các show thực cảnh như “Đất Thép”. Nhiều phường, xã khác cũng đã chủ động xây dựng và giới thiệu sản phẩm du lịch đặc trưng của địa phương mình. Đáng chú ý, cuộc thi “Hướng dẫn viên giỏi Thành phố mở rộng 2025”, dù còn hạn chế do lần đầu tổ chức theo mô hình gameshow truyền hình thực tế, đã cho thấy sự đột phá trong tư duy tổ chức sự kiện và cách tiếp cận công chúng.

Dù đạt nhiều thành tựu ấn tượng, du lịch TP.HCM và Việt Nam vẫn còn dư địa tăng trưởng rất lớn. So sánh trong khu vực cho thấy, ngay cả khi tăng trưởng chậm hoặc suy giảm, Thái Lan vẫn đón khoảng 32 triệu lượt khách quốc tế, dù giảm 7% so với năm trước, trên nền dân số khoảng 72 triệu người. Xét tỷ lệ khách quốc tế trên dân số trong ASEAN, Việt Nam hiện chỉ cao hơn Indonesia, Myanmar và Philippines. Campuchia dù giảm 9% nhưng vẫn đón hơn 6 triệu lượt khách quốc tế trên dân số khoảng 18 triệu người. Lào - quốc gia không có biển và hạ tầng đường bộ còn hạn chế vẫn thu hút 4,3 triệu lượt khách quốc tế trên dân số chưa tới 8 triệu người. Đặt trong so sánh trực tiếp, TP.HCM có diện tích lớn gấp chín lần Singapore, dân số gấp khoảng 2,5 lần, nhưng lượng khách quốc tế mới chỉ bằng gần một nửa. Đây không phải là hạn chế, mà là dư địa tăng trưởng đáng kể của một trung tâm du lịch trọng điểm quốc gia.

Để hiện thực hóa khát vọng vươn lên, ngành du lịch cần chuyển mạnh từ tư duy phong trào sang tư duy kinh tế du lịch chuyên nghiệp. Thước đo không chỉ là số lượng khách, mà phải là doanh thu, lợi nhuận, thời gian lưu trú, mức chi tiêu và tỷ lệ quay lại. Cần phân tích sâu từng thị trường, chuẩn hóa nguồn nhân lực theo định hướng kết hợp bản sắc Việt với tiêu chuẩn quốc tế, đổi mới căn bản phương pháp đào tạo và mở rộng hợp tác du học nghề. Song song đó, việc xây dựng lịch du lịch theo tháng và hệ sản phẩm đặc trưng, khác biệt của TP.HCM là những ưu tiên cần triển khai sớm.

Cuối cùng, du lịch chỉ thực sự bền vững khi mỗi người dân hiểu, yêu và tự hào về nơi mình sống. Khi vượt qua tâm lý “Bụt nhà không thiêng”, sức mạnh “toàn dân làm du lịch” mới thực sự phát huy. Với nền tảng văn hóa đa dạng, hệ thống di tích phong phú, ẩm thực đặc sắc và không gian đa văn hóa hiếm có - nơi hội tụ đầy đủ 54 dân tộc Việt Nam - TP.HCM có đầy đủ điều kiện để kể những câu chuyện hấp dẫn về chính mình.

Bước sang năm 2026, với những thành tựu của năm 2025, cùng các tín hiệu đầu tư mạnh mẽ về hạ tầng, chính sách đặc thù từ Trung ương, cải thiện đồng bộ giao thông, môi trường, an toàn thực phẩm và ổn định kinh tế vĩ mô, du lịch TP.HCM bước vào giai đoạn tăng tốc với tâm thế tự tin và vững tiến, sẵn sàng tỏa sáng đúng với tinh thần của một đô thị năng động, sống động và hội nhập.

(*) Chủ tịch Lửa Việt Tours

Nguyễn Văn Mỹ (*)