Hà Nội đặt mục tiêu hoàn tất chuyển đổi giao thông xanh chậm nhất vào năm 2030

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết thành phố đang tập trung đánh giá toàn diện tiến độ triển khai, đồng thời yêu cầu các sở, ngành và doanh nghiệp liên quan đẩy nhanh các nhiệm vụ trọng tâm nhằm bảo đảm lộ trình chuyển đổi đúng kế hoạch.

Theo ông Đào Việt Long - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, thời gian qua thành phố đã phối hợp với các đơn vị liên quan từng bước thay thế phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch bằng phương tiện điện và năng lượng sạch. Quá trình chuyển đổi bước đầu đạt kết quả tích cực nhưng vẫn đối mặt không ít khó khăn về cơ chế chính sách, nguồn vốn và hạ tầng.

Trong giai đoạn 2025 - 2026, Hà Nội tập trung hoàn thiện chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện, mở rộng mạng lưới xe buýt điện, đầu tư xây dựng các trạm sạc và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý, điều hành giao thông. Theo lộ trình, tỷ lệ xe buýt điện và xe sử dụng năng lượng xanh dự kiến đạt khoảng 10% trong năm 2025, tăng lên 20 - 23% vào năm 2026 và hoàn tất chuyển đổi 100% vào năm 2030.

Thực tế triển khai cho thấy, từ đầu năm 2025 đến nay, thành phố đã đưa vào vận hành thêm 7 tuyến xe buýt điện với 108 phương tiện, nâng tổng số lên 17 tuyến với 256 xe, chiếm gần 13,5% tổng số xe buýt toàn mạng. Riêng trong tháng 12/2025, doanh nghiệp Liên Ninh đã chuyển đổi toàn bộ 111 xe buýt diesel sang xe buýt điện. Dự kiến đến cuối năm 2025, Hà Nội sẽ có khoảng 23 tuyến xe buýt điện với gần 367 xe, tương đương gần 20% tổng số phương tiện; năm 2026 tiếp tục chuyển đổi thêm khoảng 200 xe.

Ở lĩnh vực taxi, Sở Xây dựng đã làm việc với Hiệp hội Taxi Hà Nội và các doanh nghiệp để thống nhất lộ trình chuyển đổi. Hiện nay, trên địa bàn thành phố có hơn 14.300 xe taxi đang hoạt động, trong đó gần 8.800 xe đã là xe điện; đồng thời còn khoảng 13.600 xe đang ngừng hoạt động, chờ thay thế. Tổng số phương tiện taxi dự kiến phải chuyển đổi đến năm 2030 vào khoảng 28.000 xe. Các doanh nghiệp thống nhất mục tiêu hoàn tất chuyển đổi toàn bộ taxi chạy xăng, dầu sang taxi điện, năng lượng xanh chậm nhất vào năm 2030.

Đối với xe mô tô, xe gắn máy tham gia kinh doanh vận tải, bao gồm xe ôm công nghệ, các doanh nghiệp đều đồng thuận chủ trương chuyển đổi xanh và thực hiện vùng phát thải thấp. Tuy nhiên, thành phố xác định cần lộ trình phù hợp và chính sách hỗ trợ cụ thể do phần lớn người điều khiển thuộc nhóm lao động thu nhập thấp, phương tiện là tài sản cá nhân.

Theo dự thảo lộ trình, nhóm xe mô tô, xe gắn máy kinh doanh vận tải sẽ đạt 20% chuyển đổi trước ngày 1/1/2027, 50% trước 1/1/2028 và hoàn tất 100% trước 1/1/2030. Với nhóm taxi và ô tô chở người đến 8 chỗ kinh doanh vận tải, từ 1/7/2026, toàn bộ phương tiện đầu tư mới hoặc thay thế bắt buộc sử dụng năng lượng sạch; đạt 50% trước năm 2028 và hoàn tất 100% trước năm 2030.

Lãnh đạo thành phố nhấn mạnh việc chuyển đổi sẽ không thực hiện dàn trải hay áp đặt đồng loạt. Các quy định chỉ áp dụng đối với phương tiện đầu tư mới hoặc thay thế sau mốc 1/7/2026; những phương tiện đang hoạt động bình thường, còn niên hạn và đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ không bị yêu cầu chuyển đổi ngay.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền yêu cầu Sở Xây dựng sớm hoàn thiện đề xuất cơ chế chính sách hỗ trợ trình thành phố phê duyệt, đồng thời khẩn trương tham mưu ban hành đơn giá, định mức liên quan. Về hạ tầng trạm sạc, thành phố sẽ triển khai theo hướng tổng thể, trước mắt thí điểm tại các vị trí phù hợp để đánh giá và nhân rộng. Các ngân hàng và Quỹ Đầu tư phát triển thành phố được đề nghị hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, giảm áp lực chi phí trong quá trình chuyển đổi.

Theo lãnh đạo thành phố, nếu có cơ chế chính sách phù hợp, đặc biệt về vốn và lãi suất, quá trình chuyển đổi phương tiện giao thông xanh tại Hà Nội hoàn toàn có thể được đẩy nhanh hơn, góp phần giảm ô nhiễm không khí và hướng tới mục tiêu phát triển đô thị bền vững.

Nguyễn Tùng