Năm 2026 dự kiến sửa đổi Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản để minh bạch thị trường

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng cho biết trong năm 2025, Bộ Xây dựng đã tiếp tục rà soát, sửa đổi và ban hành nhiều tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến hạ tầng kỹ thuật đô thị; quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với hệ thống công trình hạ tầng, bãi đỗ xe; đồng thời nghiên cứu, đề xuất các giải pháp cấp bách nhằm kiểm soát ô nhiễm môi trường nước tại một số lưu vực sông, khắc phục tình trạng ngập úng đô thị và rà soát các bãi trông giữ xe dưới gầm cầu, gầm đường bộ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Đến nay, tỷ lệ đất dành cho giao thông trên đất xây dựng đô thị cả nước đạt từ 12 - 20%. Riêng tại hai đô thị đặc biệt, Hà Nội đạt khoảng 12 - 13% và TP.HCM đạt trên 13%.

Trong lĩnh vực nhà ở xã hội, năm 2025 cả nước đã hoàn thành 102.633 căn, vượt khoảng 2% so với kế hoạch năm. Lũy kế đến hết năm 2025, quy mô các dự án nhà ở xã hội đang triển khai đạt khoảng 657.395 căn, tương đương 62% chỉ tiêu của Đề án phát triển nhà ở xã hội đã được phê duyệt.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng thẳng thắn nhìn nhận giá giao dịch bất động sản có xu hướng tăng dần qua các năm nhưng chưa phản ánh đúng giá trị thực. Nguyên nhân chủ yếu đến từ tình trạng găm hàng, nâng giá, đầu cơ, làm gia tăng mặt bằng giá và gây mất cân đối cung - cầu trên thị trường.

Bên cạnh đó, cơ cấu sản phẩm bất động sản vẫn mất cân đối giữa các phân khúc, thiếu nghiêm trọng các sản phẩm nhà ở có mức giá phù hợp với khả năng chi trả của đại đa số người dân. Tiến độ triển khai nhiều dự án còn chậm do vướng mắc về thủ tục đầu tư, đất đai và quy hoạch.

Nguồn vốn cho thị trường bất động sản cũng đối mặt với nhiều rủi ro, bao gồm tăng trưởng tín dụng bất động sản cao hơn mức tăng trưởng chung của toàn ngành, khó kiểm soát dòng vốn tín dụng gián tiếp vào lĩnh vực này, cùng với áp lực dư nợ trái phiếu doanh nghiệp đến hạn của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản lớn. Ngoài ra, công tác quản lý thị trường bất động sản tại một số địa phương chưa được quan tâm đúng mức, việc giám sát, kiểm tra còn thiếu thường xuyên và kịp thời; dữ liệu thị trường dù đã được thu thập nhưng chưa đầy đủ, đồng bộ và hoàn thiện.

Trước thực trạng trên, bước sang năm 2026, Bộ Xây dựng xác định việc sửa đổi Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản là nhiệm vụ trọng tâm. Việc sửa đổi sẽ tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp; đơn giản hóa thủ tục hành chính; tạo hành lang pháp lý thông thoáng để thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững, đặc biệt là gia tăng nguồn cung nhà ở xã hội.

Song song đó, Bộ Xây dựng sẽ đẩy mạnh vận hành hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản, bảo đảm dữ liệu “đúng - đủ - sạch - sống”, đồng bộ và kết nối liên thông từ Trung ương đến địa phương. Việc công khai, minh bạch thông tin thị trường được kỳ vọng sẽ góp phần hạn chế đầu cơ, thao túng giá và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận thông tin chính xác.

Bộ cũng sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất các giải pháp kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản; đồng thời tiếp tục hướng dẫn các địa phương trong việc xây dựng và triển khai chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, nhà ở thương mại, nhà ở phục vụ tái định cư, cũng như đẩy nhanh cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư cũ.

Ngoài ra, trong giai đoạn tới, Bộ Xây dựng sẽ triển khai Đề án phát triển đô thị Việt Nam ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2030; kế hoạch phát triển đô thị tăng trưởng xanh đến năm 2030; đồng thời tăng cường quản lý phát triển không gian ngầm đô thị, đặc biệt là công tác quy hoạch không gian ngầm tại các thành phố trực thuộc Trung ương.

Những định hướng này được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng pháp lý và quản trị thị trường bất động sản minh bạch, ổn định hơn, qua đó góp phần điều tiết mặt bằng giá và thúc đẩy phát triển bền vững trong giai đoạn tới.

Nguyễn Sang