Giá dầu thế giới biến động giằng co trước rủi ro địa chính trị và dư cung
Giá dầu thế giới khép lại tuần giao dịch vừa qua trong trạng thái giằng co, khi các yếu tố rủi ro địa chính trị đan xen với lo ngại ngày càng lớn về triển vọng dư cung toàn cầu. Dù phục hồi nhẹ trong phiên cuối tuần, mặt bằng giá chung vẫn suy yếu so với các tuần trước đó.
Trong phiên giao dịch ngày 19/12, giá dầu Brent tăng 65 xu Mỹ, tương đương 1,1%, lên 60,47 USD/thùng. Giá dầu ngọt nhẹ West Texas Intermediate (WTI) của Mỹ cũng tăng 51 xu, tương đương 0,9%, lên 56,66 USD/thùng. Tuy nhiên, tính chung cả tuần, cả hai loại dầu đều giảm khoảng 1%, nối tiếp đà giảm gần 4% của tuần trước đó.
Đà tăng trong phiên cuối tuần chủ yếu đến từ những lo ngại về khả năng gián đoạn nguồn cung, sau khi Mỹ áp đặt các biện pháp phong tỏa đối với các tàu chở dầu của Venezuela. Bên cạnh đó, thị trường tiếp tục theo dõi sát các diễn biến liên quan đến nỗ lực thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine.
Trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy vai trò trung gian nhằm chấm dứt xung đột Nga - Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 19/12 không đưa ra bất kỳ nhượng bộ đáng kể nào liên quan đến các điều kiện hòa bình. Cùng thời điểm, Ukraine lần đầu tiên tiến hành tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào một tàu chở dầu được cho là thuộc “hạm đội bóng tối” của Nga tại Địa Trung Hải, cho thấy mức độ căng thẳng liên quan đến hoạt động vận chuyển dầu mỏ vẫn đang leo thang.
Liên quan đến căng thẳng giữa Mỹ và Venezuela, giới phân tích cho rằng nếu các biện pháp phong tỏa kéo dài, sản lượng dầu của quốc gia Nam Mỹ này có nguy cơ bị ảnh hưởng do thiếu đầu ra xuất khẩu.
Các chuyên gia của ING ước tính các biện pháp hạn chế có thể tác động tới khoảng 600.000 thùng dầu xuất khẩu mỗi ngày của Venezuela, chủ yếu hướng tới thị trường Trung Quốc. Trong khi đó, dòng chảy khoảng 160.000 thùng/ngày sang Mỹ được cho là vẫn có khả năng duy trì. Hiện dầu thô Venezuela chỉ chiếm khoảng 1% tổng nguồn cung toàn cầu.
Theo nhiều ý kiến trên thị trường, căng thẳng địa chính trị liên quan đến Venezuela đang đóng vai trò như một “lực đỡ” ngắn hạn, giúp giá dầu không rơi sâu hơn trong bối cảnh các yếu tố cơ bản kém thuận lợi.
Trước đó, trong những phiên đầu tuần, giá dầu đã chịu áp lực bán mạnh do lo ngại dư cung. Trong phiên 16/12, giá dầu Brent giảm xuống 58,92 USD/thùng, trong khi WTI lùi về 55,27 USD/thùng - đều là những mức thấp nhất trong khoảng 5 năm trở lại đây.
Triển vọng dư cung trở thành mối quan ngại lớn nhất của thị trường, đặc biệt trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng tại Ukraine có thể mở đường cho dầu mỏ Nga quay trở lại thị trường quốc tế với khối lượng lớn hơn. Điều này được đánh giá sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng mất cân đối cung - cầu vốn đã hiện hữu.
Ở góc nhìn dài hạn, bộ phận nghiên cứu hàng hóa của J.P. Morgan đưa ra dự báo kém tích cực khi cho rằng tình trạng dư thừa dầu mỏ có thể kéo dài từ năm 2025 sang các năm 2026 và 2027. Theo đánh giá của ngân hàng này, tốc độ tăng nguồn cung toàn cầu được dự báo cao gấp nhiều lần so với mức tăng của nhu cầu tiêu thụ trong giai đoạn đến năm 2026, tạo áp lực giảm giá mang tính cấu trúc đối với thị trường năng lượng.
Áp lực lên thị trường dầu mỏ còn gia tăng sau khi các dữ liệu kinh tế từ Trung Quốc cho thấy triển vọng nhu cầu toàn cầu đang suy yếu. Giới phân tích cho rằng trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm lại, nhu cầu năng lượng khó có thể hấp thụ hết lượng nguồn cung đang gia tăng nhanh chóng.
Trong ngắn hạn, giá dầu được dự báo tiếp tục dao động trong biên độ hẹp, chịu tác động đan xen giữa rủi ro địa chính trị và các yếu tố cơ bản bất lợi. Diễn biến của xung đột Nga - Ukraine, chính sách trừng phạt của Mỹ, cùng triển vọng nhu cầu từ các nền kinh tế lớn sẽ tiếp tục là những biến số then chốt chi phối thị trường dầu mỏ toàn cầu trong thời gian tới.