Quốc hội tăng bảo vệ cho người đấu tranh chống lãng phí và thân nhân

Luật quy định những người này sẽ được bảo vệ về tính mạng, sức khỏe, tài sản và tinh thần; đồng thời được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do cơ quan có thẩm quyền không áp dụng hoặc áp dụng chậm biện pháp bảo vệ. Luật bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7/2026.

Theo quy định mới, người đứng đầu cơ quan, tổ chức khi nhận được thông tin về hành vi lãng phí phải tiếp nhận, xử lý và giải quyết theo quy định của pháp luật về tố cáo và tiếp công dân. Đồng thời, họ phải xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý sai phạm, công khai kết quả và giải trình trách nhiệm khi để xảy ra lãng phí.

Cơ quan thanh tra, kiểm tra, điều tra, Viện kiểm sát nhân dân và người đứng đầu cấp trên trực tiếp, khi tiếp nhận thông tin, có trách nhiệm chỉ đạo và tổ chức xác minh, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi lãng phí.

Luật nghiêm cấm các hành vi xâm phạm người đấu tranh chống lãng phí và thân nhân, như đe dọa, trả thù, xúc phạm danh dự, uy tín, chiếm giữ hoặc hủy hoại tài sản, hay các hành vi gây bất lợi trong công tác cán bộ như đánh giá áp đặt, luân chuyển hoặc điều động trong thời gian họ đang tham gia giải quyết vụ việc. Mọi hành vi lợi dụng danh nghĩa “chống lãng phí” để vu khống, gây áp lực hoặc xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người khác cũng bị nghiêm cấm.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh rằng các hành vi gây lãng phí và vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí đã được xác định rõ ngay trong luật. Điều này nhằm thể chế hóa chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; đồng thời khắc phục khoảng trống pháp lý, giúp nhận diện chính xác hành vi để xử lý hiệu quả.

Việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý lần này thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong xử lý tận gốc tình trạng lãng phí - vấn đề lâu nay cản trở sự phát triển và làm mất cơ hội tăng trưởng của nền kinh tế.

Nguyễn Tùng