TP.HCM định vị mô hình phát triển mới cho giai đoạn 2026 - 2030

Theo ông, thời điểm sau ngày 1/7/2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi TP.HCM bước vào một giai đoạn phát triển mới, tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước. Điều này thể hiện rõ qua các chỉ số về GRDP, thu ngân sách, vốn đầu tư toàn xã hội và sự lớn mạnh của hệ sinh thái doanh nghiệp công nghệ, khởi nghiệp.

Ông Vũ cho biết, trong so sánh với các đô thị trung tâm của châu Á, TP.HCM có diện tích lớn hơn hầu hết các thành phố như Bangkok, Seoul, Tokyo hay Thượng Hải, ngoại trừ Singapore do đặc thù là mô hình quốc gia - thành phố.

Về quy mô dân số, TP.HCM hiện chỉ thấp hơn Thượng Hải và tương đương Tokyo, cho thấy Thành phố đã tiệm cận nhóm siêu đô thị của khu vực. Với tiềm lực hiện tại, mục tiêu trở thành đô thị có quy mô kinh tế hàng nghìn tỷ USD được xem là hoàn toàn khả thi và cũng là tầm nhìn Thành phố đang hướng tới.

Theo Viện trưởng, TP.HCM hiện sở hữu lợi thế địa chính trị đặc biệt khi không gian biển không chỉ giới hạn ở Cần Giờ mà đã mở rộng kết nối đến Bà Rịa - Vũng Tàu; đồng thời hình thành ngày càng rõ hệ thống hành lang liên kết Đông - Tây. Sự hiện diện mạnh mẽ của các nhà đầu tư từ Mỹ, châu Âu, Nhật Bản và Trung Quốc tạo nên vị thế chiến lược quan trọng, giúp Thành phố củng cố nền tảng để định vị lại mô hình phát triển trong giai đoạn tiếp theo.

Trong tầm nhìn dài hạn đến năm 2045 - 2050, TP.HCM định hướng cấu trúc phát triển theo “3 vùng, 3 hành lang, 1 đặc khu và 5 trụ cột”. Trong đó, ba vùng chiến lược bao gồm Bình Dương - nơi đang chuyển dịch mạnh sang công nghiệp xanh và công nghệ cao; Bà Rịa - Vũng Tàu cùng đặc khu Côn Đảo - trung tâm kinh tế biển, năng lượng và hàng hải của quốc gia với động lực mới là khu thương mại tự do Cái Mép Hạ và khu trung tâm TP.HCM hiện hữu - hơn 900 ha thuộc các phường Sài Gòn, Bến Thành và An Khánh, được định hình trở thành trung tâm dịch vụ, hành chính và tài chính của khu vực.

Trên nền tảng ba vùng nói trên, Thành phố phát triển ba hành lang động lực, bao gồm hành lang Bắc - Nam chạy dọc sông Sài Gòn hướng ra biển, khẳng định chiến lược phát triển đô thị ven sông - ven biển; hành lang phía Đông kết nối Bà Rịa - Vũng Tàu với Cần Giờ bằng tuyến đường ven biển cùng các dự án cầu, hầm xuyên biển; và hành lang Đông - Tây liên kết Đồng Nai, Tây Ninh qua Quốc lộ 1A và đường Xuyên Á, kết nối hai sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành để hình thành trục logistics - vận tải chiến lược cho toàn vùng.

Trong mô hình phát triển mới, năm trụ cột then chốt được xác định gồm công nghiệp công nghệ cao, logistics và cảng biển, trung tâm tài chính quốc tế, du lịch và công nghiệp văn hoá, cùng trụ cột giáo dục - y tế - khoa học công nghệ.

Trong đó, công nghiệp công nghệ cao đang trở thành điểm đến của 30 - 40% dòng vốn FDI mới nhờ các ngành vi mạch, cơ khí chính xác, hạ tầng số và trung tâm dữ liệu. Lĩnh vực logistics - cảng biển được củng cố bởi hệ thống cảng Long Sơn và khu thương mại tự do Cái Mép Hạ, hướng tới vai trò trung tâm năng lượng và hàng hải quốc tế. Trung tâm tài chính quốc tế được xây dựng trên nền tảng cải thiện thể chế, thu hút nhà đầu tư chiến lược và phát triển các sản phẩm tài chính mới như tài sản xanh, tài sản số, thị trường carbon.

Song song đó, ngành du lịch và công nghiệp văn hoá tận dụng lợi thế không gian ven biển từ Bà Rịa đến Hồ Tràm và trục cảnh quan ven sông Sài Gòn để hình thành chuỗi dịch vụ - giải trí đặc trưng. Cuối cùng, hệ thống hơn 70 trường đại học và học viện là nền tảng để TP.HCM hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo, thực hiện mục tiêu phát triển khoa học công nghệ theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị.

Với cấu trúc không gian được tổ chức lại cùng mô hình phát triển đa tầng, TP.HCM đang bước vào giai đoạn định vị chiến lược rõ ràng, tạo nền tảng để bứt phá trong giai đoạn 2026 - 2030 và hướng tới mục tiêu trở thành đô thị có sức cạnh tranh tầm khu vực, đóng vai trò dẫn dắt kinh tế vùng và hội nhập sâu rộng với thế giới.

Hùng Nguyễn