Kinh tế Việt Nam 2026: Bứt phá từ niềm tin thị trường và dòng vốn mới

Tại chương trình Cà phê Doanh nhân do HUBA tổ chức ngày 29/11, TS. Cấn Văn Lực - Ủy viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng nhận định tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2026 có thể đạt 9 - 10%, nhờ sự phục hồi đồng đều của các động lực kinh tế.

Ông cho rằng đầu tư công, với kế hoạch giải ngân 100% tương đương 34 - 35 tỷ USD, sẽ giữ vai trò then chốt khi có thể đóng góp thêm khoảng 2 điểm phần trăm cho tăng trưởng. Bên cạnh đó, tiêu dùng nội địa - vốn chiếm khoảng 60% tăng trưởng được kỳ vọng tiếp tục cải thiện khi thị trường lao động phục hồi và thu nhập người dân tăng lên.

Trên phương diện tài chính - tiền tệ, xu hướng cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) được đánh giá là tín hiệu tích cực đối với môi trường kinh doanh toàn cầu. Việc lãi suất USD hạ nhiệt sẽ giảm áp lực lên tỷ giá và hạn chế dòng vốn dịch chuyển.

Trong nước, Ngân hàng Nhà nước dự kiến duy trì mặt bằng lãi suất điều hành thấp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời yêu cầu các tổ chức tín dụng không tăng lãi suất cho vay để tạo điều kiện phục hồi sản xuất kinh doanh. Mặc dù lãi suất huy động có thể nhích lên do ảnh hưởng từ các kênh đầu tư khác, quan điểm điều hành chung vẫn là giữ ổn định chi phí vốn cho doanh nghiệp.

Đối với tỷ giá, nhiều chuyên gia nhận định năm 2026 sẽ là giai đoạn “dễ thở” hơn khi những biến động mạnh của năm trước được kỳ vọng giảm bớt. Xu hướng giảm lãi suất của Fed và sự ổn định trở lại của thị trường vàng được xem là cơ sở giúp tỷ giá USD/VND duy trì biên độ ổn định hơn. Điều này sẽ hỗ trợ đáng kể cho hoạt động xuất nhập khẩu, củng cố niềm tin của nhà đầu tư và tạo nền tảng cho các quyết sách kinh doanh dài hạn.

Tại sự kiện, ông Dominic Scriven - Chủ tịch Dragon Capital đánh giá rằng Việt Nam đang bước vào thời điểm thuận lợi đặc biệt của chu kỳ kinh tế. Mặc dù mục tiêu tăng trưởng 10% là tham vọng, ông vẫn tin rằng Việt Nam có thể đạt được nhờ sự cộng hưởng của nhiều yếu tố. Trong đó, đáng chú ý nhất là kế hoạch chuyển đổi 5 triệu hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp trong khu vực chính thức, hứa hẹn đóng góp thêm khoảng 1% GDP mỗi năm.

Cùng với đó, dòng vốn FDI duy trì tích cực, đầu tư công tăng tốc và triển vọng nâng hạng thị trường chứng khoán được kỳ vọng thu hút dòng vốn quốc tế mới. Lợi nhuận doanh nghiệp cũng có dấu hiệu phục hồi mạnh, dự kiến tăng hơn 16% trong năm 2026. Theo ông Scriven, “niềm tin đã quay trở lại”, khi nhiều doanh nghiệp đã nhìn thấy triển vọng đơn hàng ổn định hơn và bắt đầu lên kế hoạch mở rộng đầu tư.

Mặc dù các dự báo mang sắc thái tích cực, các chuyên gia vẫn cảnh báo rủi ro cấu trúc liên quan đến sự lệ thuộc quá lớn vào tín dụng ngân hàng. Ông Dominic Scriven nhấn mạnh rằng việc sử dụng vốn ngắn hạn của ngân hàng để tài trợ cho các dự án dài hạn có thể gây ra bất ổn hệ thống - bài học mà Việt Nam đã từng trải qua trong giai đoạn 2008 - 2011.

TS. Cấn Văn Lực cho rằng để đảm bảo sự phát triển bền vững, cơ cấu vốn cần được tái cân bằng, trong đó vốn ngân hàng chỉ nên chiếm khoảng 40%, còn vốn từ thị trường cổ phiếu và trái phiếu vào khoảng 25%. Theo ông, phát triển thị trường vốn dài hạn là điều kiện then chốt để doanh nghiệp đổi mới công nghệ, mở rộng sản xuất và cải thiện năng lực cạnh tranh trong bối cảnh mới.

Năm 2026 được các chuyên gia xem là thời điểm bản lề mở ra chu kỳ tăng trưởng tiếp theo của nền kinh tế Việt Nam. Với quy mô thị trường gần 100 triệu dân, tầng lớp trung lưu gia tăng, nhu cầu tiêu dùng mở rộng và sự quan tâm của các nhà đầu tư quốc tế, Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để duy trì đà phát triển.

Nếu tiếp tục củng cố niềm tin thị trường, nâng cao chất lượng dòng vốn và đảm bảo môi trường vĩ mô ổn định, nền kinh tế có cơ hội đạt mức tăng trưởng hai chữ số và khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhật Hưng