TP.HCM tăng tốc chuyển đổi sang nền kinh tế dựa trên nghiên cứu, đổi mới sáng tạo

Đây là một trong những sự kiện nổi bật nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Đổi mới sáng tạo, Khoa học công nghệ và Khởi nghiệp sáng tạo TPHCM (WISE HCMC+ 2025).

Phát biểu tại hội nghị, ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, cho biết giai đoạn 2021-2025 ghi dấu bước phát triển quan trọng, khẳng định vai trò động lực của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong mô hình tăng trưởng mới của TP.HCM. Cụ thể, về đóng góp vào tăng trưởng, năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đã đóng góp trên 50% vào tăng trưởng GRDP, minh chứng cho sự chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng dựa vào tri thức và đổi mới.

Về hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của TP.HCM tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong. Thành phố hiện chiếm hơn 50% số lượng khởi nghiệp của cả nước (quy tụ hơn 2.000 startup). Đặc biệt, Thành phố đứng thứ năm trong khu vực Đông Nam Á về giá trị hệ sinh thái khởi nghiệp với quy mô 5,22 tỷ USD và đã tiến gần Top 100 thành phố có hệ sinh thái năng động nhất thế giới.

Về chuyển đổi số, Thành phố duy trì vị thế nhóm các tỉnh thành dẫn đầu cả nước về Chỉ số chuyển đổi số (DTI). Hạ tầng số hiện đại với tỷ lệ phủ sóng 5G đạt 82% và 16 trung tâm dữ liệu đang vận hành.

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cho biết, Thành phố xác định mục tiêu chiến lược đến năm 2030 là xây dựng TP.HCM trở thành Trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực quyết tâm đưa hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo lọt vào Top 100 thành phố năng động nhất toàn cầu.

Để hiện thực hóa các mục tiêu trên, trong giai đoạn 2026-2030, Thành phố xác định tập trung vào ba định hướng đột phá chiến lược: Đột phá về thể chế và chính sách; Đột phá về công nghệ chiến lược và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; Đột phá về quản trị số và nhân lực số.

“

Thành phố đang thúc đẩy mô hình hệ sinh thái NextGen, kết nối sáng tạo của thế hệ trẻ với kinh nghiệm chuyên gia, hướng tới chuyển đổi từ nền kinh tế gia công sang phát triển tài sản trí tuệ và kinh tế dựa trên nghiên cứu - đổi mới sáng tạo.

Ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM

Tại hội nghị, các chuyên gia tập trung thảo luận bốn nhóm vấn đề then chốt: hoàn thiện mô hình hệ sinh thái thế hệ tương lai; xây dựng khung pháp lý cho tài sản số phục vụ Trung tâm Tài chính quốc tế TP.HCM; hình thành “siêu cao tốc fintech” thúc đẩy dòng vốn và công nghệ xuyên biên giới; và nâng cao năng lực quản trị, vận hành dòng vốn đầu tư mạo hiểm.

Đại diện Hội đồng Phát triển Kinh tế Singapore (EDB), bà Jade Koh nhận định TP.HCM đang đứng trước cơ hội lớn khi ASEAN hướng tới Hiệp định khung Kinh tế số vào năm 2026, với quy mô thị trường ước đạt 2.000 tỷ USD vào năm 2030.

Bà cũng đã chia sẻ kinh nghiệm của Singapore khi mạnh dạn chuyển đổi mô hình kinh tế từ phụ thuộc vào lao động và kỹ năng sang mô hình tập trung hơn vào dịch vụ công nghệ và cơ sở trí thức. Với quốc gia này, sản xuất - dịch vụ là hai động lực tăng trưởng song hành của nền kinh tế.

Qua đó, nhấn mạnh TP.HCM cần đầu tư nguồn lực cho nghiên cứu, bởi R&D và đổi mới sáng tạo là yếu tố quan trọng trong phát triển kinh tế.

Từ góc nhìn của một doanh nghiệp quốc tế, ông Daniel Theobald - CEO Vecna Robotics (Mỹ) nhận định rằng TP.HCM muốn bứt phá thì phải đặt trọng tâm vào đổi mới sáng tạo và nuôi dưỡng tư duy sáng tạo trong toàn hệ thống. Cùng với đó là chiến lược phát triển đội ngũ nhân lực chất lượng cao, xây dựng môi trường kinh doanh đủ thông thoáng để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào nghiên cứu – phát triển và từng bước chuyển dịch từ mô hình gia công sang tạo lập tài sản trí tuệ.

Ông cũng nhấn mạnh, tinh thần khởi nghiệp cần được khơi dậy bằng một hệ sinh thái năng động, có chính sách hỗ trợ đi vào thực chất và mở rộng hợp tác quốc tế. Một nhiệm vụ không thể thiếu là tạo kênh kết nối hiệu quả giữa đại học và doanh nghiệp, qua đó hình thành nguồn nhân lực và sản phẩm công nghệ đáp ứng đúng nhu cầu của thị trường.

Nhật Khánh