Quyền lực con chip thời đại số
Không ồn ào như những cuộc chạy đua vũ trang, không dễ nhận biết như vàng hay dầu mỏ, nhưng chip bán dẫn đang âm thầm trở thành “trái tim” của kỷ nguyên số. Cuốn Khi con chip lên ngôi của PGS.TS Nguyễn Trung Dân là một khảo cứu sâu sắc và kịp thời, giúp độc giả nhìn rõ vai trò chiến lược của ngành công nghiệp bán dẫn từ công nghệ, kinh tế đến địa chính trị toàn cầu.
Chip bán dẫn hiện diện trong mọi vật dụng đời sống, từ điện thoại, xe hơi, máy giặt đến vũ khí công nghệ cao. Tác giả ví chip như một loại “vũ khí không tiếng nổ” nhưng có sức mạnh vượt trội, khi chỉ cần một mắt xích trong chuỗi cung ứng toàn cầu đứt gãy như sự cố tại TSMC là đủ làm tê liệt hàng loạt ngành công nghiệp trên thế giới.
Không chỉ trình bày lịch sử phát triển của transistor từ phát minh đầu tiên đến cuộc cách mạng silicon, tác giả còn dẫn dắt người đọc khám phá mối liên hệ giữa chip và trí tuệ nhân tạo, từ đó cảnh báo về một dạng bất bình đẳng công nghệ mới giữa các quốc gia có năng lực sản xuất chip và những quốc gia phụ thuộc.
Cuốn sách cũng phân tích cuộc đua chiến lược giữa các cường quốc: Mỹ với các tập đoàn tiên phong như Intel, NVIDIA; châu Á với TSMC (Đài Loan), Samsung (Hàn Quốc); và sự trỗi dậy của Trung Quốc cùng tham vọng tự chủ bán dẫn. Trong khi đó, châu Âu và Nhật Bản từng dẫn đầu nhưng đã tụt lại vì sai lầm chính sách hoặc thiếu đổi mới.
Đặc biệt, Khi con chip lên ngôi dành phần cuối để nhìn nhận cơ hội và thách thức của Việt Nam trong làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc ký kết hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và NVIDIA được xem là tín hiệu tích cực, nhưng tác giả cũng nhấn mạnh rằng chặng đường xây dựng nền công nghiệp chip đòi hỏi chiến lược dài hạn, chính sách đột phá và đầu tư vào nguồn nhân lực chất lượng cao.
Không sa đà vào kỹ thuật chuyên sâu, cuốn sách được trình bày gần gũi, kết hợp kiến thức hàn lâm với ngôn ngữ phổ thông, tạo nên một hành trình khám phá đầy cảm hứng về ngành công nghiệp có sức ảnh hưởng lớn nhất thế kỷ XXI. Đây là tài liệu quý cho nhà hoạch định chính sách, giới doanh nhân công nghệ và những ai quan tâm đến vị thế Việt Nam trong tương lai số.