Bộ Nội vụ đề xuất điều chỉnh Luật Bảo hiểm xã hội từ năm 2026
Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 nhằm bảo đảm sự thống nhất sau quá trình sắp xếp lại bộ máy hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đồng thời giữ ổn định các chính sách cốt lõi về bảo hiểm xã hội.
Luật Bảo hiểm xã hội, được Quốc hội thông qua tháng 6/2024 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, bao gồm nhiều thay đổi quan trọng như điều chỉnh quy định về hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần, rút ngắn thời gian đóng để đủ điều kiện hưởng lương hưu, thay đổi tỷ lệ lương hưu đối với lao động nam đóng dưới 20 năm...
Theo cơ quan soạn thảo, sau gần 4 tháng triển khai, các quy định chính sách hiện hành chưa phát sinh vướng mắc đáng kể. Do đó, dự thảo sửa đổi lần này chủ yếu kế thừa quy định hiện hành, tập trung điều chỉnh các nội dung liên quan đến phân công, phân cấp trách nhiệm quản lý nhà nước về BHXH.
Trong dự thảo, một số thẩm quyền của Bộ trưởng Lao động - Thương binh và Xã hội được đề xuất chuyển sang Bộ trưởng Nội vụ, chẳng hạn việc ban hành danh mục nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Quy định về thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe cho người lao động tại những đơn vị không có công đoàn cơ sở cũng được đề xuất giao cho người sử dụng lao động quyết định.
Dự luật đồng thời bổ sung trách nhiệm của Bộ Y tế với vai trò cơ quan giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước đối với trợ cấp hưu trí xã hội, bao gồm xây dựng chính sách, hướng dẫn thực hiện và kiểm tra, xử lý vi phạm.
Một nội dung mới đáng chú ý là đề xuất yêu cầu Bảo hiểm xã hội Việt Nam báo cáo định kỳ hàng tháng cho Bộ Nội vụ về việc thực hiện chế độ BHXH bắt buộc, tự nguyện và bảo hiểm thất nghiệp; đồng thời báo cáo Bộ Y tế về việc triển khai chính sách bảo hiểm y tế. Quy định báo cáo 6 tháng một lần cho Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và yêu cầu BHXH cấp tỉnh báo cáo UBND cùng cấp được đề xuất bãi bỏ để phù hợp với mô hình tổ chức và quản lý mới.
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội dự kiến được trình Quốc hội khóa XVI tại kỳ họp thứ nhất vào tháng 4/2026 để cho ý kiến và thông qua, và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/6/2026.