Ngành thủy sản duy trì đà phục hồi, nhóm sản phẩm chủ lực tăng trưởng tích cực
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu thủy sản 10 tháng năm 2025 đạt 9,5 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ 2024. Tôm và cá tra tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt, trong khi một số mặt hàng khác như mực - bạch tuộc cũng tăng trưởng tích cực; riêng cá ngừ giảm nhẹ.
Trong tháng 10/2025, giá trị xuất khẩu cá tra đạt 217 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ. Lũy kế 10 tháng, kim ngạch đạt 1,8 tỷ USD, tăng 9%. Mặc dù một số thị trường vẫn còn nhu cầu yếu, mức tăng trưởng này cho thấy xuất khẩu cá tra đang phục hồi tương đối ổn định.
Tại Trung Quốc và Hồng Kông, kim ngạch cá tra tháng 10 đạt 73 triệu USD, tăng 19%, thể hiện sự phục hồi nhu cầu rõ rệt vào giai đoạn cuối năm. Ngược lại, xuất khẩu sang Mỹ giảm 17% xuống 29 triệu USD do tồn kho cao. Thị trường Brazil tăng nhẹ 1%, đạt 15 triệu USD, sau mức giảm trong tháng 9. Riêng thị trường Anh tiếp tục suy giảm mạnh 33%.
Trong khu vực CPTPP, xuất khẩu cá tra đạt 305 triệu USD trong 10 tháng, tăng 36%, chiếm 17% tổng kim ngạch. Mexico tăng 1%, Nhật Bản tăng 14% và Malaysia tăng mạnh 37%. Ở EU, kim ngạch đạt 149 triệu USD, tăng 3%; trong đó Tây Ban Nha tăng 22%, trong khi Hà Lan và Đức tiếp tục sụt giảm.
Về cơ cấu sản phẩm, phile cá tra đông lạnh đạt gần 1,5 tỷ USD, tăng 11%. Các sản phẩm cá tra đông lạnh nguyên con và dạng khô đạt 315 triệu USD, gần như đi ngang. Sản phẩm chế biến đạt 44 triệu USD, tăng 19%, cho thấy dư địa tăng trưởng lớn của phân khúc giá trị gia tăng.
VASEP dự báo trong quý 4/2025, một số thị trường có thể duy trì đà giảm; tuy nhiên, kết quả POR20 tại Mỹ với mức thuế chống bán phá giá 0% sẽ giúp củng cố niềm tin nhà nhập khẩu. Thuế đối ứng 20% vẫn gây áp lực, buộc doanh nghiệp phải tiếp tục mở rộng thị trường sang CPTPP, Trung Đông và duy trì đà tăng tại EU.
Xuất khẩu tôm 10 tháng năm 2025 đạt 3,9 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ. Trung Quốc và Hồng Kông là thị trường tăng trưởng mạnh nhất, đạt hơn 1 tỷ USD tính đến 15/10, tăng 66% và chiếm hơn 28% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam.
Cơ cấu sản phẩm xuất khẩu sang Trung Quốc có sự dịch chuyển rõ rệt: nhóm “tôm loại khác” tăng 139% và chiếm 65,6% tổng kim ngạch; nhóm tôm sống, tươi, đông lạnh tăng 145% – phản ánh nhu cầu mạnh mẽ đối với sản phẩm cao cấp, đặc biệt là tôm hùm sống. Tôm chân trắng chế biến tăng hơn 114%, cho thấy xu hướng tiêu dùng tiện lợi tại các đô thị lớn. Tôm sú tăng 7,7%, vẫn giữ vững vị thế trong phân khúc cao cấp.
Các chuyên gia dự báo nhu cầu nhập khẩu tôm của Trung Quốc tiếp tục khả quan trong quý 4/2025 nhờ phục vụ mùa lễ hội và Tết Nguyên đán 2026. Tuy nhiên, rủi ro về chính sách biên mậu và tiêu chuẩn kỹ thuật luôn hiện hữu, đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng mức chuyên nghiệp hóa và đảm bảo tuân thủ.
VASEP đánh giá triển vọng của ngành thủy sản trong giai đoạn cuối năm và sang năm 2026 phụ thuộc vào sức mua tại các thị trường lớn, diễn biến chính sách thương mại và nhu cầu sản phẩm giá trị gia tăng.
Cá tra được kỳ vọng tiếp tục mở rộng tại CPTPP, Trung Đông và EU, nơi các yêu cầu kỹ thuật có phần linh hoạt hơn đối với sản phẩm nuôi trồng. Ngành tôm sẽ tiếp tục dựa vào động lực từ Trung Quốc và xu hướng tiêu thụ sản phẩm chế biến tại Nhật Bản, Hàn Quốc.
Nếu tận dụng tốt ưu đãi thuế quan và chủ động dịch chuyển thị trường, ngành thủy sản Việt Nam có cơ hội duy trì đà phục hồi và hướng tới tăng trưởng bền vững trong năm 2026.