Kiến tạo môi trường làm việc nhân văn
Trong thời đại mà hiệu suất, công nghệ và đổi mới là từ khóa chi phối mọi tổ chức, cuốn Nơi làm việc nhân văn – Phát triển tổ chức vì con người của chuyên gia Andy Swann đưa ra một thông điệp rõ ràng và thuyết phục: con người không chỉ là nguồn lực, mà chính là trung tâm và động lực của sự phát triển bền vững.
Cuốn sách bắt đầu bằng việc đặt lại câu hỏi: điều gì làm nên một nơi làm việc tốt? Trong nhiều thập niên, tổ chức theo đuổi năng suất và hiệu quả bằng các hệ thống kiểm soát, quy trình chuẩn hóa, và xem nhân viên như phần tử trong một cỗ máy. Nhưng bước sang thế kỷ XXI – đặc biệt sau đại dịch Covid-19 – người lao động bắt đầu đòi hỏi nhiều hơn: ý nghĩa, sự tôn trọng, linh hoạt và phát triển toàn diện. Chính trong bối cảnh đó, khái niệm “nơi làm việc nhân văn” ra đời như một yêu cầu thiết yếu.
Andy Swann – với kinh nghiệm tư vấn cho các tổ chức toàn cầu – cho rằng một tổ chức nhân văn được kiến tạo dựa trên những trụ cột: mục tiêu có tính nhân bản, văn hóa gắn kết, trao quyền cho cá nhân, không gian linh hoạt và quan tâm toàn diện đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Đặc biệt, thay vì quản lý dựa trên giám sát, tổ chức cần được vận hành trên nền tảng niềm tin, đối thoại và tôn trọng khác biệt.
Tác phẩm cũng chỉ ra rằng nơi làm việc nhân văn không phải là khẩu hiệu cảm tính. Đó là chiến lược thực tiễn có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững. Các doanh nghiệp như Patagonia, Google, Spotify đã vận dụng triết lý này để giữ chân nhân tài, thúc đẩy đổi mới và xây dựng văn hóa doanh nghiệp gắn kết. Ở Việt Nam, mô hình làm việc hybrid, văn hóa tin tưởng và chăm sóc nhân viên đang trở thành xu hướng tại các doanh nghiệp công nghệ, startup hoặc tổ chức chuyển đổi số.
Swann không chỉ trình bày lý thuyết, mà còn so sánh mô hình của mình với các lý thuyết quản trị kinh điển như Taylorism, tháp nhu cầu Maslow hay Teal Organization để khẳng định tính hệ thống và khả năng ứng dụng cao của triết lý nhân văn trong bối cảnh hiện đại.
Quan trọng hơn, tác phẩm khẳng định rằng một môi trường làm việc nhân văn sẽ tạo ra ảnh hưởng vượt khỏi ranh giới doanh nghiệp. Khi con người được sống và làm việc trong môi trường tôn trọng, họ sẽ lan tỏa giá trị ấy ra cộng đồng. Và từ đó, tổ chức không chỉ là nơi tạo ra lợi nhuận, mà còn là không gian nuôi dưỡng phẩm giá, năng lực và ý nghĩa sống.