Quy định mới về cấp phép xây dựng có thời hạn cho nhà ở riêng lẻ
Từ ngày 1/7/2025, việc cấp phép xây dựng có thời hạn cho nhà ở riêng lẻ sẽ tuân theo quy định mới trong Luật Xây dựng sửa đổi và Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn năm 2024.
Theo khoản 2 Điều 94 Luật Xây dựng 2014, được sửa đổi bởi Luật Xây dựng năm 2020 và khoản 1 Điều 57 Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn năm 2024, nhà ở riêng lẻ chỉ được cấp giấy phép xây dựng có thời hạn nếu thuộc khu vực đã có quy hoạch được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, công bố nhưng chưa thực hiện và chưa có quyết định thu hồi đất.
Quy định này giúp người dân được xây dựng, sử dụng đất hợp pháp trong thời gian chờ triển khai quy hoạch, đồng thời vẫn đảm bảo định hướng phát triển đô thị và quản lý nhà nước về trật tự xây dựng.
Để được cấp phép xây dựng có thời hạn, nhà ở riêng lẻ phải đáp ứng đồng thời nhiều điều kiện theo quy định pháp luật. Trước hết, công trình cần nằm trong khu vực có quy hoạch đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai và chưa có quyết định thu hồi đất. Việc cấp phép phải phù hợp với quy mô, thời hạn công trình do UBND cấp tỉnh quy định, căn cứ theo yêu cầu quản lý và thời hạn quy hoạch của từng địa phương.
Bên cạnh đó, công trình phải phù hợp với mục đích sử dụng đất theo giấy tờ hợp pháp của người đề nghị cấp phép. Chủ đầu tư cần cam kết tự phá dỡ công trình khi hết thời hạn hoặc khi có quyết định thu hồi đất. Nếu không tự tháo dỡ, cơ quan có thẩm quyền sẽ cưỡng chế và chủ đầu tư chịu toàn bộ chi phí phá dỡ. Trong trường hợp quy hoạch chưa được thực hiện sau khi hết thời hạn, chủ đầu tư được tiếp tục sử dụng công trình cho đến khi Nhà nước có quyết định thu hồi.
Ngoài các điều kiện chung, nhà ở riêng lẻ còn phải tuân thủ các yêu cầu riêng về kiến trúc, an toàn và hạ tầng kỹ thuật. Công trình phải phù hợp với quy chế quản lý kiến trúc của địa phương, đảm bảo an toàn cho chính công trình và các công trình lân cận, đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường, phòng cháy chữa cháy, cũng như không vi phạm hành lang an toàn các công trình công cộng như giao thông, đê điều, năng lượng, di tích lịch sử - văn hóa hay khu vực quốc phòng, an ninh.
Thiết kế xây dựng phải tuân thủ quy định tại khoản 7 Điều 79 Luật Xây dựng 2014, đảm bảo kỹ thuật, mỹ quan và phù hợp với cảnh quan khu vực. Hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng cần được chuẩn bị đầy đủ theo quy định tại các Điều 95, 96 và 97 của Luật Xây dựng, gồm bản vẽ thiết kế, giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, đơn đề nghị và các tài liệu kỹ thuật liên quan.
Việc quy định rõ điều kiện cấp phép xây dựng có thời hạn nhằm giúp cơ quan quản lý kiểm soát hiệu quả hoạt động xây dựng trong khu vực quy hoạch, ngăn chặn tình trạng xây dựng tự phát, sai phép hoặc trái phép. Đồng thời, chính sách này cũng bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho người dân, tạo điều kiện ổn định nơi ở và sinh hoạt trong giai đoạn chờ quy hoạch được triển khai.