Đồng USD phục hồi mạnh, thị trường hàng hóa toàn cầu đồng loạt điều chỉnh

Theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), đà phục hồi của giá dầu kể từ cuối tuần trước đã bị chặn lại trong phiên hôm qua khi đồng USD bất ngờ tăng mạnh. Kết thúc phiên, giá dầu WTI giảm 0,8%, xuống còn 60,56 USD/thùng, trong khi dầu Brent mất 0,77%, còn 64,34 USD/thùng.

Chỉ số Dollar Index tăng lên 100,19 điểm - mức cao nhất kể từ cuối tháng 5. Động lực chính đến từ phát biểu của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell, khẳng định cơ quan này sẽ không thực hiện thêm bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất nào trong phần còn lại của năm. Chính sách tiền tệ tiếp tục duy trì ở trạng thái thắt chặt giúp đồng USD giữ giá trị, đồng thời làm giá dầu trở nên đắt đỏ hơn đối với các nhà đầu tư nắm giữ đồng tiền khác.

Theo Fed, việc duy trì lãi suất hiện tại nhằm kiềm chế lạm phát vẫn ở trên mục tiêu 2%. Tuy nhiên, điều này khiến doanh nghiệp khó tiếp cận vốn, làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế. Báo cáo từ Viện Quản lý Cung ứng (ISM) cho thấy chỉ số PMI sản xuất của Mỹ trong tháng 10 tiếp tục dưới ngưỡng 50 điểm – đánh dấu tháng suy giảm thứ tám liên tiếp.

Tại Trung Quốc, tình hình sản xuất cũng không mấy khả quan. Cả S&P Global và Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) đều ghi nhận chỉ số PMI sản xuất tháng 10 giảm xuống còn 49 điểm, từ mức 49,8 điểm trong tháng 9, đánh dấu tháng thu hẹp thứ bảy liên tiếp. Diễn biến này làm dấy lên lo ngại về triển vọng tăng trưởng của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến nhu cầu năng lượng toàn cầu.

Bên cạnh đó, việc chính phủ Mỹ bước sang ngày đóng cửa thứ 36 - giai đoạn dài nhất trong lịch sử tiếp tục củng cố dòng tiền trú ẩn đổ vào đồng USD. Tình hình bất ổn này khiến nhà đầu tư ưu tiên tài sản an toàn và giảm đầu tư vào các kênh rủi ro như dầu thô.

Trái ngược với diễn biến giảm của dầu, giá khí tự nhiên tại Mỹ lại ghi nhận chuỗi tăng năm phiên liên tiếp. Trên sàn NYMEX, giá khí tự nhiên tăng 1,8% lên 4,34 USD/MMBtu - mức cao nhất kể từ tháng 3 năm nay. Đà tăng này chủ yếu đến từ thời tiết chuyển lạnh tại Mỹ và các quốc gia Bắc bán cầu, kéo theo nhu cầu sưởi ấm tăng mạnh. Theo dữ liệu của BloombergNEF, nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu khí tự nhiên của Mỹ đều đạt mức cao trong phiên giao dịch gần nhất.

Thị trường kim loại tiếp tục suy yếu dưới tác động của đồng USD mạnh lên. Giá đồng đã giảm bốn phiên liên tiếp, chạm mức thấp nhất trong ba tuần. Trên sàn COMEX, giá đồng giảm 2,4% xuống còn 10.909,6 USD/tấn, trong khi trên sàn LME, giá giảm 1,8%, còn 10.663,5 USD/tấn.

Bên cạnh áp lực tỷ giá, triển vọng tiêu thụ đồng đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự suy yếu của sản xuất tại Trung Quốc – quốc gia tiêu thụ đồng lớn nhất thế giới. Chỉ số PMI sản xuất của nước này giảm xuống còn 49 điểm, phản ánh sự thu hẹp trong hoạt động công nghiệp.

Triển vọng thị trường càng thêm ảm đạm khi Trung Quốc bất ngờ loại bỏ ngành xe điện (EV) khỏi danh mục các ngành chiến lược trong kế hoạch phát triển 5 năm giai đoạn 2026 - 2030, do tình trạng dư thừa công suất. Đây là một cú tác động lớn đối với nhu cầu đồng - nguyên liệu thiết yếu trong sản xuất pin và linh kiện điện tử cho xe điện.

Hiệp hội Công nghiệp Kim loại màu Trung Quốc (CNMIA) cũng đã kiến nghị áp dụng cơ chế trần công suất đối với ngành luyện đồng, chì và kẽm nhằm giảm tình trạng cạnh tranh gay gắt giữa các nhà máy trong bối cảnh nguồn cung tinh quặng khan hiếm.

Trong ngắn hạn, chính sách này có thể khiến nhu cầu tinh quặng giảm và gây áp lực lên giá đồng. Tuy nhiên, về dài hạn, khi lợi nhuận doanh nghiệp được cải thiện và thị trường ổn định hơn, cơ chế này có thể được điều chỉnh nới lỏng.

Ở chiều ngược lại, lo ngại về nguồn cung thắt chặt đang phần nào kìm hãm đà giảm của giá đồng. Hãng Codelco - nhà sản xuất đồng lớn nhất thế giới vừa hạ dự báo sản lượng năm 2025 xuống còn 1,31 - 1,34 triệu tấn, thấp hơn khoảng 30.000 tấn so với kế hoạch trước đó. Cùng thời điểm, các tập đoàn khai khoáng lớn như Glencore và Anglo American cũng báo cáo sản lượng đồng trong chín tháng đầu năm giảm lần lượt 17% và 9% so với cùng kỳ 2024.

Sự phục hồi của đồng USD đang tạo ra làn sóng điều chỉnh mạnh trên thị trường hàng hóa toàn cầu. Trong khi nhóm năng lượng và kim loại cơ bản chịu sức ép giảm, một số mặt hàng khác như khí tự nhiên lại được hỗ trợ bởi yếu tố mùa vụ.

Trong ngắn hạn, xu hướng của thị trường hàng hóa sẽ tiếp tục phụ thuộc vào chính sách tiền tệ của Fed, diễn biến lạm phát toàn cầu và tốc độ phục hồi của các nền kinh tế lớn. Giới phân tích cho rằng chỉ khi đồng USD hạ nhiệt và các tín hiệu tăng trưởng được củng cố, giá hàng hóa mới có thể lấy lại đà tăng ổn định trong giai đoạn cuối năm.

Văn Sơn