Hộ kinh doanh được miễn hóa đơn đầu vào trong một số giao dịch cụ thể
Ngày 4/11, trong khuôn khổ Chiến dịch D60, Cục Thuế đã ban hành hướng dẫn chi tiết về việc sử dụng hóa đơn đầu vào, đồng thời làm rõ các trường hợp hộ kinh doanh không bắt buộc phải có hóa đơn khi mua hàng hóa, dịch vụ.
Quy định này nhằm tạo thuận lợi cho hộ, cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ, giúp giảm bớt thủ tục hành chính nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch trong quản lý thuế.
Theo khoản 1, Điều 3 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, hóa đơn là chứng từ kế toán do tổ chức hoặc cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập, ghi nhận thông tin giao dịch.
Hóa đơn có thể được thể hiện dưới dạng điện tử hoặc hóa đơn do cơ quan thuế đặt in. Trong khi đó, hóa đơn đầu vào là chứng từ mà hộ kinh doanh nhận được khi mua hàng hóa hoặc dịch vụ, được sử dụng để chứng minh chi phí hợp lệ, nguồn gốc hàng hóa và là cơ sở hạch toán chi phí, khấu trừ thuế.
Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp mua hàng đều bắt buộc phải có hóa đơn đầu vào. Căn cứ theo Thông tư 78/2014/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 96/2015/TT-BTC), các hộ kinh doanh được phép lập “Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ mua vào” theo mẫu số 01/TNDN thay cho hóa đơn trong những trường hợp sau: Mua nông, lâm, thủy sản của người sản xuất, đánh bắt trực tiếp bán ra; Mua sản phẩm thủ công làm từ đay, cói, tre, nứa, lá, mây, rơm, vỏ dừa, hoặc nguyên liệu tận dụng từ nông sản do người sản xuất thủ công không kinh doanh trực tiếp bán ra;
Mua đất, đá, cát, sỏi của hộ hoặc cá nhân tự khai thác trực tiếp bán ra; Mua phế liệu từ người trực tiếp thu nhặt; Mua tài sản, dịch vụ của hộ hoặc cá nhân không kinh doanh trực tiếp bán ra; Mua hàng hóa, dịch vụ của hộ hoặc cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng chịu thuế giá trị gia tăng (dưới 100 triệu đồng/năm).
Theo quy định, Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ phải được người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền ký tên và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực. Các chi phí ghi trong bảng kê được tính vào chi phí hợp lệ khi xác định thu nhập chịu thuế và không bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Trường hợp giá mua hàng hóa, dịch vụ trên bảng kê cao hơn giá thị trường, cơ quan thuế sẽ căn cứ vào giá giao dịch thực tế trên thị trường của hàng hóa, dịch vụ cùng loại hoặc tương tự để điều chỉnh lại chi phí được trừ khi tính thu nhập chịu thuế.
Mẫu Bảng kê 01/TNDN bao gồm các thông tin cơ bản: tên bảng kê; thông tin về doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh (tên, mã số thuế, địa chỉ sản xuất, nơi thu mua, người phụ trách thu mua); thời gian cụ thể thu mua; thông tin chi tiết về người bán, hàng hóa, dịch vụ; tổng giá trị hàng hóa thu mua; ngày lập bảng kê, chữ ký của người lập và chữ ký xác nhận của chủ hộ kinh doanh.
Việc hướng dẫn rõ ràng các trường hợp được miễn hóa đơn đầu vào được đánh giá là bước đi thực tiễn trong cải cách hành chính thuế, giúp giảm gánh nặng giấy tờ cho hộ kinh doanh nhỏ, đồng thời đảm bảo tính hợp lệ của chi phí hạch toán, góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất - kinh doanh minh bạch và bền vững.