Cán bộ phải giải trình rõ khi tài sản tăng từ 1 tỷ đồng trở lên
Ngày 4/11, tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng.
Theo dự thảo, người thuộc diện kê khai tài sản phải kê khai bổ sung khi có biến động tài sản, thu nhập trong năm từ 1 tỷ đồng trở lên, thay cho mức 300 triệu đồng hiện hành. Việc kê khai bổ sung phải hoàn thành trước ngày 31/12 của năm có biến động, nhằm bảo đảm công tác giám sát được thực hiện kịp thời, minh bạch.
Đồng thời, ngưỡng giá trị tài sản phải kê khai ban đầu cũng được điều chỉnh tăng từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng mỗi loại tài sản, bao gồm kim khí quý, đá quý, tiền, giấy tờ có giá và các loại tài sản khác. Việc điều chỉnh này phù hợp với biến động giá cả và thu nhập hiện nay, đồng thời giúp tập trung kiểm soát nhóm tài sản có giá trị lớn, giảm bớt thủ tục hành chính đối với tài sản nhỏ lẻ.
Cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập sẽ theo dõi, phân tích thông tin từ bản kê khai và các nguồn dữ liệu liên quan để phát hiện những biến động bất thường.
Khi phát hiện trường hợp tài sản hoặc thu nhập tăng từ 1 tỷ đồng trở lên mà người có nghĩa vụ kê khai chưa thực hiện bổ sung, cơ quan kiểm soát có quyền yêu cầu cung cấp, giải trình thông tin liên quan. Nếu tài sản, thu nhập tăng mà giải trình không hợp lý về nguồn gốc, cơ quan kiểm soát sẽ tiến hành xác minh để làm rõ.

Đáng chú ý, dự thảo cũng bổ sung quy định: việc kê khai, giải trình nguồn gốc tài sản, thu nhập sẽ trở thành một trong các tiêu chí đánh giá, xếp loại mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ, công chức, viên chức và đảng viên.
Quy định này được xem là công cụ quan trọng nhằm nâng cao tính trách nhiệm cá nhân và tính liêm chính trong đội ngũ cán bộ, đồng thời tạo cơ sở để phòng ngừa, ngăn chặn hành vi tham nhũng từ sớm, từ xa.
Trình bày Báo cáo thẩm tra dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành với đề xuất nâng mức giá trị tài sản phải kê khai và quy định kê khai bổ sung khi có biến động từ 1 tỷ đồng trở lên.
Ông nhấn mạnh, quy định mới phản ánh sát thực tế kinh tế - xã hội, phù hợp với mặt bằng thu nhập hiện nay, giúp tập trung nguồn lực kiểm soát tài sản có giá trị lớn, qua đó nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng.
Cơ quan thẩm tra cũng cho rằng, việc nâng ngưỡng kê khai sẽ góp phần giảm bớt thủ tục hành chính, tránh hình thức trong kê khai tài sản nhỏ, đồng thời tăng cường hiệu quả giám sát đối với các trường hợp có dấu hiệu bất minh.
Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị không nên quy định cứng mức định lượng bằng tiền trong luật, mà nên giao Chính phủ quy định cụ thể tại văn bản dưới luật để có thể điều chỉnh linh hoạt theo từng giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm phù hợp thực tiễn và tính khả thi khi triển khai.
Việc sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống tham nhũng lần này được đánh giá là bước tiến quan trọng trong hoàn thiện thể chế kiểm soát tài sản, thu nhập, tăng cường tính công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của cán bộ, công chức. Đây cũng là một trong những giải pháp trọng tâm nhằm xây dựng nền hành chính liêm chính, phục vụ nhân dân và phát triển bền vững.