Việt Nam và Singapore ký Bản ghi nhớ hợp tác thương mại gạo
Thỏa thuận hợp tác đầu tiên của Singapore trong lĩnh vực thương mại gạo, đánh dấu bước tiến mới trong quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Singapore, hướng tới thương mại ổn định, bền vững và bảo đảm an ninh lương thực khu vực.
Ngày 30/10, bên lề Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại TP. Gyeongju (Hàn Quốc), Việt Nam và Singapore đã ký Bản ghi nhớ hợp tác (MOC) về thương mại gạo.
Lễ ký kết được thực hiện bởi Bộ trưởng Bộ Phát triển Bền vững và Môi trường kiêm Bộ trưởng phụ trách Quan hệ Thương mại Singapore Grace Fu và Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên. Đây là thỏa thuận hợp tác thương mại gạo đầu tiên mà Singapore ký với một quốc gia, khẳng định vai trò của Việt Nam như một trong những nhà cung cấp gạo chiến lược hàng đầu của đảo quốc này.
Theo nội dung bản ghi nhớ, Việt Nam sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu gạo sang Singapore, trên cơ sở lượng cung ứng được hai bên thống nhất phù hợp với nhu cầu và điều kiện thị trường. Hai bên cam kết tránh áp dụng các biện pháp hạn chế thương mại không cần thiết, đảm bảo dòng chảy hàng hóa ổn định và có thể dự báo trong bối cảnh thị trường lương thực toàn cầu đang biến động mạnh.
Phát biểu tại lễ ký, Bộ trưởng Grace Fu nhấn mạnh, Singapore là quốc gia phụ thuộc hơn 90% vào nhập khẩu lương thực, do đó việc thiết lập các quan hệ đối tác chiến lược và bền vững là yếu tố sống còn để bảo đảm an ninh lương thực.
“Việc ký kết với Việt Nam - một trong những nhà cung cấp gạo lớn nhất của Singapore, là bước đi quan trọng giúp củng cố nguồn cung ổn định, đồng thời tăng cường hợp tác nông nghiệp bền vững trong khu vực”, bà Grace Fu chia sẻ.
Về phía Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định: “Singapore là đối tác kinh tế hàng đầu và là thị trường trọng điểm của Việt Nam. Thỏa thuận này cụ thể hóa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước, mở ra giai đoạn hợp tác sâu rộng hơn trong lĩnh vực thương mại gạo”.
Ông cho biết, trong bối cảnh thị trường toàn cầu có nhiều biến động, việc thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực lương thực không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là biểu hiện của trách nhiệm chung trong đảm bảo an ninh lương thực và ổn định khu vực ASEAN.
Theo Thương vụ Việt Nam tại Singapore, trong 9 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị nhập khẩu gạo của Singapore đạt 347,5 triệu SGD, tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2024.
Ấn Độ hiện là đối tác cung ứng lớn nhất với 114 triệu SGD (chiếm 32,8%), Thái Lan xếp thứ hai (112,8 triệu SGD, chiếm 32,5%), còn Việt Nam đứng thứ ba, đạt 87,8 triệu SGD, tương đương 25,3% thị phần.
Mặc dù thứ hạng tạm thời giảm nhẹ do giá xuất khẩu giảm so với năm trước, gạo Việt Nam vẫn giữ vị thế mạnh ở các phân khúc chủ lực như gạo tẻ trắng và gạo thơm xay xát. Đặc biệt, gạo Việt được đánh giá cao về chất lượng hạt, độ ổn định và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, giúp duy trì niềm tin với các nhà nhập khẩu Singapore.
Theo ông Cao Xuân Thắng - Tham tán Thương mại, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Singapore, một hạn chế lớn hiện nay là hoạt động quảng bá và xây dựng thương hiệu gạo Việt còn khá khiêm tốn.
Phần lớn sản phẩm gạo Việt khi nhập khẩu vào Singapore được đóng gói và gắn nhãn thương hiệu nội địa, khiến người tiêu dùng khó nhận diện nguồn gốc Việt Nam.
Trong khi đó, các đối thủ như Thái Lan, Nhật Bản và Ấn Độ đều đầu tư mạnh mẽ cho chiến lược truyền thông và định vị thương hiệu quốc gia.
“Việt Nam từng là nhà cung cấp gạo lớn nhất cho Singapore, nhưng đã dần mất thị phần do thiếu đầu tư quảng bá và phát triển thương hiệu”, ông Thắng nhận định.
Giới chuyên gia cho rằng, việc ký kết MOC lần này mở ra cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh xúc tiến thương mại, phát triển nhận diện thương hiệu và mở rộng thị phần tại Singapore - không chỉ với vai trò là thị trường tiêu thụ, mà còn là trung tâm trung chuyển gạo quan trọng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng, biến đổi khí hậu và áp lực an ninh lương thực, việc Việt Nam và Singapore ký kết Bản ghi nhớ thương mại gạo không chỉ mang ý nghĩa kinh tế song phương, mà còn là bước đi chiến lược vì sự ổn định và phát triển bền vững của toàn khu vực.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên bày tỏ kỳ vọng, trong thời gian tới, hai bên sẽ mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực nông sản và thực phẩm khác, qua đó đa dạng hóa nguồn cung, nâng cao năng lực cạnh tranh và đưa sản phẩm Việt Nam vào chuỗi phân phối của Singapore.
“Từ một thỏa thuận thương mại, Việt Nam và Singapore có thể mở rộng hợp tác đa chiều - từ nông nghiệp, logistics đến đầu tư và đổi mới sáng tạo góp phần củng cố vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị gạo toàn cầu”, Bộ trưởng Diên nhấn mạnh.