Hộ kinh doanh không nộp thuế vẫn phải kê khai doanh thu hằng năm

Cục Thuế cho biết, việc kê khai thuế là nghĩa vụ bắt buộc của tất cả các cá nhân có phát sinh hoạt động kinh doanh, bao gồm cả các trường hợp không phải nộp thuế do doanh thu dưới ngưỡng chịu thuế. Nghĩa vụ này được quy định rõ trong Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15, cùng các hướng dẫn chi tiết tại Thông tư 40/2021/TT-BTC và Thông tư 100/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Theo đó, mọi cá nhân có phát sinh doanh thu từ hoạt động cho thuê tài sản - bao gồm nhà ở, mặt bằng kinh doanh, nhà xưởng, kho bãi, phương tiện vận tải, máy móc thiết bị không kèm người điều khiển hoặc các loại tài sản khác đều phải kê khai và nộp hồ sơ thuế. Việc kê khai này giúp cơ quan thuế quản lý doanh thu thực tế của từng hộ, bảo đảm công bằng, minh bạch và tránh thất thu ngân sách.

Đại diện Cục Thuế cho biết, cần phân biệt rõ giữa hoạt động cho thuê tài sản thông thường và kinh doanh dịch vụ lưu trú. Những trường hợp cho thuê nhà, phòng ngắn hạn phục vụ du khách hoặc cho thuê chỗ ở kèm dịch vụ ăn uống, giải trí sẽ được xếp vào nhóm dịch vụ lưu trú và phải kê khai, tính thuế theo phương thức riêng.

Việc xác định đúng loại hình kinh doanh giúp cơ quan thuế áp dụng chính sách phù hợp, đồng thời tránh tình trạng kê khai sai hoặc thiếu nghĩa vụ khi triển khai cơ chế tự khai, tự nộp trong thời gian tới.

Bắt đầu từ năm 2026, hộ và cá nhân kinh doanh sẽ chính thức chuyển sang cơ chế tự khai, tự nộp thuế. Theo đó, người nộp thuế sẽ chủ động kê khai, xác định nghĩa vụ và nộp trực tiếp cho cơ quan thuế, thay vì bị khoán hay ấn định mức thuế như hiện nay.

Việc duy trì kê khai định kỳ ngay cả với những hộ dưới ngưỡng chịu thuế là bước chuẩn bị quan trọng để người dân làm quen với mô hình quản lý mới, hướng đến hệ thống thuế hiện đại, minh bạch và thuận tiện hơn. Cục Thuế cho biết đang tổng hợp ý kiến của người dân để hoàn thiện cơ chế quản lý, đảm bảo vừa chặt chẽ vừa tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Theo quy định hiện hành, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu không quá 100 triệu đồng/năm được miễn nộp thuế GTGT và TNCN. Tuy nhiên, từ ngày 1/1/2026, ngưỡng doanh thu không chịu thuế sẽ nâng lên 200 triệu đồng/năm theo Luật Thuế GTGT năm 2024.

Mặc dù được miễn nộp thuế, các hộ kinh doanh vẫn phải kê khai doanh thu và nộp hồ sơ thuế đúng thời hạn theo hướng dẫn tại Điều 11 và Điều 13 Thông tư 40/2021/TT-BTC. Việc kê khai đúng, đủ không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn giúp hộ kinh doanh bảo vệ quyền lợi hợp pháp, phục vụ các mục đích như chứng minh thu nhập, đăng ký vay vốn, hoặc hoàn thuế khi đủ điều kiện.

Cục Thuế khẳng định, quy định yêu cầu kê khai đối với hộ kinh doanh dù được miễn nộp thuế không nhằm gia tăng thủ tục, mà là biện pháp đảm bảo tính minh bạch, công bằng và quản lý thống nhất trong toàn hệ thống. Thông qua việc kê khai, cơ quan thuế có thể xây dựng cơ sở dữ liệu chính xác về quy mô và lĩnh vực hoạt động của từng hộ, từ đó hoạch định chính sách hỗ trợ và kiểm soát rủi ro hiệu quả hơn.

Việc tăng cường quản lý thuế minh bạch cũng được xem là bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính, hướng đến mục tiêu hiện đại hóa hệ thống thuế và tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, bền vững cho người dân và doanh nghiệp.

Văn Sơn