Thủ tướng Phạm Minh Chính: Hợp tác năng lượng và chuyển đổi xanh là trụ cột phát triển ASEAN+3
Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 28 diễn ra ngày 27/10 tại Kuala Lumpur (Malaysia), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị toàn cầu biến động phức tạp, hợp tác năng lượng, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo cần được coi là những trụ cột chiến lược để phát triển bền vững khu vực Đông Á.
Tiếp nối chuỗi hoạt động trong khuôn khổ các Hội nghị Cấp cao ASEAN với các đối tác, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 28 tại Trung tâm Hội nghị Kuala Lumpur.
Hội nghị có sự tham dự của Giám đốc Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3 (AMRO) và Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp Đông Á (EABC) với tư cách khách mời của Chủ tịch. Đây là diễn đàn quan trọng nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế, tài chính, năng lượng và an ninh khu vực, góp phần củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc Đông Á đang định hình.
Tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ đánh giá của các nhà lãnh đạo về vai trò chiến lược của cơ chế ASEAN+3 trong bối cảnh rủi ro kinh tế - chính trị toàn cầu gia tăng. Ông nhấn mạnh, ASEAN+3 cần đoàn kết chặt chẽ hơn, kết nối hiệu quả hơn và đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn để phát triển bao trùm, bền vững, đồng thời ứng phó linh hoạt với các cú sốc bên ngoài.
Trên tinh thần đó, Thủ tướng đưa ra ba định hướng lớn nhằm tăng cường hợp tác ASEAN+3 trong giai đoạn mới.
Thứ nhất, Thủ tướng đề nghị các nước nâng cao chất lượng hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư và chuyển đổi số - chuyển đổi xanh. Theo đó, khu vực cần tận dụng hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc phiên bản 3.0, đồng thời đẩy nhanh tiến độ nâng cấp các FTA giữa ASEAN với Nhật Bản và Hàn Quốc.
Bên cạnh đó, Thủ tướng khuyến nghị mở rộng Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), gắn kết RCEP với các khu vực khác nhằm đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng, cũng như đầu tư mạnh vào hạ tầng số, trung tâm dữ liệu và thương mại điện tử. Ông nhấn mạnh, đây là nền tảng để thúc đẩy tăng trưởng xanh, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập sâu hơn của khu vực Đông Á.
Thứ hai, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao khả năng tự cường và sức chống chịu của khu vực, nhất là trước rủi ro năng lượng và thiên tai. Ông kêu gọi triển khai đồng bộ, hiệu quả Quỹ Dự trữ gạo khẩn cấp ASEAN+3 (APTERR) và Cơ chế Tài chính nhanh (RFF) để bảo đảm an ninh lương thực, an ninh tài chính và hỗ trợ ổn định kinh tế khu vực.
Đặc biệt, Thủ tướng đề xuất các nước Đông Á hỗ trợ ASEAN phát triển điện hạt nhân an toàn và bền vững, thông qua chuyển giao công nghệ, chia sẻ kinh nghiệm, đào tạo nhân lực và tăng cường hợp tác giám sát an toàn hạt nhân. Ông cho rằng, điện hạt nhân và năng lượng tái tạo sẽ là nguồn cung thiết yếu trong chiến lược giảm phát thải, hướng tới mục tiêu trung hòa carbon của khu vực.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng đề xuất kết nối các trung tâm tài chính của ASEAN+3, nhằm huy động các dòng vốn xanh phục vụ quá trình chuyển đổi năng lượng và chuyển đổi số, qua đó xây dựng hệ sinh thái tài chính xanh khu vực, tạo động lực tăng trưởng mới cho Đông Á.
Thứ ba, Thủ tướng kêu gọi đoàn kết và phối hợp chặt chẽ giữa các nước ASEAN+3 để giữ vững môi trường hòa bình, an ninh và ổn định, xem đây là điều kiện tiên quyết cho phát triển bền vững.
ASEAN+3 cần tiếp tục là cơ chế hợp tác bao trùm, thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin và hợp tác cùng có lợi, nhất là trong các lĩnh vực an ninh mạng, ứng phó biến đổi khí hậu và quản trị rủi ro khu vực.
Về các vấn đề quốc tế và khu vực, Thủ tướng nhấn mạnh, mọi tranh chấp - bao gồm vấn đề Bán đảo Triều Tiên và Biển Đông cần được giải quyết bằng biện pháp hòa bình, dựa trên luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Ông khẳng định, đối thoại thẳng thắn, hợp tác chân thành và tôn trọng lẫn nhau là cơ sở để xây dựng một cấu trúc khu vực mở, minh bạch và dựa trên luật lệ, với ASEAN giữ vai trò trung tâm.
Phát biểu và các đề xuất của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 28 được đánh giá là đóng góp chiến lược, mang tầm nhìn dài hạn, thể hiện vai trò chủ động, trách nhiệm của Việt Nam trong việc thúc đẩy hợp tác khu vực vì mục tiêu phát triển xanh, tự cường và bền vững, qua đó khẳng định vị thế ngày càng cao của Việt Nam trong cộng đồng Đông Á mở, gắn kết và thịnh vượng.