Chênh lệch lãi suất VND - USD tăng, tỷ giá thị trường tự do biến động mạnh
Trong khi tỷ giá trung tâm và tỷ giá ngân hàng thương mại tiếp tục duy trì ổn định, thị trường tự do lại ghi nhận mức tăng mạnh của đồng USD, vượt mốc 27.100 VND/USD vào ngày 15/10. Chỉ trong nửa đầu tháng 10, tỷ giá tự do đã tăng 1,82%, phản ánh rõ sự biến động của dòng tiền và tâm lý thị trường trước chênh lệch lãi suất giữa hai đồng tiền.
Theo công bố của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tỷ giá trung tâm ngày 15/10 giữ nguyên ở mức 25.114 VND/USD, không thay đổi so với ngày 14/10. So với đầu tháng, tỷ giá này đã giảm 73 đồng, tương đương khoảng 0,29%, từ mốc 25.187 VND/USD. Với biên độ giao dịch +/-5% do NHNN quy định, tỷ giá trần và sàn được xác định lần lượt ở mức 26.370 VND/USD và 23.858 VND/USD.
Trên thị trường ngân hàng, tỷ giá USD bán ra phổ biến ở mức 26.369 VND/USD, trong khi giá mua vào dao động từ 26.150 đến 26.185 VND/USD, chênh lệch mua – bán khoảng 184 – 334 đồng. Ở thị trường liên ngân hàng, tỷ giá USD được giao dịch quanh mức 26.347 VND/USD, giảm nhẹ 0,03% so với phiên trước đó.
Trái ngược với xu hướng ổn định của hệ thống ngân hàng, tỷ giá trên thị trường tự do có diễn biến tăng mạnh. Ngày 15/10, giá mua - bán USD tự do đạt 27.000 - 27.100 VND/USD, tăng 170 đồng so với ngày 14/10.
So với đầu tháng 10, tỷ giá tự do đã tăng 485 đồng ở cả hai chiều, tương đương mức tăng 1,83% ở chiều mua và 1,82% ở chiều bán. Diễn biến này cho thấy tâm lý găm giữ ngoại tệ gia tăng trong bối cảnh chênh lệch lãi suất giữa VND và USD trên thị trường liên ngân hàng ngày càng mở rộng.
Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất VND có xu hướng tăng nhẹ ở các kỳ hạn ngắn, trong khi lãi suất USD gần như đi ngang hoặc giảm nhẹ. Cụ thể, lãi suất VND qua đêm tăng 0,14 điểm phần trăm, lên 5,04%/năm; kỳ hạn một tuần tăng 0,16 điểm, lên 5,18%/năm; kỳ hạn hai tuần tăng 0,14 điểm, lên 5,24%/năm; và kỳ hạn một tháng tăng nhẹ 0,08 điểm, đạt 5,38%/năm.
Ngược lại, lãi suất USD ở các kỳ hạn tương ứng giảm nhẹ, với kỳ hạn một tuần giảm 0,03 điểm phần trăm xuống 4,11%/năm, kỳ hạn một tháng giảm 0,01 điểm xuống 4,21%/năm, trong khi kỳ hạn qua đêm và hai tuần lần lượt duy trì ở mức 4,09% và 4,18%/năm.
Tính đến ngày 15/10, chênh lệch lãi suất VND - USD dao động trong khoảng 0,95 - 1,47 điểm phần trăm, mức dương này giúp giảm áp lực lên tỷ giá chính thức và hỗ trợ thanh khoản nội tệ trong hệ thống.
Bên cạnh đó, hoạt động điều tiết vốn trên kênh cầm cố (OMO) cho thấy Ngân hàng Nhà nước đang chủ động hút bớt tiền về nhằm kiểm soát thanh khoản và ổn định mặt bằng lãi suất.
Trong phiên 14/10, NHNN chào thầu tổng cộng 7.000 tỷ đồng với 4 kỳ hạn khác nhau: 7 ngày và 91 ngày mỗi kỳ hạn 1.000 tỷ đồng, 14 ngày 3.000 tỷ đồng và 28 ngày 2.000 tỷ đồng, tất cả đều trúng thầu với lãi suất 4%/năm.
Cùng ngày, có 22.910,89 tỷ đồng đáo hạn trong khi NHNN không phát hành tín phiếu mới, khiến lượng tiền bị hút ròng khỏi thị trường đạt hơn 15.910 tỷ đồng. Tổng lượng vốn lưu hành qua kênh cầm cố giảm mạnh, từ 182.827 tỷ đồng ngày 1/10 xuống còn 126.710 tỷ đồng ngày 14/10, tương đương mức giảm 56.117 tỷ đồng. Động thái này cho thấy cơ quan điều hành đang thận trọng trong việc duy trì cân bằng cung tiền, đồng thời kiểm soát rủi ro lạm phát và ổn định tỷ giá.
Giới chuyên gia nhận định, dù tỷ giá tự do có biến động tăng nhanh trong nửa đầu tháng 10, nhưng mức tăng này vẫn nằm trong giới hạn cho phép và chưa tạo áp lực đáng kể lên thị trường chính thức.
Việc duy trì chênh lệch lãi suất dương giữa VND và USD, cùng chính sách điều hành linh hoạt của NHNN, đang góp phần giữ ổn định thanh khoản và củng cố niềm tin vào đồng nội tệ. Trong bối cảnh dòng vốn quốc tế dịch chuyển phức tạp, việc kiểm soát tốt tỷ giá sẽ tiếp tục là yếu tố quan trọng giúp Việt Nam duy trì ổn định vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong quý IV/2025.