TP.HCM đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Động lực mới cho tăng trưởng và hội nhập

Tại phiên bế mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I nhiệm kỳ 2025 -2030, trong bài tham luận, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM Lâm Đình Thắng đã trình bày về định hướng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - lĩnh vực được xác định là đột phá chiến lược của Thành phố trong thời kỳ mới, theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về chuyển đổi số quốc gia.

Theo ông Lâm Đình Thắng, TP.HCM hiện đứng thứ hai cả nước về chỉ số chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo quốc gia, xếp hạng 110 toàn cầu và hạng 5 trong khu vực Đông Nam Á về hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Trong lĩnh vực tài chính số, TP.HCM đã vươn lên hạng 30 thế giới về chỉ số blockchain.

Để đạt được những kết quả trên, TP.HCM đã triển khai nhiều cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thu hút nhân tài và vốn đầu tư như hỗ trợ tài chính cho hoạt động đổi mới sáng tạo, chính sách ưu đãi về tiền lương, tiền công, đồng thời hình thành các trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế giảm gần 300 thủ tục liên quan đến sản xuất, kinh doanh, tương đương hơn 1.900 ngày làm việc. Các tổ công tác chuyên trách được thành lập để hỗ trợ trực tiếp cho nhà đầu tư chiến lược.

Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, lĩnh vực khoa học - công nghệ của Thành phố đã thu hút 1,6 tỷ USD, chiếm 40% tổng vốn FDI. TP.HCM hiện có hơn 140 doanh nghiệp khoa học - công nghệ, đứng thứ hai cả nước. Thành phố cũng dẫn đầu về hạ tầng số, thu hút nhiều trung tâm dữ liệu lớn và siêu lớn, đồng thời triển khai mô hình quản trị đô thị dựa trên dữ liệu.

Đặc biệt, TP.HCM quan tâm đến đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Với gần 100 đơn vị đào tạo trên địa bàn, nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như SAP, Marvell, Qualcomm đã mở trung tâm R&D tại Thành phố. Hiện TP.HCM là nơi tập trung hơn 55% lập trình viên của cả nước. Từ đầu năm 2025 đến nay, hơn 40.000 cán bộ, công chức và hàng trăm học sinh xuất sắc đã được tập huấn, đào tạo về trí tuệ nhân tạo.

Ba chiến lược đột phá

Bước vào giai đoạn 2025-2030, TP.HCM đặt mục tiêu TFP (chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất mang lại do nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và lao động) ,đóng góp ít nhất 60%, kinh tế số chiếm từ 30 đến 40% GRDP, đồng thời phấn đấu trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo đẳng cấp quốc tế vào năm 2030. Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Thành phố được định hướng lọt vào nhóm 100 thành phố năng động nhất toàn cầu, với ít nhất 5 trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược.

Để hiện thực hóa các mục tiêu này, TP.HCM tập trung vào ba định hướng đột phá.

Thứ nhất là đổi mới cơ chế, chính sách và thu hút đầu tư. Thành phố chú trọng kêu gọi các nhà đầu tư chiến lược trong lĩnh vực khoa học - công nghệ. Một tín hiệu tích cực là Tập đoàn G42 của UAE đang dự kiến đầu tư Trung tâm Siêu dữ liệu AI với tổng vốn gần 2 tỷ USD tại TP.HCM. Cùng với đó, Thành phố phát triển khu công nghệ cao, các khu thử nghiệm công nghệ mới theo cơ chế đặc thù và đăng ký thí điểm mô hình hợp tác công - công để đầu tư cho các trường đại học trên địa bàn, trong đó hướng tới đưa Đại học Quốc gia TP.HCM vào Top 100 châu Á vào năm 2030.

Thứ hai là phát triển các công nghệ chiến lược và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. TP.HCM ưu tiên phát triển các công nghệ có thế mạnh như trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, chip bán dẫn, robot, blockchain và công nghệ y – sinh. Thành phố dự kiến thành lập Quỹ hỗ trợ khởi nghiệp theo mô hình mới, thu hút vốn từ các quỹ đầu tư mạo hiểm, đồng thời tập trung hỗ trợ nguồn lực cho các trung tâm đổi mới sáng tạo có tiềm năng.

Cuối cùng là quản trị số và phát triển nguồn nhân lực số. TP.HCM đẩy nhanh việc xây dựng dữ liệu số và các nền tảng số để hoàn thiện mô hình điều hành dựa trên dữ liệu. Thành phố đẩy mạnh hợp tác giữa nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp và quỹ đầu tư, kết hợp ngoại giao công nghệ để thu hút chuyên gia quốc tế, đồng thời phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao nhằm duy trì và nâng cao vị thế dẫn đầu.

Thanh Ngân