Toàn cảnh

Sứ mệnh mới của TP.HCM

Thế Phan 13/10/2025 06:00

Nửa thế kỷ qua, TP.HCM là đô thị loại đặc biệt, được Trung ương trao thí điểm nhiều cơ chế, chính sách đặc thù. Đây là trung tâm tài chính hàng đầu của cả nước và khu vực. Việc hợp nhất TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu là bước đi chiến lược thể hiện tầm nhìn phát triển dài hạn, khát vọng vươn lên mạnh mẽ trở thành siêu đô thị châu Á.

T21 Việc TP.HCM hợp nhất với tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là bước ngoặt chưa từng có trong lịch sử phát triển đô thị Việt Nam
Việc TP.HCM hợp nhất với tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là bước ngoặt chưa từng có trong lịch sử phát triển đô thị Việt Nam

Nhiều cơ hội cho TP. HCM mới

Tổng diện tích của TP.HCM sau sáp nhập tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đạt 6.773 km², tương đương 2,04% diện tích cả nước, tạo điều kiện thuận lợi cho quy hoạch vùng đô thị tích hợp. Trong đó, lực lượng lao động đang làm việc đạt khoảng 7,281 triệu người, tương ứng 14% tổng số lao động toàn quốc (51,806 triệu người). Đây là nguồn nhân lực quy mô lớn, góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp - dịch vụ vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Việc TP.HCM hợp nhất với tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là bước ngoặt chưa từng có trong lịch sử phát triển đô thị Việt Nam. Từ đó mở ra cơ hội mở rộng thị trường, tăng sức hút đầu tư, kết nối hạ tầng, kết nối chuỗi sản xuất và nâng tầm vị thế quốc tế, tiếp cận nguồn tài chính, công nghệ tiên tiến. Đây là sự cấu hình lại toàn diện không gian phát triển, nơi ba cực kinh tế năng động bậc nhất cả nước hội tụ, với tầm nhìn mới là “siêu đô thị quốc tế” của Đông Nam Á, top 100 thành phố đáng sống nhất thế giới.

Nói như thế để thấy, TP.HCM không còn bị khuất lấp sau lũy tre làng mà đã là một “ông lớn” mang tầm khu vực và quốc tế. Thành phố không chỉ phát triển cho chính mình mà còn thực hiện sứ mệnh tiên phong, dẫn dắt và lan tỏa, truyền cảm hứng phát triển cho cả nước. Với thế mạnh là những địa phương phát triển hàng đầu, ba địa phương hợp nhất đã tạo nên một thực thể hành chính - kinh tế đặc biệt, bổ sung cho nhau khá hoàn chỉnh, tái cấu trúc không gian phát triển theo tư duy “một trung tâm, ba vùng, một đặc khu”, tối ưu hóa chia sẻ lợi thế so sánh của từng khu vực hội tụ các điều kiện để trở thành siêu đô thị đa trung tâm phát triển theo bốn hành lang, với năm trụ cột: Trung tâm công nghiệp; Logistics; Trung tâm tài chính quốc tế; Trung tâm du lịch và công nghiệp văn hóa; Trung tâm giáo dục - y tế - khoa học công nghệ.

Hiện thực hóa siêu đô thị châu Á

Trước sứ mệnh lớn lao trở thành một siêu đô thị châu Á, TP.HCM có nhiều thuận lợi nhưng vẫn phải đối mặt với không ít thách thức. Trước hết là “kết cấu hạ tầng chưa đồng bộ; thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao; vấn đề ô nhiễm môi trường còn nhiều thách thức; chênh lệch giàu nghèo còn lớn; thách thức từ cạnh tranh thu hút đầu tư, thích ứng biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh mạng, giữ gìn bản sắc văn hóa - xã hội, đặt ra yêu cầu Thành phố phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh bằng những giải pháp phù hợp, linh hoạt và hiệu quả.” (Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần I, nhiệm kỳ 2025- 2030).

Báo cáo cũng chỉ ra và đề xuất các giải pháp quan trọng để khắc phục. Thành phố huy động các nguồn lực, xã hội hóa đầu tư hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng các phân vùng chức năng và các trục động lực: “Hành lang Đông - Tây: phục vụ cảng biển, sân bay và giao thương quốc tế, kết nối từ Thủ Thiêm đến Long Thành và Vũng Tàu; Hành lang Bắc - Nam: phát triển sáng tạo, sản xuất và logistic, kết nối Thủ Đức với Dĩ An, Bến Cát, Bàu Bàng; Hành lang ven sông Sài Gòn: phát triển du lịch, sinh thái và đô thị ven sông, từ Hồ Dầu Tiếng đến sông Đồng Nai và Hành lang ven biển: phát triển logistics, du lịch và cảng biển, từ khu đô thị lấn biển Cần Giờ đến khu vực Hồ Tràm - Bình Châu”.

Thành phố cũng chủ trương “thúc đẩy phát triển Thành phố bằng các đột phá chiến lược về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; đảm bảo an ninh năng lượng; phát triển giáo dục và đào tạo; tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. Tận dụng mọi thời cơ, tranh thủ mọi nguồn lực để bứt phá vươn lên xây dựng TP.HCM thành trung tâm kinh tế, tài chính, công nghệ, dịch vụ, giáo dục và y tế hàng đầu khu vực Đông Nam Á và Châu Á, trở thành một đầu mối lớn về giao thông và logistics, đạt các tiêu chuẩn quốc tế về đô thị thông minh, hiện đại, bền vững”.

Để biến mục tiêu trở thành siêu đô thị châu Á là điều không dễ nhưng với truyền thống anh hùng, năng động, sáng tạo và niềm vinh dự của Thành phố mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng với đó là sức mạnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư như một cơn lốc tạo đà cho thành phố vượt qua những chướng ngại vật để cất cánh vào kỷ nguyên mới, vươn tầm khu vực và thế giới, không ngừng nâng cao chất lượng sống và hạnh phúc của Nhân dân.

Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I xác định một số mục tiêu cụ thể cho giai đoạn 2025-2030:

- Tốc độ tăng trưởng Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) bình quân 10%/năm. Đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người đạt 14.000 - 15.000 USD.

- Tổng vốn đầu tư xã hội bình quân 5 năm khoảng 35 - 40% GRDP.

- Giai đoạn 2026 - 2030, đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP đạt khoảng 55 - 60%.

- Tổng chi xã hội cho nghiên cứu phát triển (R&D) đạt 2 - 3% GRDP, bố trí 4 - 5% tổng chi ngân sách hằng năm cho khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.

- Kinh tế số chiếm trên 30% GRDP.

- Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân khoảng 7,5%/năm.

- Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm từ 1,0 - 1,5%/năm

Thế Phan