Hải Phòng định vị trở thành trung tâm năng lượng sạch chiến lược của miền Bắc

Theo Quyết định số 768/QĐ-TTg ngày 15/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hải Phòng được quy hoạch phát triển loạt dự án điện gió ngoài khơi, nhiệt điện khí LNG và điện từ rác với quy mô hàng chục nghìn MW.

Giai đoạn đến năm 2030, thành phố sẽ triển khai 4 dự án điện gió ngoài khơi với tổng công suất 2.000 MW, gồm các dự án Bắc Bộ 1.1, 1.2, 1.3 và 2.1 (mỗi dự án 500 MW). Đến năm 2050, dự kiến phát triển thêm 6 dự án với tổng công suất 5.200 MW, bao gồm Bắc Bộ 1.4 (700 MW), Bắc Bộ 2.2 (500 MW) cùng các dự án Bắc Bộ 4, 5, 6 và 7 (mỗi dự án 1.000 MW).

Song song đó, Hải Phòng được quy hoạch phát triển hệ thống nhiệt điện khí LNG với tổng công suất 4.800 MW. Trong đó, giai đoạn 2025 - 2030 xây dựng các nhà máy công suất 1.600 MW, và giai đoạn 2031 - 2035 tiếp tục bổ sung 3.200 MW.

Ngày 23/6/2025, thành phố đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho liên danh Tập đoàn Vingroup - Công ty CP Năng lượng VinEnergo làm chủ đầu tư Dự án Nhà máy Nhiệt điện LNG Hải Phòng, với tổng vốn đầu tư hơn 178.000 tỷ đồng. Dự án được đánh giá là nhà máy LNG lớn nhất Việt Nam, đồng thời nằm trong nhóm các dự án điện khí quy mô hàng đầu thế giới.

Bên cạnh đó, Tổng Công ty Xây dựng Lũng Lô cũng đề xuất triển khai 4 dự án điện gió ngoài khơi với tổng công suất thiết kế 3.000 MW, tổng vốn đầu tư hơn 324.000 tỷ đồng. Các dự án gồm Bắc Bộ 2.1, 3.1 (mỗi dự án 500 MW) và Bắc Bộ 4, 5 (mỗi dự án 1.000 MW).

Theo đề xuất, các nhà máy Bắc Bộ 2.1, 4 và 5 được lắp đặt tại vùng biển Hải Phòng, còn Bắc Bộ 3.1 tại khu vực ngoài khơi vịnh Bắc Bộ thuộc tỉnh Quảng Ninh. Điểm thu gom công suất của các nhà máy Bắc Bộ 2.1 và 3.1 dự kiến tại trạm BB1 (Hải Phòng), còn các nhà máy Bắc Bộ 4 và 5 được đề xuất thu gom công suất tại tỉnh Hưng Yên.

Theo quy hoạch tổng thể, khu vực Bắc Bộ hiện có 15 dự án điện gió ngoài khơi với tổng công suất 11.200 MW, trong đó riêng Hải Phòng chiếm 10 dự án, tương đương 7.200 MW, tức khoảng 64% tổng công suất điện gió ngoài khơi toàn vùng. Khi hoàn thành, Hải Phòng sẽ trở thành trung tâm phát triển năng lượng tái tạo quy mô lớn nhất miền Bắc.

Ngoài ra, thành phố cũng được quy hoạch phát triển điện từ rác thải với công suất dưới 50 MW, trong đó Dự án Nhà máy điện rác Đình Vũ (40 MW) đang được mời gọi đầu tư, còn Dự án điện rác số 2 (tại xã Nguyễn Bỉnh Khiêm, công suất khoảng 20 MW) đang được nghiên cứu bổ sung vào quy hoạch.

Mặc dù được quy hoạch với quy mô lớn, nhiều dự án điện gió ngoài khơi tại Hải Phòng vẫn chưa thể triển khai do chưa được phép khảo sát vùng biển theo quy định pháp luật.

Theo Luật Điện lực và Nghị định 58/2025/NĐ-CP, việc khảo sát điện gió ngoài khơi phải được tiến hành trước khi lựa chọn nhà đầu tư, nhằm đánh giá điều kiện địa hình, địa chất, thủy văn và khả năng kết nối với hệ thống điện quốc gia.

Tuy nhiên, đến nay, các dự án tại Hải Phòng mới dừng ở bước quy hoạch, chưa có đơn vị nào được Thủ tướng Chính phủ hoặc Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép khảo sát vùng biển ngoài 6 hải lý. Do đó, thành phố chưa thể lựa chọn nhà đầu tư chính thức cho các dự án điện gió quy mô lớn.

Ngoài ra, một số đề xuất của nhà đầu tư chưa phù hợp với quy hoạch điện lực quốc gia. Ví dụ, điểm thu gom công suất của dự án Bắc Bộ 4 và 5 theo quy hoạch đặt tại trạm BB2 (Hải Phòng), song nhà đầu tư lại đề xuất chuyển sang tỉnh Hưng Yên; tương tự, điểm cập bờ của dự án Bắc Bộ 3.1 quy hoạch ở Quảng Ninh, nhưng lại được đề xuất chuyển về Hải Phòng. Những thay đổi này cần được rà soát và xin ý kiến cấp thẩm quyền để đảm bảo tuân thủ quy hoạch điện VIII.

Đối với dự án Nhiệt điện LNG Hải Phòng (4.800 MW, vốn đầu tư hơn 178.000 tỷ đồng), dù đã được cấp phép, việc triển khai còn phụ thuộc vào hàng loạt hạng mục hạ tầng kỹ thuật đi kèm như hệ thống cảng tiếp nhận tàu chở LNG, kho chứa, đường ống dẫn khí, trạm biến áp và đường dây giải tỏa công suất.

Các dự án điện gió ngoài khơi và nhiệt điện LNG tại Hải Phòng được đánh giá có ý nghĩa chiến lược quan trọng đối với an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời mở ra động lực phát triển kinh tế xanh cho vùng Bắc Bộ.

Khi đi vào vận hành, các dự án này sẽ cung cấp nguồn điện sạch hàng chục tỷ kWh mỗi năm cho hệ thống điện quốc gia, góp phần giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, đồng thời thúc đẩy hình thành các ngành công nghiệp phụ trợ, cơ khí, đóng tàu và logistics phục vụ năng lượng tái tạo.

Với lợi thế về vị trí địa lý, hạ tầng cảng biển và công nghiệp, Hải Phòng đang từng bước định vị vai trò trung tâm năng lượng sạch chiến lược của miền Bắc, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 mà Việt Nam đã cam kết tại COP26.

TH