Hỗ trợ toàn bộ hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán, chuyển sang kê khai từ năm 2026
Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định số 3389/QĐ-BTC phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”, nhằm thực hiện chủ trương phát triển kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Theo Bộ Tài chính, mục tiêu trọng tâm của Đề án là xóa bỏ hoàn toàn hình thức thuế khoán, chuyển sang phương thức tự khai, tự nộp thuế từ ngày 1/1/2026. Bộ Tài chính cam kết hỗ trợ 100% hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi, giúp người nộp thuế nắm bắt quy định mới, thực hiện kê khai thuận lợi, chính xác và tiết kiệm chi phí.
Đề án đặt ra yêu cầu đơn giản hóa, rút ngắn ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ pháp luật, đồng thời tiếp tục giảm mạnh trong những năm tiếp theo. 100% hộ kinh doanh sẽ được tiếp cận thông tin, hướng dẫn và nhận hỗ trợ từ cơ quan thuế trong suốt quá trình chuyển đổi.
Tất cả các hộ thuộc diện sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70/NĐ-CP đều phải đăng ký và sử dụng hệ thống hóa đơn điện tử, đồng thời thực hiện đầy đủ các thủ tục về thuế bằng phương thức điện tử một cách thuận tiện, dễ dàng.
Để triển khai hiệu quả, Đề án yêu cầu sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn, nhằm chính thức bãi bỏ cơ chế thuế khoán đối với hộ kinh doanh. Các nghị định, thông tư liên quan cũng sẽ được rà soát, điều chỉnh đồng bộ để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật thuế.
Chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế giá trị gia tăng (GTGT) sẽ được điều chỉnh phù hợp với thực tiễn. Bộ Tài chính dự kiến xem xét lại ngưỡng doanh thu chịu thuế, đồng thời sửa đổi phương pháp tính thuế TNCN cho các hộ kinh doanh có quy mô tương đương doanh nghiệp nhỏ và vừa, theo hướng tương đồng với thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Mục tiêu là khuyến khích hộ kinh doanh minh bạch sổ sách, chi phí và mở rộng đầu tư.
Song song đó, Bộ Tài chính sẽ rà soát, sửa đổi Luật Phí và Lệ phí, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, và nghiên cứu xây dựng Luật Kinh doanh cá thể nhằm cụ thể hóa các chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Các thông tư hướng dẫn chế độ kế toán như 88/2021/TT-BTC, 132/2018/TT-BTC, 133/2016/TT-BTC cũng sẽ được cập nhật để phù hợp với mô hình hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính sẽ xây dựng mô hình quản lý thuế mới theo hướng phân nhóm hộ kinh doanh theo quy mô doanh thu để áp dụng phương pháp tính thuế phù hợp, đồng thời xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận trong cơ quan thuế, tránh chồng chéo và nâng cao hiệu quả quản lý. Quy trình kiểm tra, giám sát thuế đối với hộ kinh doanh kê khai sẽ được thiết kế lại toàn diện, phù hợp với chương trình tái cấu trúc ngành Thuế giai đoạn 2025 - 2030.
Đề án đặt trọng tâm vào chuyển đổi số trong công tác thuế, với yêu cầu đổi mới phương thức tuyên truyền, hỗ trợ hộ kinh doanh cả trước, trong và sau giai đoạn chuyển đổi. Cơ quan thuế sẽ xây dựng chương trình hỗ trợ theo ngành nghề và quy mô, biên soạn tài liệu hướng dẫn chế độ kế toán đơn giản phục vụ kê khai thuế, đồng thời ứng dụng công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI) và chatbot tự động để nâng cao chất lượng tư vấn, giải đáp và hỗ trợ người nộp thuế.
Hệ thống tờ khai và mẫu biểu thuế sẽ được điện tử hóa thông minh, có khả năng gợi ý dữ liệu tự động từ hệ thống hóa đơn, giúp giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian kê khai. Công tác giám sát tuân thủ thuế sẽ được thực hiện theo phương pháp quản lý rủi ro, tăng cường kiểm tra, phòng chống mua bán hóa đơn, và có giải pháp riêng cho hộ kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Cùng với việc kiện toàn bộ máy quản lý thuế, Bộ Tài chính sẽ tổ chức đào tạo, bồi dưỡng năng lực cho công chức ngành Thuế, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương và năng lực đáp ứng yêu cầu quản lý trong môi trường mới.
Đặc biệt, Bộ sẽ phát triển các nền tảng số dùng chung để hỗ trợ hộ kinh doanh, cung cấp phần mềm kế toán miễn phí hoặc chi phí thấp cho hộ và doanh nghiệp siêu nhỏ, đồng thời xây dựng ứng dụng tính thuế tự động từ dữ liệu hóa đơn điện tử nhằm giảm gánh nặng kê khai, nâng cao tính chính xác và minh bạch.
Hệ thống công nghệ thông tin ngành Thuế sẽ được nâng cấp, liên thông dữ liệu giữa các cơ quan quản lý, tạo nền tảng cho một mô hình quản lý thuế hiện đại, minh bạch và hiệu quả, góp phần chống thất thu và nâng cao mức độ tuân thủ thuế của hộ kinh doanh.