VCCI kiến nghị hoàn thiện tiêu chí kỹ thuật trong chính sách ưu đãi thuế xe xanh
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý gửi Bộ Tài chính về Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó đề nghị hoàn thiện tiêu chí kỹ thuật và quy định cụ thể về tỷ lệ năng lượng sử dụng của xe xanh, đặc biệt là xe hybrid, nhằm đảm bảo chính sách thuế được áp dụng đúng đối tượng và phù hợp với thực tiễn.
Theo VCCI, khoản 1, Điều 8 của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt quy định xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện là loại có tỷ lệ xăng sử dụng không quá 70% tổng năng lượng tiêu thụ, song quy định này chưa đồng bộ với các văn bản pháp luật chuyên ngành, đặc biệt là các tiêu chuẩn về phương tiện sử dụng năng lượng sạch.
Do đó, VCCI đề nghị Bộ Tài chính cần tham chiếu định nghĩa “xe hybrid điện” trong Thông tư 53/2024/TT-BGTVT (nay thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng) để thống nhất quy chuẩn áp dụng trong chính sách thuế.
Liên đoàn cũng đề xuất phân loại “xe hybrid điện” thành ba nhóm nhằm làm rõ phạm vi ưu đãi. Gồm: (i) xe hybrid điện nhẹ (MHEV) - chỉ hỗ trợ cho động cơ đốt trong và không có khả năng sạc ngoài; (ii) xe hybrid điện hoàn toàn (FHEV hoặc SHEV) - có thể vận hành hoàn toàn bằng điện trong một số điều kiện nhất định nhưng không sạc được từ nguồn điện bên ngoài và (iii) xe hybrid nạp điện ngoài (PHEV) có khả năng sạc từ nguồn điện ngoài và sử dụng năng lượng điện độc lập.
Theo VCCI, việc phân loại rõ ràng sẽ giúp chính sách thuế ưu đãi được áp dụng đồng bộ, minh bạch, đồng thời ngăn chặn tình trạng một số dòng xe “giả xanh” hưởng lợi không đúng mục đích.
Đối với xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng sinh học, khoản 2, Điều 8 của Luật quy định loại xe này có tỷ lệ xăng pha trộn không quá 70% tổng năng lượng sử dụng. Tuy nhiên, VCCI cho rằng quy định còn chung chung và thiếu hướng dẫn cụ thể, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xác định điều kiện được hưởng ưu đãi.
Liên đoàn kiến nghị làm rõ hồ sơ, tài liệu chứng minh tỷ lệ pha trộn nhiên liệu mà nhà sản xuất phải cung cấp, đồng thời xem xét trường hợp nhiên liệu sinh học như E30 hoặc E50 chưa phổ biến tại thị trường trong nước để có hướng dẫn phù hợp, tránh gây ách tắc khi thực thi.
Dự thảo Nghị định hiện giao Bộ Xây dựng công bố mức sử dụng xăng trung bình của từng dòng xe để làm căn cứ xác định tỷ lệ năng lượng sử dụng. Tuy nhiên, VCCI nhận định việc xây dựng và công bố cơ sở dữ liệu này có thể mất nhiều thời gian, trong khi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Do đó, VCCI đề nghị Bộ Tài chính phối hợp sớm với Bộ Xây dựng để hoàn thiện dữ liệu về mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình của xe xăng thuần túy, bảo đảm sẵn sàng khi luật có hiệu lực.
Ngoài ra, VCCI khuyến nghị một hướng tiếp cận linh hoạt hơn, thay vì chỉ dựa trên tỷ lệ tiêu thụ nhiên liệu. Theo Thông tư 53/2024/TT-BGTVT, các loại xe FHEV, SHEV và PHEV đã được xác định là phương tiện cơ giới thân thiện môi trường.
Vì vậy, cơ quan quản lý có thể cấp chứng nhận kiểu loại cho các dòng xe này và ghi nhận thông tin trong giấy chứng nhận kiểu loại phương tiện, giúp quy trình áp dụng ưu đãi thuế đơn giản, minh bạch và dễ thực thi hơn.
Trên cơ sở đó, VCCI kiến nghị sửa đổi khoản 3, Điều 5 của Dự thảo Nghị định theo hướng: “Xe hybrid điện có mức thuế suất bằng 70% mức thuế suất áp dụng cho xe cùng loại trong Biểu thuế tiêu thụ đặc biệt, áp dụng đối với xe hybrid điện hoàn toàn (FHEV hoặc SHEV) và xe hybrid nạp điện ngoài (PHEV).”
Theo VCCI, quy định này sẽ bảo đảm ưu đãi thuế tập trung đúng đối tượng, thực sự khuyến khích phương tiện thân thiện môi trường, đồng thời ngăn chặn tình trạng trục lợi từ các dòng xe chưa đáp ứng tiêu chí kỹ thuật nhưng vẫn hưởng ưu đãi.