Đề xuất cơ chế mới cho mua bán điện trực tiếp qua đường dây riêng
Bộ Công Thương vừa hoàn thiện dự thảo tờ trình và nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, đồng thời công bố để lấy ý kiến.
Theo Bộ Công Thương, hệ thống pháp luật hiện hành còn thiếu tính đồng bộ, chưa có cơ chế vượt trội để thu hút và triển khai kịp thời các dự án năng lượng quan trọng, dẫn đến nhiều dự án chậm tiến độ. Vì vậy, một nghị quyết với cơ chế điều chỉnh linh hoạt và đặc thù được cho là cần thiết nhằm tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm triển khai ngay các dự án trọng điểm.
Dự thảo nghị quyết tập trung vào các nội dung: điều chỉnh quy hoạch phát triển điện lực; phương án phát triển mạng lưới cấp điện; đầu tư xây dựng các dự án điện lực; cơ chế cho điện gió ngoài khơi; xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu năng lượng.
Trong đó, Thủ tướng Chính phủ sẽ có thẩm quyền quyết định giao doanh nghiệp 100% vốn nhà nước hoặc doanh nghiệp do đơn vị này sở hữu toàn bộ vốn điều lệ làm chủ đầu tư với các dự án lưới truyền tải. Đối với trường hợp giao dự án không qua đấu giá quyền sử dụng đất hay đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, cơ chế BOT sẽ được bổ sung để huy động vốn từ các tổ chức tài chính quốc tế.
Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất cơ chế đặc thù đối với các dự án nhiệt điện khí LNG nhập khẩu, trong đó có quy định về sản lượng điện tối thiểu dài hạn. Với điện gió ngoài khơi, nghị quyết sẽ bổ sung quy định về xử lý chi phí khảo sát, lập đề xuất chủ trương đầu tư, cũng như thẩm quyền phê duyệt của UBND cấp tỉnh và Bộ trưởng Bộ Công Thương.
Đáng chú ý, Bộ Công Thương đề xuất điều chỉnh mạnh mẽ cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) theo tinh thần Nghị quyết 70 của Quốc hội, khuyến khích khu vực tư nhân tham gia phát triển năng lượng.
Cụ thể, sẽ bỏ quy định khung giá đối với trường hợp mua bán điện trực tiếp qua lưới điện kết nối riêng. Khi đó, giá mua bán điện do các bên tự đàm phán và thỏa thuận, bảo đảm khả năng thu hồi chi phí đầu tư, quản lý, vận hành lưới điện riêng cũng như hiệu quả kinh doanh điện.
Đồng thời, phạm vi bên mua điện được mở rộng, bao gồm: khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và các mô hình tương tự.
Bộ trưởng Bộ Công Thương sẽ ban hành quy định cụ thể về quy mô khách hàng sử dụng điện lớn khi tham gia cơ chế DPPA, áp dụng cả trong trường hợp mua bán qua lưới điện kết nối riêng và lưới điện quốc gia.