Bản tin tổng hợp

Chính phủ điều chỉnh cơ chế thanh toán quỹ đất, bảo đảm minh bạch trong dự án BT

Văn Hùng 26/09/2025 - 20:58

Ngày 26/9, Văn phòng Chính phủ đã phát hành Thông báo số 511/TB-VPCP, thông tin kết luận của Thường trực Chính phủ về dự thảo Nghị định quy định chi tiết việc triển khai các dự án theo hình thức hợp đồng Xây dựng - Chuyển giao (BT).

Theo đó, Chính phủ thống nhất bỏ quy định chênh lệch tối đa 10% giá trị quỹ đất dự kiến thanh toán cho nhà đầu tư, do không có cơ sở pháp lý. Thay vào đó, giá trị quỹ đất được xác định trên nguyên tắc không vượt tổng mức đầu tư của dự án BT đã được phê duyệt.

Thông báo nêu rõ, việc thiết kế khuôn khổ pháp lý mới cần dựa trên yêu cầu thực tiễn, rút kinh nghiệm từ các bất cập trước đây để bảo đảm đổi mới toàn diện phương thức thực hiện và thanh toán cho nhà đầu tư.

Chính phủ đặt mục tiêu vừa khắc phục vướng mắc, tạo sự thông thoáng để thu hút nguồn vốn xã hội, vừa bảo đảm chặt chẽ, minh bạch, không để phát sinh kẽ hở gây thất thoát tài sản nhà nước.

11-6036-3934.jpg
Ảnh minh họa. Ảnh: Lê Tiên

Đối với quỹ đất thanh toán, Thường trực Chính phủ yêu cầu đây phải là quỹ đất thuộc diện thu hồi và do nhà đầu tư ứng vốn để giải phóng mặt bằng. Việc giao đất hoặc cho thuê đất chỉ được thực hiện khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật đất đai.

Nguồn ngân sách thanh toán cho nhà đầu tư có thể hình thành từ việc bán đấu giá tài sản công, mà không cần đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn. Chi phí giải phóng mặt bằng do nhà đầu tư ứng trước sẽ được khấu trừ theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được cơ quan nhà nước phê duyệt.

Chính phủ cũng quy định rõ, quỹ đất thanh toán phải phù hợp với quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Trường hợp quỹ đất do Nhà nước quản lý chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ, xen kẽ trong khu đất thanh toán và không thể tách thành dự án độc lập, thì có thể sử dụng để thanh toán cho nhà đầu tư.

Ngược lại, nếu quỹ đất hoặc tài sản công có thể tách riêng thành dự án độc lập, việc sử dụng phải thực hiện thông qua đấu giá và thanh toán bằng ngân sách nhà nước.

Về phương thức thanh toán, Thường trực Chính phủ thống nhất chủ trương áp dụng ba hình thức thanh toán quỹ đất cho nhà đầu tư, theo đề xuất của Bộ Tài chính. Bộ Tài chính sẽ rà soát và quy định rõ tiêu chí lựa chọn.

Chẳng hạn, dự án nhóm C có thể thanh toán một lần sau khi công trình hoàn thành, trong khi các dự án nhóm A, B, C có thể áp dụng thanh toán nhiều lần theo tỷ lệ phần trăm khối lượng nghiệm thu. UBND cấp tỉnh có trách nhiệm nộp ngân sách trung ương theo tỷ lệ điều tiết theo Luật Ngân sách Nhà nước, đồng thời Bộ Tài chính sẽ giám sát để bảo đảm nộp đúng và đủ.

Ngoài ra, Nghị định sẽ không quy định riêng về lãi vay, mà áp dụng theo các quy định pháp luật hiện hành. Bộ Tài chính được giao nghiên cứu kỹ lưỡng cơ chế “ghi thu, ghi chi” nhằm bảo đảm tính chặt chẽ, minh bạch và phù hợp với hệ thống pháp luật liên quan.

Văn Hùng