Đề xuất xây dựng tổ hợp logistics - khu phi thuế quan tại sân bay Long Thành
Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa gửi văn bản đến Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng, đề xuất phát triển tổ hợp logistics hàng không kết hợp khu phi thuế quan tại sân bay Long Thành. Mục tiêu của ACV là đưa sân bay này trở thành trung tâm trung chuyển hàng hóa quan trọng của khu vực ASEAN.
Theo kế hoạch, trung tâm sẽ được xây dựng tại khu vực phía Tây Nam sân bay Long Thành với diện tích 136 ha. Quỹ đất này vốn thuộc 5.000 ha đã được quy hoạch và giải phóng mặt bằng từ năm 2011 cho chức năng logistics hàng không.
Tổ hợp được thiết kế với hai cấu phần chính: hạ tầng logistics gồm hệ thống kho bãi, công trình và dịch vụ hỗ trợ vận chuyển; cùng khu phi thuế quan, nơi áp dụng cơ chế ưu đãi đặc biệt về thuế và thủ tục hải quan, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho lưu trữ, trung chuyển và tái xuất hàng hóa.
ACV cho rằng dự án sẽ đóng vai trò then chốt, giúp sân bay Long Thành trở thành trung tâm logistics hàng không duy nhất tại Việt Nam gắn liền với khu phi thuế quan và có kết nối trực tiếp với khu bay.
Ước tính khi đi vào vận hành đầy đủ, trung tâm này có thể đóng góp khoảng 0,7% GDP vùng Đông Nam Bộ và từ 1-2% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước mỗi năm. Ngoài ra, giá trị xuất nhập khẩu hàng không dự kiến tăng thêm 15 - 20% hàng năm, đồng thời tạo ra khoảng 15.000 việc làm mới cho khu vực.
Trong đề xuất, ACV mong muốn được đảm nhận vai trò chủ đầu tư, phát triển hạ tầng, đồng thời xây dựng cơ chế và chính sách phù hợp trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bên cạnh đó, các hãng hàng không và doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực cũng được khuyến khích tham gia, liên kết đầu tư nhằm khai thác tối đa lợi thế từ tổ hợp này.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy mô hình trung tâm logistics kết hợp khu phi thuế quan đã chứng minh được hiệu quả. Tại Singapore, sân bay Changi từ năm 1981 đã phát triển khu thương mại tự do tích hợp logistics, cho phép miễn thuế nhập khẩu và VAT đối với hàng hóa lưu trữ, trung chuyển hoặc tái xuất.
Mô hình này góp phần đưa Changi trở thành một trong 10 sân bay hàng hóa lớn nhất thế giới. Ở Hàn Quốc, sân bay Incheon cũng phát triển khu thương mại tự do kết nối trực tiếp với cảng hàng không và cảng biển nước sâu, từ đó vươn lên trở thành trung tâm logistics hàng không hàng đầu châu Á.
Sân bay Long Thành hiện là dự án trọng điểm quốc gia với diện tích 5.000 ha, tổng vốn đầu tư gần 337.000 tỷ đồng. Đến nay, đường cất hạ cánh số 1 và hệ thống đường lăn đã hoàn thiện; nhà ga hành khách cơ bản xong phần mái và đang lắp đặt kính; đài kiểm soát không lưu cùng các công trình điều hành cũng bước vào giai đoạn hoàn thiện.
Công trường hiện huy động gần 14.000 kỹ sư, công nhân cùng khoảng 3.000 thiết bị, triển khai hàng trăm mũi thi công, phấn đấu cơ bản hoàn thành dự án vào cuối năm 2025.