Cần có chế tài xử lý nghiêm các chủ đầu tư dự án điện chậm tiến độ
Chiều 11/9, tại cuộc họp trực tuyến toàn quốc về tình hình triển khai Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, cần có chế tài xử lý nghiêm đối với các nhà đầu tư đăng ký phát triển dự án năng lượng nhưng chậm hoặc không triển khai, gây ảnh hưởng đến an ninh năng lượng quốc gia.
Theo Phó thủ tướng, các dự án đã có chủ đầu tư phải khẩn trương xây dựng kế hoạch, đường găng tiến độ, gửi về UBND tỉnh, thành phố để tổng hợp báo cáo Bộ Công Thương. Bộ Công Thương sẽ kiểm tra, theo dõi, đôn đốc nhằm bảo đảm các dự án bám sát kế hoạch.
Các địa phương và Bộ Công Thương có trách nhiệm chỉ đạo, hỗ trợ chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ, đưa nhà máy vào vận hành sớm hơn từ 3-6 tháng. Trường hợp chậm hoặc không triển khai, cần áp dụng chế tài xử lý nghiêm để răn đe, tránh ảnh hưởng đến an ninh năng lượng quốc gia.
Đối với dự án chưa có chủ đầu tư, Bộ Công Thương phải hoàn thành việc lựa chọn nhà đầu tư trong quý IV/2025. Nếu để chậm trễ, Bộ Công Thương và các địa phương chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ.
Phó thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị, báo cáo Chính phủ trước ngày 20/9. Chương trình phải bảo đảm 6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ sản phẩm, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền.
Các bộ, ngành, địa phương phải rà soát, xử lý dứt điểm vướng mắc trong triển khai Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, tuyệt đối không để ách tắc do chậm trễ thủ tục. Nhiệm vụ này phải hoàn tất trong tháng 10/2025.
Bộ Tài chính được giao rà soát khó khăn liên quan đến thủ tục chấp thuận đầu tư, đấu thầu, quy hoạch… để ban hành hoặc kiến nghị sửa đổi quy định, bảo đảm môi trường đầu tư minh bạch, hấp dẫn.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường phải phối hợp các cơ quan liên quan lựa chọn đơn vị khảo sát, giao khu vực biển để triển khai các dự án điện gió ngoài khơi, hoàn thành trong tháng 10/2025.
Về cơ chế phát triển điện khí LNG, Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương đánh giá kỹ hiệu quả triển khai Nghị định 100/NĐ-CP, đôn đốc thực hiện đúng pháp luật và bảo đảm tính khả thi.
Phó thủ tướng yêu cầu các địa phương cập nhật danh mục nguồn, lưới điện trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh vào quy hoạch tỉnh, quy hoạch chuyên ngành đô thị, nông thôn, sử dụng đất. Đây là cơ sở để triển khai đầu tư các dự án điện. Đồng thời, địa phương phải phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư thực hiện giải phóng mặt bằng, tái định cư; chủ động tháo gỡ khó khăn theo thẩm quyền.
Bên cạnh đó, các địa phương cần xây dựng chương trình khuyến khích phát triển điện gió, điện mặt trời tại chỗ, phù hợp tiềm năng từng vùng.
Đối với các tập đoàn lớn như Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam, Than Khoáng sản Việt Nam, Binh đoàn 19 - Bộ Quốc phòng, Phó thủ tướng yêu cầu quyết liệt triển khai các dự án nguồn và lưới điện được giao làm chủ đầu tư, bảo đảm tiến độ, chất lượng, hiệu quả, bảo vệ môi trường. Đặc biệt, phải chuẩn bị kỹ lưỡng cho hai dự án nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam.
Các tập đoàn cần tuyệt đối không để thiếu nhiên liệu tại các nhà máy điện, thiếu nước cho hồ thủy điện; đồng thời, chủ động bảo dưỡng, dự phòng thiết bị để hạn chế sự cố và ngừng cấp điện. EVN phải đẩy nhanh tiến độ đàm phán hợp đồng mua bán điện với tinh thần hài hòa lợi ích nhà nước, nhà đầu tư và người dân.
Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam cần chỉ đạo Tổng công ty Khí Việt Nam sớm hoàn tất thỏa thuận giao cắt tuyến ống Cái Mép - Phú Mỹ, cung cấp khí cho Trung tâm Nhiệt điện Phú Mỹ trong tháng 10/2025.
Phó thủ tướng nhấn mạnh, các chủ đầu tư dự án điện nếu gặp khó khăn cần báo cáo rõ và đề xuất giải pháp xử lý để đáp ứng tiến độ. Trường hợp không đáp ứng tiến độ để hưởng cơ chế ưu đãi, chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hiệu quả dự án.
Đồng thời, Chính phủ sẽ nghiên cứu, bổ sung các cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích phát triển bền vững năng lượng tái tạo, điện gió, điện mặt trời, nhưng đi kèm là chế tài đủ mạnh để loại bỏ tình trạng “xí phần” dự án nhưng không triển khai, gây lãng phí nguồn lực.
Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn yêu cầu toàn hệ thống từ bộ, ngành, địa phương tới doanh nghiệp năng lượng tập trung cao độ, phối hợp chặt chẽ để triển khai đồng bộ Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. “An ninh năng lượng quốc gia là yếu tố sống còn, mọi chậm trễ, ách tắc đều phải có người chịu trách nhiệm và phải xử lý nghiêm minh,” Phó thủ tướng nhấn mạnh.