Chính phủ Mỹ tăng cường kiểm soát ngành chip, mua 10% cổ phần Intel

Đây là động thái mới nhất trong nỗ lực của Washington nhằm tăng cường kiểm soát và bảo đảm an ninh trong lĩnh vực bán dẫn - ngành công nghiệp chiến lược của Mỹ.

Theo thỏa thuận, Nhà Trắng sẽ mua 9,9% cổ phần Intel với tổng giá trị 8,9 tỷ USD, tương ứng 433,3 triệu cổ phiếu với mức giá 20,4 USD/cổ phiếu. Con số này thấp hơn 4 USD so với giá đóng cửa của Intel trong phiên giao dịch ngày 22/8.

Khoản mua lại được thực hiện thông qua việc chuyển đổi 5,7 tỷ USD từ Đạo luật CHIPS và 3,2 tỷ USD từ chương trình Secure Enclave, hai chương trình được ban hành dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden - thành cổ phần tại Intel.

Thỏa thuận này không chỉ giúp hạ nhiệt căng thẳng giữa Tổng thống Trump và CEO Intel Lip-Bu Tan, mà còn cung cấp cho hãng chip thêm nguồn vốn để mở rộng hoặc xây dựng các nhà máy sản xuất tại Mỹ. Sau thông báo, cổ phiếu Intel tăng 1% trong phiên giao dịch ngoài giờ, nối tiếp mức tăng 5,5% ở phiên chính thức trước đó.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết Tổng thống Trump đã có cuộc gặp trực tiếp với CEO Lip-Bu Tan vào ngày 22/8, sau khi hai bên từng gặp hôm 11/8 trong bối cảnh ông Trump công khai kêu gọi ông Tan từ chức vì các mối quan hệ với doanh nghiệp Trung Quốc.

Phát biểu sau thỏa thuận, Tổng thống Trump khẳng định: “Ông ấy muốn giữ công việc và cuối cùng đã đưa cho nước Mỹ 10 tỷ USD. Vì thế, chúng tôi nhận 10 tỷ USD”.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cũng nhận định trên mạng xã hội X rằng đây là một thỏa thuận “công bằng cho cả Intel và người dân Mỹ”.

Lip-Bu Tan nhậm chức CEO Intel từ đầu năm nay trong bối cảnh tập đoàn này gặp khó khăn trong lĩnh vực chip trí tuệ nhân tạo (AI). Dù đã đầu tư mạnh vào mảng gia công chip cho các công ty khác, Intel vẫn chưa thu hút được khách hàng chiến lược, yếu tố then chốt để mở rộng quy mô sản xuất và củng cố niềm tin thị trường.

Hồi tháng 7, Intel tuyên bố hủy các dự án xây dựng nhà máy tại Đức và Ba Lan, đồng thời giảm tiến độ triển khai tại Ohio. Kế hoạch cắt giảm 15% nhân sự gần như đã hoàn tất, trong khi các khoản chi tiêu lớn của tập đoàn hiện bị giám sát chặt chẽ.

Việc chính phủ Mỹ nắm giữ cổ phần Intel phản ánh cách tiếp cận can thiệp sâu rộng hơn của chính quyền Trump đối với các doanh nghiệp trọng yếu. Đầu tháng này, Washington cho biết sẽ thu 15% doanh thu từ Nvidia và AMD đối với các dòng chip xuất khẩu sang Trung Quốc.

Lầu Năm Góc cũng từng mua 400 triệu USD cổ phần tại công ty khai thác đất hiếm MP Materials và hiện sở hữu “cổ phần vàng” trong tập đoàn thép U.S. Steel theo thỏa thuận bán doanh nghiệp này cho Nippon Steel (Nhật Bản).

Giới phân tích nhận định, việc chính phủ Mỹ trực tiếp trở thành cổ đông của Intel không chỉ nhằm bảo đảm an ninh chuỗi cung ứng bán dẫn mà còn thể hiện chiến lược dài hạn: tăng cường quyền kiểm soát của Nhà Trắng đối với ngành công nghiệp công nghệ cao, vốn được xem là trụ cột trong cạnh tranh toàn cầu những thập niên tới.

TH