Xuất khẩu cá ngừ tăng ở EU nhưng vẫn khó bứt phá cuối năm
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), mặc dù xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đang ghi nhận tín hiệu tích cực tại thị trường Liên minh châu Âu (EU), song sự sụt giảm ở nhiều thị trường chủ lực khác khiến mục tiêu cán mốc 1 tỷ USD trong năm 2025 trở nên khó khả thi.
Số liệu từ Cục Hải quan cho thấy trong tháng 7/2025, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam giảm 20% so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế 7 tháng đạt gần 542 triệu USD, thấp hơn 3% so với năm trước.
Tại thị trường Mỹ, mức thuế đối ứng mới áp dụng từ ngày 7/8/2025 đã tạo áp lực lớn, khiến xuất khẩu cá ngừ trong tháng 7 tiếp tục giảm gần 38%, chỉ còn xấp xỉ 21 triệu USD. Tại Nhật Bản, sau 5 tháng tăng trưởng liên tiếp, xuất khẩu cũng đã đảo chiều giảm 23% trong tháng 7.
Tình hình xung đột leo thang tại Trung Đông cũng ảnh hưởng mạnh đến hoạt động thương mại. Đặc biệt, xuất khẩu sang Israel trong tháng 7 chỉ đạt hơn 2 triệu USD, giảm tới 43% so với cùng kỳ.
Trái ngược với Mỹ và Nhật Bản, EU lại trở thành điểm sáng với mức tăng trưởng 12% trong tháng 7. Trong đó, Hà Lan tăng 133%, Lithuania tăng 105% và Bỉ tăng 56%. Canada và Mexico cũng duy trì tăng trưởng tích cực với mức tăng lần lượt 39% và 53%.
Tại Pháp, nhu cầu tiêu thụ cá ngừ đang phục hồi sau giai đoạn chững lại vì lạm phát. Nửa đầu năm 2025, xuất khẩu cá ngừ Việt Nam sang Pháp đạt trên 1,5 triệu USD, tăng 108% so với cùng kỳ năm trước. Theo Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), Pháp hiện là thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn thứ ba tại EU, đặc biệt ưa chuộng các sản phẩm tiện lợi, an toàn và có chứng nhận bền vững.
Dù nhu cầu tại Pháp và một số quốc gia EU gia tăng, Việt Nam vẫn phải đối mặt với cạnh tranh gay gắt từ các nước cung ứng khác như Ecuador, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Ecuador đặc biệt chiếm ưu thế nhờ đội tàu khai thác lớn và được hưởng ưu đãi thuế khi xuất khẩu vào EU.
Trong 5 năm gần đây (2019 - 2023), xuất khẩu cá ngừ Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình 3%/năm, từ 719 triệu USD lên 845 triệu USD. Năm 2024, giá trị xuất khẩu đạt 989 triệu USD, tiệm cận mốc 1 tỷ USD. Tuy nhiên, với tình hình hiện nay, VASEP dự báo khó có sự bứt phá trong những tháng cuối năm 2025.
Ngoài chính sách thuế mới của Mỹ, xuất khẩu cá ngừ còn chịu tác động từ biến động nhu cầu và bất ổn địa chính trị tại Nga, Israel, Chile… Trong khi đó, một số vướng mắc về quy định đánh bắt, chế biến và xuất khẩu trong nước vẫn chưa được tháo gỡ triệt để.
Theo VASEP, sản lượng cá ngừ trong nước vẫn ổn định, tập trung chủ yếu ở miền Trung và Biển Đông với trữ lượng hơn 600.000 tấn. Tuy nhiên, nếu không có giải pháp tháo gỡ về thuế quan, logistics và quy định thương mại, xuất khẩu cá ngừ khó duy trì được đà tăng trưởng như giai đoạn trước.
“Với xu hướng giảm sút trong tháng 6 và tháng 7, cùng những khó khăn về thị trường, dự báo kim ngạch xuất khẩu cá ngừ năm 2025 sẽ khó đạt được mục tiêu 1 tỷ USD”, VASEP nhận định.