Hơn 12 tỷ USD từ ADB và WB thúc đẩy Lưới điện ASEAN và năng lượng tái tạo
Chiều 14/8, Hội nghị tham vấn giữa các Bộ trưởng Kinh tế, Tài chính, Năng lượng và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN về Sáng kiến Tài chính cho Lưới điện ASEAN (APGF) đã diễn ra trực tuyến, do Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Chuyển đổi năng lượng và Chuyển đổi nước Malaysia chủ trì, với tư cách Chủ tịch ASEAN 2025.
Hội nghị có sự tham dự của Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM), Bộ trưởng Năng lượng ASEAN (AMEM), Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN (AFMGM) của 10 quốc gia thành viên, cùng Timor-Leste với vai trò quan sát viên.
Đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long dẫn đầu, cùng đại diện Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các đơn vị thuộc Bộ như Vụ Chính sách thương mại đa biên, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Cục Điện lực.

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh ASEAN thúc đẩy mạnh mẽ sáng kiến Lưới điện ASEAN (APG) - một cấu phần quan trọng trong Kế hoạch Hành động Hợp tác năng lượng ASEAN giai đoạn mới 2026-2030. Mục tiêu của APG là kết nối lưới điện các quốc gia thành viên, nâng cao an ninh năng lượng, đa dạng hóa nguồn cung, tối ưu hóa sử dụng tài nguyên và thúc đẩy thương mại điện trong khu vực.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Sáng kiến Tài chính cho Lưới điện ASEAN (APGF) được đưa ra nhằm huy động nguồn lực tài chính bền vững, tạo nền tảng triển khai các dự án kết nối điện xuyên biên giới.
Tại hội nghị, các Bộ trưởng và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN đã thảo luận về việc tăng cường phối hợp liên ngành cho APGF, xem xét Kế hoạch triển khai do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Ngân hàng Thế giới (WB) trình bày, trao đổi khả năng huy động vốn và thống nhất các bước tiếp theo nhằm hỗ trợ kết nối năng lượng khu vực.
Các Bộ trưởng ghi nhận báo cáo của Ban Thư ký ASEAN, thông qua Tuyên bố báo chí chung, khẳng định vai trò của APG trong nâng cao năng lực cạnh tranh kinh tế, thúc đẩy công nghiệp bền vững, tăng cường kết nối và bảo đảm an ninh năng lượng, đóng góp cho Tầm nhìn ASEAN 2045. APGF được xác định là nền tảng huy động vốn cho các dự án điện xuyên biên giới.

Đáng chú ý, ADB sẵn sàng đầu tư tới 10 tỷ USD trong 10 năm tới để hỗ trợ phát triển Lưới điện ASEAN. WB cam kết đóng góp 2,5 tỷ USD thông qua Chương trình “Tiếp cận từng giai đoạn nhằm đẩy nhanh chuyển dịch năng lượng bền vững” (ASET-MPA) đã được phê duyệt năm 2024, nhằm thúc đẩy năng lượng tái tạo và thương mại điện trong khu vực.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đánh giá cao nỗ lực của Ban Thư ký ASEAN, Trung tâm Năng lượng ASEAN và các đối tác phát triển trong việc xây dựng Kế hoạch triển khai APGF. Ông nhấn mạnh, APG không chỉ là sáng kiến tiêu biểu của ASEAN, mà còn là biện pháp chiến lược trong Kế hoạch Chiến lược Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) 2026-2030, nhằm hiện thực hóa mục tiêu “Cộng đồng được kết nối thông qua mạng lưới hạ tầng bền vững ngày càng mở rộng”.
Việt Nam sẽ tiếp tục nghiên cứu các đề xuất, trao đổi thông tin và tìm kiếm khả năng hợp tác phù hợp với điều kiện, ưu tiên phát triển quốc gia để thúc đẩy kết nối điện xuyên biên giới.
Thứ trưởng bày tỏ tin tưởng rằng với cam kết mạnh mẽ và sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia ASEAN cùng đối tác quốc tế, APGF sẽ trở thành công cụ quan trọng hiện thực hóa APG, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng và phát triển bền vững khu vực.
Hội nghị khép lại với sự đồng thuận cao, thể hiện quyết tâm của ASEAN trong tăng cường kết nối năng lượng thông qua hợp tác liên ngành, chính sách đồng bộ và các giải pháp tài chính sáng tạo, hướng tới một tương lai xanh, an toàn và gắn kết.