Lần đầu tiên tổ chức Diễn đàn của Quốc hội về giám sát
Sáng ngày 6/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chính thức khai mạc Diễn đàn về hoạt động giám sát của Quốc hội với chủ đề: “Giám sát của Quốc hội để kiến tạo phát triển”.
Đây là lần đầu tiên một diễn đàn chuyên đề về giám sát được tổ chức, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trong cách tiếp cận, tổ chức và thực thi hoạt động giám sát của cơ quan quyền lực cao nhất nước.
Phát biểu tại lễ khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh: Giám sát không chỉ là một công cụ kiểm tra, đánh giá mà còn là một động lực để kiến tạo phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của văn minh và hội nhập.
Theo Chủ tịch Quốc hội, thời gian qua, công tác giám sát của Quốc hội đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đặc biệt, việc xây dựng và hoàn thiện thể chế về giám sát được đẩy mạnh, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt động.
Sự phối hợp ngày càng chặt chẽ giữa các cơ quan của Quốc hội với Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã tạo ra sức mạnh tổng hợp trong thực hiện nhiệm vụ giám sát.

Chất vấn đã ngày càng phát huy vai trò, được dư luận và cử tri cả nước đặc biệt quan tâm. Nội dung chất vấn bám sát thực tiễn, đi đúng và trúng những vấn đề nóng, bức xúc của xã hội. Những vấn đề đã được chất vấn nhưng chưa có chuyển biến rõ rệt sẽ tiếp tục được đưa ra chất vấn lại, thể hiện tinh thần quyết liệt và trách nhiệm đến cùng.
Hoạt động giám sát cũng đóng vai trò then chốt trong việc đồng hành cùng Chính phủ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan chịu sự giám sát, từ đó góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật và nâng cao hiệu quả điều hành.
Công tác dân nguyện có nhiều đổi mới thực chất, được thực hiện thường xuyên, công khai và kịp thời, đúng thẩm quyền. Hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật ngày càng hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng lập pháp.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong công tác giám sát như việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát còn chưa đầy đủ; công tác theo dõi, đôn đốc hậu giám sát chưa được thực hiện quyết liệt và thường xuyên; sự phối hợp giữa giám sát của Quốc hội với các hoạt động kiểm toán, thanh tra, kiểm tra đôi khi chưa chặt chẽ.
Đáng chú ý, cơ chế và điều kiện để người dân và cử tri thực hiện quyền giám sát vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Đây là những vấn đề cần được tập trung tháo gỡ trong thời gian tới.
“Diễn đàn lần này sẽ là dịp để các đại biểu cùng trao đổi, đề xuất giải pháp phát huy những kết quả đạt được, đồng thời khắc phục những hạn chế, bất cập, hướng tới hoàn thiện cơ chế giám sát hiện đại, hiệu quả, sát với thực tiễn”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội cho biết, trong các kỳ họp gần đây, Quốc hội đã thông qua nhiều luật và nghị quyết quan trọng, đồng thời thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho Chính phủ và chính quyền địa phương. Tuy nhiên, việc tổ chức thực hiện các văn bản này trong thực tế đặt ra nhiều yêu cầu mới trong giám sát.
Hoạt động giám sát cần đi vào chiều sâu, xem xét việc thực thi các đạo luật, nghị định và thông tư có phù hợp, kịp thời và đúng quy định hay không. Đây là công việc phải được tiến hành thường xuyên, liên tục để bắt nhịp với những biến động nhanh chóng của tình hình kinh tế - xã hội trong nước và quốc tế.
Theo đó, dù mỗi kỳ họp Quốc hội có thể chỉ tổ chức một cuộc giám sát chuyên đề, nhưng Ủy ban Thường vụ Quốc hội phải tăng cường các cuộc giám sát thường xuyên, chuyên sâu và đột xuất nhằm kịp thời phát hiện và tháo gỡ các điểm nghẽn trong cơ chế, chính sách.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã tiếp thu các ý kiến đóng góp của đại biểu để xây dựng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, dự kiến sẽ trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 10.
Chủ tịch Quốc hội cũng nhắc lại kết quả nổi bật tại Kỳ họp thứ 9 khi Quốc hội đã thông qua nghị quyết sửa đổi Hiến pháp, 34 đạo luật và nhiều nghị quyết quan trọng khác.
Tại Kỳ họp thứ 10 tới đây, Chính phủ dự kiến trình hơn 90 nội dung, trong đó có 47 dự án luật, minh chứng cho yêu cầu ngày càng cao đối với công tác giám sát trong quản trị và phát triển quốc gia.