Ninh Bình đề xuất cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản phục vụ dự án giao thông trọng điểm

Trong thời điểm hiện tại, Ninh Bình đang đồng loạt triển khai nhiều dự án hạ tầng có ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và vùng phụ cận.

Các dự án bao gồm: tuyến đường bộ cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng (đoạn đi qua địa bàn tỉnh), dự án mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cao Bồ - Mai Sơn, tuyến đường Đông - Tây giai đoạn 2, và tuyến đường bộ song hành với đường Vành đai 5 - Vùng Thủ đô Hà Nội (giai đoạn 1).

Những dự án này có yêu cầu tiến độ thi công rất khẩn trương và cần khối lượng lớn nguyên liệu xây dựng để phục vụ san lấp, đắp nền móng và thi công hạ tầng.

Trước thực tiễn đó, UBND tỉnh Ninh Bình đã báo cáo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đồng thời đề xuất Chính phủ xem xét ban hành Nghị quyết áp dụng cơ chế đặc thù trong việc cấp phép khai thác khoáng sản tại địa phương.

Mục tiêu là đảm bảo cung ứng kịp thời, đầy đủ và ổn định nguồn vật liệu xây dựng thiết yếu phục vụ tiến độ triển khai các công trình trọng điểm sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

Theo đề xuất, UBND tỉnh Ninh Bình sẽ được trao quyền xem xét và cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản thuộc nhóm III và IV mà không cần thông qua quy trình đấu giá quyền khai thác như quy định hiện hành.

Cơ chế này chỉ áp dụng đối với các tổ chức, doanh nghiệp đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, lựa chọn là nhà thầu chính trong thi công các dự án trọng điểm do Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ quan trung ương, HĐND hoặc UBND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư.

Tuy nhiên, để được phép áp dụng cơ chế đặc thù nói trên, các khu vực mỏ phải nằm trong danh sách khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản đã được phê duyệt.

Đồng thời, khu vực khai thác phải phù hợp với phương án quản lý địa chất, khoáng sản đã tích hợp trong quy hoạch bảo vệ môi trường, khai thác và sử dụng tài nguyên, phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh. Quy hoạch tích hợp này phải được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt trong quy hoạch tổng thể tỉnh.

Các tổ chức được cấp phép cũng phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về năng lực pháp lý, kỹ thuật theo quy định của pháp luật về khoáng sản.

Nội dung giấy phép phải thể hiện rõ trách nhiệm của đơn vị trong việc khai thác đúng, đủ công suất được cấp, nhằm đáp ứng yêu cầu vật liệu cho các dự án đúng tiến độ. Ngoài ra, việc sử dụng khoáng sản phải được xác định rõ địa chỉ tiêu thụ, nghiêm cấm hành vi nâng giá, ép giá, gây bất ổn thị trường. Trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo các quy định hiện hành của pháp luật.

Đối với những mỏ khoáng sản nhóm III và IV đã được cấp phép và đang trong thời hạn khai thác, UBND tỉnh Ninh Bình đề xuất cho phép các chủ mỏ được nâng công suất khai thác (mà không làm tăng trữ lượng đã được cấp phép) nhằm phục vụ kịp thời nhu cầu vật liệu.

Trong trường hợp này, các doanh nghiệp sẽ không phải lập lại báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc xin cấp phép môi trường mới, với điều kiện vẫn đảm bảo yêu cầu về an toàn, kỹ thuật và bảo vệ môi trường trong suốt quá trình khai thác.

Kiến nghị của tỉnh Ninh Bình, nếu được Chính phủ chấp thuận, được kỳ vọng sẽ tháo gỡ hiệu quả các nút thắt về nguồn vật liệu xây dựng, góp phần quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng chiến lược.

Đồng thời, việc này cũng thể hiện tinh thần chủ động, linh hoạt của địa phương trong thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo kết nối vùng và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

NB