Bộ Y tế đề xuất tăng gấp 1,2 đến 2 lần mức phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm
Trước tình trạng vi phạm an toàn thực phẩm ngày càng diễn biến phức tạp, Bộ Y tế đang nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh tăng mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính, với mức tăng dự kiến từ 1,2 đến 2 lần so với hiện nay.
Các hành vi vi phạm đang được rà soát để đề xuất tăng mức phạt bao gồm: vi phạm quy định về tự công bố và đăng ký bản công bố sản phẩm; sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ; sử dụng phụ gia, chất cấm, hóa chất ngoài danh mục cho phép; vi phạm điều kiện an toàn thực phẩm trong kinh doanh dịch vụ ăn uống; và hành vi quảng cáo sai sự thật.
Kiến nghị của cử tri TP. Huế gửi tới Bộ Y tế trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã phản ánh thực trạng đáng lo ngại: thực phẩm chức năng kém chất lượng, sữa giả được rao bán công khai trên mạng xã hội; thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ bày bán tràn lan trước cổng trường học, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trẻ em.
Đáp lại, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định Bộ đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả công tác quản lý an toàn thực phẩm.
Bộ Y tế đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) và trình Chính phủ vào tháng 12/2024. Theo Nghị quyết số 158/NQ-CP ngày 3/6/2025, Chính phủ giao Bộ Y tế chủ trì hoàn thiện hồ sơ chính sách, bổ sung dự án Luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025. Dự kiến, Quốc hội sẽ xem xét tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).
Bên cạnh đó, Bộ Y tế đang trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP, đồng thời nghiên cứu sửa đổi Nghị định số 115/2018/NĐ-CP và Nghị định số 124/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Mục tiêu là nâng cao tính răn đe, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật.
Từ năm 2020 đến tháng 5/2025, ngành Y tế đã tiến hành kiểm tra trên 1,9 triệu cơ sở, xử lý hơn 50.000 cơ sở vi phạm với tổng số tiền xử phạt hơn 247 tỷ đồng.
Bộ Y tế, với vai trò là Thường trực Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm, hàng năm đều xây dựng và ban hành kế hoạch hậu kiểm đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành như Công an, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Văn hóa Thể thao và Du lịch và UBND các cấp để điều tra, truy vết và triệt phá các đường dây sản xuất, tiêu thụ thực phẩm giả, kém chất lượng.
Việc phân cấp quản lý cũng được triển khai hiệu quả, với trách nhiệm toàn diện thuộc về UBND cấp tỉnh đối với các cơ sở trên địa bàn.
Về ứng dụng công nghệ thông tin, Bộ Y tế đang xây dựng Đề án phát triển hạ tầng và ứng dụng công nghệ phục vụ chuyển đổi số y tế đến năm 2030, trong đó có nội dung trọng tâm là tăng cường quản lý an toàn thực phẩm, ngăn ngừa ngộ độc và truy xuất nguồn gốc sản phẩm hiệu quả hơn.
Về công tác kiểm soát quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe, Bộ đã tăng cường thanh tra, xử phạt các hành vi quảng cáo sai sự thật, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội. Cục An toàn thực phẩm đã phối hợp với Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử để xử lý nhiều trường hợp vi phạm liên quan đến quảng cáo thực phẩm và sữa, trong đó có cả các cá nhân có tầm ảnh hưởng.
Đáng chú ý, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo năm 2025 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2026) bổ sung quy định về trách nhiệm pháp lý của người truyền tải nội dung quảng cáo, yêu cầu xác minh độ tin cậy và chịu trách nhiệm khi nội dung không đảm bảo.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đang nghiên cứu đề xuất tăng mức xử phạt, buộc tạm ngừng hoạt động quảng cáo trong thời hạn nhất định và công bố công khai các trường hợp vi phạm để tăng tính răn đe. Các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới sẽ được yêu cầu gỡ nội dung vi phạm, khóa tài khoản và triển khai công nghệ kiểm duyệt chặt chẽ hơn.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh: “Bộ Y tế sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật về an toàn thực phẩm, đồng thời nâng cao đạo đức trong kinh doanh, góp phần giúp người tiêu dùng nâng cao hiểu biết, nhận diện đúng thông tin quảng cáo và sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe một cách đúng đắn”.
Bộ Y tế cam kết sẽ phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và địa phương để triển khai đồng bộ các giải pháp hiệu quả, vì mục tiêu cao nhất là bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của người dân.