Dừng sử dụng vốn ODA của Ngân hàng Tái thiết Đức cho tuyến metro số 2
Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành quyết định phê duyệt việc dừng sử dụng nguồn vốn ODA (bao gồm vốn vay ưu đãi và viện trợ không hoàn lại) từ Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW) cho Dự án tuyến đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành - Tham Lương), theo đề xuất của UBND TP.HCM.
Theo nội dung quyết định, Chính phủ chính thức chấm dứt việc sử dụng toàn bộ khoản vay theo Thỏa thuận vay và viện trợ số 1 (ký ngày 1/3/2011) và số 2 (ký ngày 4/6/2011) với tổng giá trị lên tới 155 triệu EUR từ phía KfW. Đồng thời, khoản viện trợ không hoàn lại trị giá 66,24 triệu EUR nằm trong Thỏa thuận số 2 cũng bị dừng sử dụng.
Thủ tướng giao trách nhiệm cho UBND TP.HCM tổ chức thực hiện việc sử dụng phần vốn viện trợ không hoàn lại còn lại của Thỏa thuận số 2 theo đúng các quy định pháp luật hiện hành.
Đồng thời, TP.HCM phải chịu trách nhiệm toàn diện trước Thủ tướng Chính phủ cũng như các cơ quan thanh tra, kiểm toán liên quan về tính chính xác của thông tin, số liệu và các đề xuất được trình bày.

Thành phố cũng có trách nhiệm bố trí ngân sách địa phương để thanh toán toàn bộ phí cam kết và các chi phí phát sinh liên quan đến việc chấm dứt sử dụng vốn vay, theo thông báo chính thức từ phía Ngân hàng KfW cho đến khi hoàn tất các thủ tục liên quan.
Bên cạnh đó, TP.HCM được yêu cầu phối hợp khẩn trương với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan để điều chỉnh nội dung Thỏa thuận vay và viện trợ số 2 với KfW, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.
Đồng thời, thành phố sẽ chủ trì cùng Bộ Tài chính trong việc xây dựng kế hoạch phân bổ đầy đủ vốn đầu tư công trung hạn và hằng năm, bao gồm cả vốn đối ứng trong nước và vốn nước ngoài, nhằm bảo đảm tiến độ giải ngân và triển khai dự án đúng kế hoạch.
Dự án tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) có tổng chiều dài 11 km với tổng mức đầu tư gần 47.890 tỷ đồng. Trong đó, khoảng 10.403 tỷ đồng được bố trí từ ngân sách đối ứng, phần còn lại là vốn ODA và vốn vay ưu đãi từ các đối tác quốc tế, bao gồm: Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), và Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB).
Tuy nhiên, dự án đã gặp nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai, dẫn đến việc điều chỉnh tiến độ hoàn thành đến năm 2030. Hiện nay, trong tổng số 5 khoản vay đã ký, 3 khoản từ ADB và EIB đã hết hiệu lực, còn lại 2 khoản vay từ KfW cũng cần gia hạn để tiếp tục giải ngân, một quá trình đầy thách thức và phức tạp.
Trước những trở ngại nói trên, và trên tinh thần thực hiện Nghị quyết 188 của Quốc hội về cơ chế đặc thù phát triển mạng lưới đường sắt đô thị, TP.HCM đã thống nhất chủ trương chuyển toàn bộ nguồn vốn thực hiện tuyến metro số 2 từ vốn vay ODA sang sử dụng ngân sách nhà nước.
Ngày 26/3 vừa qua, UBND TP.HCM cũng đã công bố kế hoạch đầu tư cho 7 tuyến metro với tổng chiều dài lên tới 355 km trong vòng 10 năm. Trong đó, 6 tuyến dự kiến khởi công vào năm 2027; riêng tuyến metro số 2 sẽ được khởi công sớm hơn vào tháng 12/2025.
Việc chấm dứt sử dụng nguồn vốn ODA từ KfW không chỉ là bước ngoặt về mặt tài chính, mà còn là nền tảng quan trọng để TP.HCM chủ động lựa chọn đơn vị tư vấn mới, tái thiết kế dự án, tiến hành đấu thầu và lựa chọn nhà thầu phù hợp.
Tất cả nhằm đảm bảo tiến độ và chất lượng dự án, đáp ứng kỳ vọng của người dân và yêu cầu phát triển hạ tầng giao thông đô thị bền vững trong tương lai.