“Viết sách là hành trình tôi chọn để lại dấu ấn cuộc đời”

Tôi bắt đầu khởi nghiệp từ năm 21 tuổi. Trải qua bao thăng trầm, tôi đã gây dựng được một chuỗi hơn 10 cửa hàng bán lẻ khi mới 35. Nhưng nếu hỏi điều gì đã lặng lẽ đồng hành và nâng bước tôi trong suốt chặng đường đó, tôi sẽ không ngần ngại mà trả lời: chính là những cuốn sách.

Sách nuôi dưỡng tôi từ thuở còn là một thanh niên nhà quê lơ ngơ bước chân lên thành phố lập nghiệp, chưa biết gì về kinh doanh. Mỗi trang sách như một người thầy, người bạn. Những câu chữ đúc kết từ trải nghiệm thực tế của người đi trước có lúc chỉ là vài dòng ngắn gọn, nhưng lại khiến tôi bừng tỉnh. Sách mở rộng tư duy, soi sáng hành động, và giúp tôi tránh được không ít sai lầm.

Quyển sách đầu tiên khởi đầu từ một sáng cà phê

Năm 2017, sau hơn 10 năm lăn lộn trên thương trường, tôi ngồi dưới bóng cây vào một buổi sáng cà phê và bất chợt nghĩ: "Mình nên thử sức với một lĩnh vực mới". Nhưng rồi tôi lại chững lại: "Chẳng lẽ bao nhiêu kinh nghiệm trong ngành bán lẻ lại để trôi qua vô ích sao? Hay là mình viết sách để truyền lại?".

Lúc đó, tôi chỉ đơn giản nghĩ đến việc viết cho các bạn nhân viên - những người đang đồng hành cùng tôi, và cho cả con cái mình sau này. Một phần cũng vì tôi tò mò muốn trải nghiệm cảm giác trở thành tác giả.

Ngay trong ngày hôm đó, tôi bắt tay vào việc lên khung sườn nội dung, phân tích nhu cầu người đọc và vẽ ra mục lục sách. Tôi miệt mài viết suốt 6 tháng, ngày đêm không ngừng nghỉ. Và rồi, quyển sách đầu tiên Khởi nghiệp bán lẻ ra đời.

Tôi nhớ rất rõ cảm giác bối rối lúc hoàn thành bản thảo. Tôi không dám chia sẻ cho ai vì sợ bị chê cười, sợ người ta nói mình viết không hay, hoặc những bài học trong sách chẳng có gì mới. Nhưng rồi tôi tự nhủ: “Cứ đưa cho người thân đọc trước đã.”

Tôi gửi bản thảo cho một người em đang kinh doanh chuỗi cửa hàng mẹ và bé ở Đồng Nai. Đọc xong, cậu ấy nhắn lại: “Anh ơi, sao giờ mới viết cuốn này? Đọc xong sáng mắt ra luôn!”. Chỉ một câu như thế đã tiếp thêm cho tôi đủ dũng khí để xuất bản chính thức.

Khởi nghiệp bán lẻ sau đó trở thành hiện tượng trên Tiki năm 2018. Suốt nhiều tháng liền, sách liên tục nằm trong top bán chạy ở mảng kinh doanh dù tôi không hề quảng bá rầm rộ. Được tiếp sức từ sự đón nhận ấy, tôi viết tiếp cuốn thứ hai Khởi nghiệp du kích, lần này tôi dám chia sẻ nhiều hơn, sâu hơn về những chiến lược thực chiến mình từng trải qua. Một lần nữa, sách được hàng ngàn bạn đọc đón nhận và cảm ơn.

Sáng nào thức dậy, đọc những tin nhắn cảm động từ độc giả, tôi thấy lòng mình đầy ắp sự biết ơn. Tôi nhận ra rằng, hạnh phúc thật sự đến từ sự sẻ chia. Khi tôi truyền lại những bài học mình từng trải, cũng là lúc tôi đang gieo trồng những hạt giống tích cực cho cuộc đời. Những trang sách cứ thế âm thầm lan tỏa, mà tôi gần như không cần làm gì thêm.

Nhận ra khoảng trống lớn trong thị trường sách Việt

Từ chính hành trình viết sách của bản thân, tôi nhận ra một điều rất rõ ràng: thị trường sách Việt vẫn còn nhiều khoảng trống. Sách dịch từ nước ngoài rất nhiều, đề tài gì cũng có, tác giả nổi tiếng không thiếu. Nhưng khi cầm đọc, tôi vẫn thấy thiếu một điều gì đó: cái hồn Việt, trải nghiệm thật, góc nhìn gần gũi.

Người trẻ Việt Nam đang cần những cuốn sách được viết bởi chính người Việt - những người đã thật sự va chạm, thất bại, lăn xả ở thị trường trong nước. Họ cần sự thật, cần sự đồng cảm và cần những bài học phù hợp với thực tế.

Tôi hiểu rằng viết sách không dễ. Không phải ai cũng có thời gian, kỹ năng ngôn ngữ hay khả năng hệ thống hóa tư duy để ngồi lại, nghiền ngẫm và viết ra. Có người viết cả năm chưa xong. Có người viết xong nhưng không dám xuất bản vì sợ bị đánh giá. Tôi cũng từng như vậy, nhưng chính quá trình đó là món quà vô giá.

Viết sách giúp tôi nhìn lại chặng đường đã đi qua, rút ra bài học, làm rõ sứ mệnh, sắp xếp lại suy nghĩ. Và hơn hết, đó là cách để tôi để lại một phần bản thân - một thứ có thể sống lâu hơn tôi.

Tôi tin rằng, mỗi doanh nhân đều đang mang trong mình một kho tri thức khổng lồ. Mỗi người là một quyển sách sống với những bài học xương máu từ thương trường. Nhưng tiếc rằng, phần lớn vẫn chưa ai viết ra.

Người thì bận. Người nghĩ mình chưa đủ tầm. Người thì sợ không biết viết. Nhưng tôi nghĩ khác. Sự thật, nếu được kể lại một cách chân thành, có hệ thống, thì luôn có giá trị riêng. Không cần văn chương bóng bẩy, chỉ cần thật lòng.

Viết sách không chỉ là để kể lại hành trình, mà còn là món quà tri thức cho thế hệ sau. Đó là cách để bạn xây dựng di sản. Để con cháu, cộng sự, hay một người trẻ nào đó, dù chưa từng gặp bạn - vẫn có thể học được điều gì đó từ câu chuyện của bạn.

Trong thời đại số, nơi mọi thứ đều có thể bị lãng quên rất nhanh, một cuốn sách chất lượng chính là dấu ấn mạnh mẽ nhất để khẳng định bạn là ai. Sách cho thấy bạn đã đi qua điều gì, bạn nghĩ gì, và bạn chọn trao lại điều gì cho cuộc đời.

Nó không chỉ xây dựng thương hiệu cá nhân bền vững, mà còn mở ra những cánh cửa mới: giảng dạy, cố vấn, diễn thuyết, kết nối. Nhưng trên hết, viết sách mang đến một niềm vui sâu lắng khi biết rằng câu chuyện của mình có thể chạm đến ai đó, ở một thời điểm nào đó trong đời họ.

Nếu bạn - một doanh nhân, một người làm nghề đang có trong tay những bài học quý giá, những trải nghiệm đáng kể, thì đừng để chúng chỉ ở lại trong trí nhớ. Hãy viết. Hãy bắt đầu từ một vài dòng chưa trọn vẹn. Rồi mọi thứ sẽ sáng dần.

Bạn sẽ ngạc nhiên vì chính mình. Và biết đâu, vài trang viết của bạn sẽ thay đổi được tư duy của một người trẻ, truyền cảm hứng cho một ai đó đang loay hoay giữa đường đời.

Từ một sáng cà phê dưới gốc cây si, tôi đã mở ra cho mình một con đường mới: con đường của viết lách và sẻ chia. Và tôi tin, đó là một trong những quyết định sáng suốt nhất trong cuộc đời mình.

Nếu tôi đã làm được, tôi tin bạn cũng có thể. Bởi ai trong chúng ta, nếu từng sống một cách trọn vẹn đều có điều gì đó xứng đáng để viết lại.

Có thể, quyển sách tiếp theo trong tủ sách Việt… chính là của bạn.

Nhà sáng lập GIVER Books

Kami ghi

Trần Thanh Phong