Trung Quốc hỗ trợ kỹ thuật cho nhiều dự án đường sắt trọng điểm của Việt Nam
Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, sáng 15/4, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã ký kết loạt văn kiện quan trọng với các đối tác Trung Quốc nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng giao thông, đặc biệt là các dự án đường sắt chiến lược.
Nổi bật trong số các văn kiện được ký kết là bản ghi nhớ giữa Bộ Xây dựng Việt Nam và Ủy ban Phát triển và Cải cách Quốc gia Trung Quốc về việc thành lập Ủy ban Liên hợp hợp tác đường sắt Việt - Trung, với mục tiêu đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Đồng thời, một biên bản làm việc cũng được ký giữa Bộ Xây dựng và Tổng cục Hợp tác Phát triển Quốc tế Trung Quốc về việc hỗ trợ kỹ thuật khảo sát thực địa và lập báo cáo nghiên cứu khả thi cho tuyến đường sắt trên.
Ngoài ra, hai công thư quan trọng cũng đã được trao đổi, trong đó phía Trung Quốc cam kết hỗ trợ kỹ thuật trong việc lập quy hoạch các tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn gồm: Đồng Đăng - Hà Nội và Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng. Các hoạt động hỗ trợ này sẽ góp phần thúc đẩy tiến trình chuẩn bị đầu tư, rút ngắn thời gian triển khai, đồng thời tạo tiền đề cho sự liên kết giao thông xuyên biên giới giữa hai nước.
Bên cạnh lĩnh vực đường sắt, ba văn kiện hợp tác đường bộ cũng được ký kết, gồm: (1) Hiệp định giữa Chính phủ hai nước về xây dựng công trình giao thông qua biên giới tại cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy (Hà Giang, Việt Nam) - Thiên Bảo (Vân Nam, Trung Quốc); (2) Nghị định thư về đơn giản hóa thủ tục xuất nhập cảnh cho phương tiện, nhân lực, vật tư phục vụ công trình và (3) Bản ghi nhớ hợp tác kỹ thuật đường bộ giữa Bộ Xây dựng Việt Nam và Bộ Giao thông Trung Quốc.
Các văn kiện này tạo nền tảng pháp lý cho hai tỉnh biên giới Hà Giang và Vân Nam triển khai các dự án giao thông trọng điểm, qua đó thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động thương mại và lưu thông hàng hóa, phục vụ nhu cầu ngày càng tăng của cư dân và doanh nghiệp hai bên.
Dự án đầu tư tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đã được Quốc hội Việt Nam thông qua ngày 19/2/2025 với tổng mức đầu tư 203.231 tỷ đồng (tương đương khoảng 8,37 tỷ USD), đặt mục tiêu hoàn thành chậm nhất vào năm 2030.
Dự án có tổng chiều dài gần 391 km, thêm tuyến nhánh 27,9 km, đi qua 9 địa phương gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng. Tuyến được xây dựng mới theo tiêu chuẩn khổ ray 1.435 mm, đường đơn, phục vụ cả vận tải hành khách và hàng hóa.
Tốc độ thiết kế tối đa đạt 160 km/h với đoạn chính từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng, 120 km/h tại các khu vực đầu mối nội đô Hà Nội và 80 km/h cho các đoạn còn lại.
Việc ký kết và triển khai các văn kiện hợp tác với Trung Quốc trong lĩnh vực giao thông không chỉ thể hiện cam kết chính trị cấp cao giữa hai quốc gia mà còn góp phần cụ thể hóa chiến lược phát triển kết cấu hạ tầng giao thông liên vùng, xuyên biên giới.
Đặc biệt, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng được kỳ vọng sẽ trở thành trục giao thương huyết mạch, kết nối hành lang kinh tế Côn Minh - Hà Nội - Hải Phòng với các trung tâm kinh tế, logistics của Việt Nam, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh khu vực và thúc đẩy hội nhập kinh tế sâu rộng.