Đề xuất bố trí nhà công vụ và phương tiện cho nhà khoa học đầu ngành
Bộ Khoa học và Công nghệ đang đề xuất một loạt chính sách ưu đãi dành cho các nhà khoa học đầu ngành, trong đó có hỗ trợ nhà công vụ và phương tiện đi lại trong thời gian thực hiện nhiệm vụ.
Theo đó, đề xuất này nằm trong dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo hiện đang được Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Quốc hội xem xét.
So với luật hiện hành, dự thảo lần này mở rộng phạm vi đối tượng thụ hưởng. Không chỉ dừng lại ở các tổ chức khoa học và công nghệ công lập, dự luật còn bổ sung nhiều nhóm nhân lực mới như nghiên cứu sinh, nghiên cứu viên sau tiến sĩ, cán bộ quản lý tại cơ quan nhà nước, nhân sự R&D trong doanh nghiệp, cũng như cá nhân hoạt động độc lập hoặc thuộc các tổ chức phi công lập.
Đáng chú ý, chính sách ưu đãi đặc biệt sẽ dành cho nhà khoa học đầu ngành, tổng công trình sư, kỹ sư chủ trì các nhiệm vụ trọng điểm, cùng chuyên gia trong và ngoài nước. Nhóm đối tượng này không chỉ được hưởng chế độ lương, phụ cấp theo thỏa thuận mà còn được bố trí nhà ở công vụ và phương tiện di chuyển trong suốt quá trình làm việc.
Ngoài các chính sách hỗ trợ về điều kiện sống và làm việc, dự thảo còn trao quyền chủ động hơn cho các nhà khoa học, kỹ sư trong việc điều phối nhân lực, tài chính và các nguồn lực phục vụ nghiên cứu. Họ có thể thuê chuyên gia trong nước và quốc tế, mua sáng chế, thiết kế, tài liệu kỹ thuật trong phạm vi ngân sách được duyệt.
Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng được tạo điều kiện tham gia hội nghị, hội thảo khoa học trong nước và quốc tế, tự quyết định kế hoạch nghiên cứu và triển khai nhiệm vụ. Điều này giúp họ có thêm không gian sáng tạo và phát triển, thay vì bị bó buộc bởi các quy trình hành chính cứng nhắc.
Chính sách ưu đãi không chỉ dành riêng cho các nhà khoa học trong nước mà còn mở rộng cho người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia quốc tế đang làm việc tại Việt Nam. Những đối tượng này có thể được xem xét hưởng ưu đãi về xuất nhập cảnh, cư trú và cấp giấy phép lao động - một bước đi quan trọng nhằm thu hút nhân tài và xây dựng môi trường khoa học cạnh tranh.
Đặc biệt, dự luật cũng đưa ra quy định cho phép cá nhân trong các tổ chức khoa học và công nghệ công lập tham gia thành lập và điều hành doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Những nhà khoa học này có thể được cử đi làm việc tại các viện nghiên cứu, cơ sở giáo dục đại học hoặc doanh nghiệp trong một thời gian nhất định để trao đổi học thuật, cập nhật xu hướng công nghệ mà vẫn được bảo lưu chế độ lương, quy hoạch và thi đua khen thưởng.
Việc hoàn thiện dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo là một phần trong nỗ lực lớn nhằm cải thiện môi trường nghiên cứu, giữ chân nhân tài và kết nối mạng lưới chuyên gia trong và ngoài nước. Nếu được thông qua, đạo luật này không chỉ tạo động lực cho các nhà khoa học mà còn góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu, thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ tại Việt Nam.