Đề xuất cấp phép khai thác máy bay Trung Quốc tại Việt Nam
Bộ Xây dựng vừa có văn bản đề nghị Bộ Tư pháp góp ý về việc áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn để xây dựng các nghị định và thông tư liên quan đến cấp phép khai thác máy bay COMAC (do Trung Quốc sản xuất) tại Việt Nam.
Tại điểm 4, Điều 6, Chương 2, Nghị định số 92/2016 của Chính phủ quy định về kinh doanh vận tải hàng không, yêu cầu các chủng loại tàu bay nhập khẩu vào Việt Nam phải được Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) hoặc Cơ quan an toàn hàng không châu Âu (EASA) hoặc nhà chức trách hàng không Việt Nam cấp Chứng chỉ loại tàu bay.
Hiện nay, máy bay C909 của COMAC chưa được FAA và EASA cấp chứng chỉ loại tàu bay. Đây là trở ngại khiến cho việc đưa 2 máy bay COMAC C909 vào khai thác tại Việt Nam chưa thể thực hiện.
Liên quan đến vấn đề này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) chủ trì, phối hợp với các cơ quan khẩn trương rà soát các quy định pháp luật hiện hành, đề xuất, kiến nghị sửa đổi phù hợp với tình hình thực tế nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình đưa tàu bay của COMAC vào khai thác tại Việt Nam.
Song song đó, Bộ cũng chỉ đạo Cục Hàng không Việt Nam cử nhân sự sang làm việc trực tiếp với COMAC nhằm tìm hiểu chi tiết về dòng máy bay C909 (ARJ21), phục vụ công tác công nhận chứng chỉ sau khi các quy định pháp lý được sửa đổi, bổ sung.

Thực hiện chỉ đạo này, từ ngày 15-24/1, đoàn công tác của Cục Hàng không Việt Nam đã có chuyến làm việc tại Thượng Hải với COMAC và Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC).
Sau quá trình tìm hiểu hệ thống cấp chứng nhận tàu bay của CAAC và phân tích tài liệu liên quan, Cục Hàng không Việt Nam nhận định rằng các tiêu chuẩn về điều kiện bay của Trung Quốc cơ bản tương đồng với quốc tế, ngoại trừ một số khác biệt nhỏ như yêu cầu sử dụng tiếng Trung trên nhãn mác máy bay.
Do đó, Cục đề xuất công nhận tiêu chuẩn thiết kế và chế tạo máy bay của Trung Quốc, xem đây là cơ sở quan trọng nhằm tạo thuận lợi cho ngành hàng không dân dụng Việt Nam. Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh thị trường hàng không đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt máy bay, gặp nhiều khó khăn trong việc mở rộng đội bay và phát triển đường bay mới.
Để hiện thực hóa việc khai thác máy bay COMAC tại Việt Nam, Cục Hàng không Việt Nam đã kiến nghị Bộ Xây dựng sửa đổi một số quy định, bao gồm: Nghị định số 92/2016 về ngành, nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực hàng không dân dụng và Thông tư số 1/2011 quy định về Bộ Quy chế an toàn hàng không dân dụng trong lĩnh vực tàu bay và khai thác tàu bay.
Cục cũng đã đăng ký bổ sung Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 và tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để triển khai thực hiện. Khi các quy định pháp lý được hoàn thiện, Cục sẽ công nhận Giấy chứng nhận loại (TC) đối với máy bay COMAC.
Với máy bay thuê ướt (thuê máy bay kèm theo người lái, tiếp viên, dịch vụ bảo dưỡng, bảo hiểm) bởi các hãng hàng không Việt Nam, Cục sẽ công nhận Giấy chứng nhận đủ điều kiện bay của từng máy bay COMAC cụ thể và thực hiện quy trình đánh giá thừa nhận hiệu lực Giấy chứng nhận người khai thác máy bay nước ngoài theo quy định tại Bộ quy chế an toàn hàng không.
Trường hợp máy bay thuê khô (không bao gồm điều kiện như thuê ướt) bởi các hãng hàng không Việt Nam, Cục sẽ bổ sung loại máy bay mới vào Giấy chứng nhận người khai thác máy bay của các hãng hàng không và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện bay của từng máy bay COMAC cụ thể.
Cục sẽ kiểm tra, giám sát an toàn trao đổi, thống nhất với CAAC về trách nhiệm và chuyển giao trách nhiệm giám sát an toàn khi cần thiết đối với máy bay thuê ướt.
Tính đến ngày 7/1/2025, COMAC đã cung cấp 160 tàu bay C909 ra thị trường đến 12 hãng hàng không (trong đó 11 hãng hàng không của Trung Quốc và 1 hãng hàng không của Indonesia từ 2022).
Tổng số giờ bay tích lũy của C909 là hơn 550.000 giờ bay với hơn 330.000 lượt cất hạ cánh và tổng lượng khách đã vận chuyển là hơn 19 triệu hành khách.