Thời sự

Đề xuất giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe điện hybrid

Nguyễn An 01/08/2024 18:01

Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) và Công ty TNHH Thuế, Tư vấn KPMG kiến nghị cần ưu đãi, giảm mức thuế tiêu thụ đặc biệt cho các dòng xe điện hybrid.

Kiến nghị này được nêu ra tại hội thảo “Dự thảo Quy định sửa đổi về thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe ô tô: Tác động và kiến nghị” do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp với Hội Tư vấn thuế Việt Nam (VTCA) và Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) tổ chức vào sáng 1/8.

Theo đó, đại diện VAMA và Công ty TNHH Thuế, tư vấn KPMG kiến nghị áp mức thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe hybrid không cắm sạc bằng 70% xe chạy bằng xăng, dầu cùng loại. Với xe plug-in hybrid (có cắm sạc), mức áp dụng được đề xuất giảm từ 70% xuống 50%.

Nếu được hưởng ưu đãi trên, giá bán lẻ các dòng xe điện hybrid tự sạc (HEV) hay xe điện hybrid sạc điện riêng (PHEV) giảm về gần bằng xe động cơ đốt trong, qua đó khuyến khích người tiêu dùng lựa chọn dòng xe thân thiện với môi trường này.

Đồng thời, với đơn giá tín chỉ carbon 5 USD/tấn, việc giảm phát thải CO2 sẽ giúp tiết kiệm hơn 333 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, thúc đẩy sử dụng xe HEV và PHEV sẽ giúp tiết kiệm hơn 26.880 tỷ đồng tiêu thụ nhiên liệu trong giai đoạn 2026-2030. Do đó, ưu đãi cho xe HEV/PHEV tuy có thể làm giảm thu ngân sách nhà nước trong ngắn hạn, nhưng mang lại các lợi ích khác về kinh tế, môi trường, ngành và xã hội.

Ngoài ra, việc giảm thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt cho HEV/PHEV phù hợp với xu hướng ngành ô tô và lộ trình chuyển đổi từ xe động cơ đốt trong sang xe thuần điện. Điều này phù hợp với chuyển đổi năng lượng xanh theo Quyết định số 876/QĐ-TTg của Thủ tướng, thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26 và COP28.

xe-hybrid-1.jpeg
Kiến nghị áp mức thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe hybrid không cắm sạc bằng 70% xe chạy bằng xăng, dầu cùng loại

Đại diện KPMG còn cho biết, đề xuất trên được áp dụng từ năm 2026 thì ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 có thể chỉ giảm 23.500 tỷ đồng, nhưng lượng phát thải CO2 sẽ giảm 2,66 triệu tấn.

Đồng quan điểm, đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam cho hay, lượng xe hybrid từ năm 2020 đến nay chỉ chiếm khoảng 0,7% so với tổng lượng tiêu thụ ô tô được sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu và hơn khoảng 1% so với tổng lượng ô tô con. Do đó, để khuyến khích tiêu dùng dòng xe này, đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam cho rằng, chính sách ưu đãi cũng cần nghiên cứu tính toán hợp lý.

Trước đó, trong văn bản gửi Bộ Tài chính, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng cho rằng chưa thực sự hợp lý khi dự thảo sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ quy định thuế suất thấp hơn với xe plug-in hybrid, mà không có ưu đãi cho hybrid không cắm sạc.

VCCI cho rằng, xe ô tô hybrid không có hệ thống sạc điện riêng vẫn có tác dụng giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch, là bước chuyển tiếp sang xe thuần điện, trong quá trình trạm và công nghệ sạc điện chưa đủ thuận tiện cho người dùng. Do đó, đơn vị này đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu thêm chính sách khuyến khích dòng xe hybrid không có hệ thống sạc điện riêng, với thuế suất thấp hơn xe chạy xăng tương ứng.

Hiện, xe điện đang thành xu hướng, bên cạnh sự lựa chọn xe xăng của người tiêu dùng. Sản phẩm này có nhiều chủng loại, trong đó xe hybrid không cắm sạc và xe hybrid có cắm sạc vẫn dùng động cơ xăng, chạy cả bằng xăng và điện. Còn một loại khác là xe thuần điện, vận hành hoàn toàn bằng điện. Cả 3 loại đều có đủ chủng loại, từ xe đô thị cho tới SUV cỡ lớn, bán tải.

Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi, dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024).
Theo dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất, nâng thuế tiêu thụ đặc biệt cho dòng xe ô tô pick-up chở hàng cabin kép lên ngưỡng 24%, 30%, 36% với lần lượt dòng xe theo dung tích xi lanh đến 2.000cm3, đến 2.500cm3, 3.000cm3.
Với dòng xe điện Hybrid, Bộ Tài chính giữ nguyên mức thuế suất hiện hành. Cụ thể, với dòng xe HEV, mức thuế tiêu thụ đặc biệt ngang bằng mức thuế suất áp dụng cho xe chạy bằng xăng, dầu cùng loại (hiện tại là 100%). Còn xe PHEV ở mức 70% thuế suất áp dụng cho xe chạy bằng xăng, dầu cùng loại.

Theo KPMG, tại một số nước có nền kinh tế và trình độ phát triển tương đồng Việt Nam, chẳng hạn như Thái Lan hiện đang áp dụng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt ưu đãi thấp hơn từ 17-27% so với xe xăng hoặc tương đương, nhờ đó thị phần xe HEV tăng từ 2% đến 15% giai đoạn 2018-2023.

Tại Indonesia thuế suất ưu đãi thấp hơn từ 8-40%, nên doanh số bán xe tiết kiệm năng lượng tăng trưởng 22%/năm, xe HEV chiếm 75% tỷ lệ xe điện hóa bán trong năm 2023.

Các quốc gia có thị phần xe điện lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ còn trợ cấp, miễn thuế mua hàng, tín dụng…

Nguyễn An