Myanmar gặp khó khăn kinh tế nghiêm trọng do lạm phát và đồng nội tệ mất giá
Myanmar đang nỗ lực bảo vệ sự ổn định của đồng nội tệ. Mặc dù đã sử dụng nhiều công cụ, nhưng hiệu quả chưa phát huy và người dân liên tục chứng kiến lạm phát phi mã.
Tại Yangon, chưa có dấu hiệu nào cho thấy tốc độ tăng giá tiêu dùng sẽ giảm bớt. Giá xăng vẫn ở mức cao nhất mọi thời đại là 1,39 USD/lít. Giá gạo, hành và tỏi tăng hơn 50% trong 1 năm qua.
Ngân hàng Thế giới ước tính vào tháng 12/2023 rằng, Myanmar sẽ ghi nhận lạm phát 20,1% trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2024, cao nhất khu vực.
Lạm phát song hành với sự mất giá của đồng nội tệ kyat. Thời gian qua, đồng kyat đã tụt xuống mức 4.000 đổi 1 USD, thấp hơn 70% so với thời điểm quân đội tiếp quản chính quyền tháng 2/2021.
Lần này, đồng kyat giảm giá bất chấp nỗ lực của chính phủ, nhằm xoa dịu thị trường, như nới lỏng kiểm soát việc bán ngoại tệ.
Ngân hàng Trung ương Myanmar đã điều chỉnh lãi suất hơn 20 lần từ đầu năm 2024 để hỗ trợ đồng kyat. Chuỗi can thiệp này kéo theo việc bán tháo ngoại tệ trên thị trường, như USD, baht Thái Lan và nhân dân tệ của Trung Quốc.
Trước đây, Ngân hàng Trung ương Myanmar đã áp dụng chiến thuật cứng rắn như ép buộc đổi tiền. Họ cũng hạn chế mua bán ngoại tệ trên thị trường.
Thời gian qua, tiền của các quốc gia mới nổi đã tụt giá so với USD. Nhưng ở Myanmar, yếu tố liên quan đến nội chiến đã đẩy nhanh sự mất giá của đồng kyat.
Ví dụ lệnh quân dịch được thực hiện vào ngày 10/2. Nhiều thanh niên trốn qua biên giới để tránh phải nhập ngũ. Do đó, họ cần USD và baht để mang theo.
Đụng độ giữa quân đội Myanmar và các tổ chức vũ trang sắc tộc thiểu số đã leo thang, từ tháng 10/2023 và chưa có dấu hiệu dừng lại.
Đối phó với cuộc nổi dậy, quân đội vào tháng 12/2023 đã tiến hành kích thích nền kinh tế, bằng cách nới lỏng quy định trao đổi tiền tệ và kiểm soát tỷ giá hối đoái.
Nhưng sự sụt giảm không ngừng của đồng kyat, đã làm tăng chi phí cho doanh nghiệp. Xăng là ví dụ điển hình. Các doanh nghiệp phải chuyển chi phí vào giá cả, tạo gánh nặng cho người tiêu dùng.
Giá sản phẩm y tế, phần lớn phải nhập khẩu, đã tăng gấp đôi đến gấp ba trong những năm qua. Nguồn cung cấp dụng cụ y tế cũng bị thiếu hụt, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân. Một phụ nữ 29 tuổi bị bệnh viêm khớp ở Yangon nói: “Tôi đã từ chối lời mời đi ăn ngoài, và bán vàng bạc tích trữ bao năm qua trong nhà để trả tiền thuốc men.”