IEA: Trung Quốc tăng trưởng chậm dẫn tới dư thừa xăng dầu trên toàn cầu
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) công bố dự báo hôm 12/4 cho thấy, thị trường xăng dầu toàn cầu sẽ rơi vào tình trạng dư nguồn cung vào năm 2025, phần lớn là do kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm.
Cụ thể, nguồn cung sẽ vượt quá nhu cầu 200.000 thùng mỗi ngày, đánh dấu đợt dư thừa đầu tiên sau hai năm.
Trung Quốc là nhân tố then chốt. Năm 2023, Trung Quốc chiếm 80% mức tăng trưởng nhu cầu dầu của các nước không phải thành viên Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD). Thị phần của Trung Quốc được dự đoán sẽ giảm xuống còn 43% vào năm 2024 và 27% vào năm 2025.
IEA nói trong dự báo: “Thời điểm phong tỏa của Trung Quốc khác so với phần còn lại của thế giới, nên tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu vào năm 2023 phụ thuộc rất nhiều vào quốc gia này”.
IEA nhận thấy, nhu cầu đang giảm dần, dựa trên tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc yếu đi, và sự chuyển biến nhanh chóng của công nghệ thay thế dầu, như xe điện và đường sắt cao tốc.
Trên thế giới, nguồn cung năm 2024 dự kiến sẽ giảm 300.000 thùng/ngày. Năm 2025, IEA dự kiến sức mua toàn cầu là 104,3 triệu thùng/ngày.
Theo IEA, nhu cầu hàng ngày ở các nước OECD sẽ giảm 100.000 thùng, xuống còn 45,7 triệu thùng/ngày vào năm 2024. Điều này do các nước phát triển đang chuyển hướng sang những lĩnh vực khử cacbon. Năm 2025, nhu cầu hàng ngày của OECD được dự báo sẽ giảm thêm 100.000 thùng/1 ngày, xuống mức chưa từng thấy từ năm 2021. Xe điện và hiệu quả sử dụng năng lượng sẽ làm giảm nhu cầu.
Với các nước không thuộc OECD, nhu cầu dầu hàng ngày trong năm 2024 sẽ tăng 1,3 triệu thùng, lên 57,5 triệu thùng/ngày. Sau đó, sản lượng sẽ tăng thêm 1,2 triệu thùng vào năm 2025, lên 58,7 triệu thùng/ngày.
Nhu cầu tăng chậm lại, nhưng nguồn cung vẫn mạnh mẽ. Nguồn cung dầu toàn cầu dự kiến sẽ tăng 1,6 triệu thùng/ngày lên mức kỷ lục 104,5 triệu thùng/ngày vào năm 2025, gấp đôi mức tăng dự kiến là 800.000 thùng/ngày cho năm 2024.
Các nước OPEC+, bao gồm cả Nga, đang tích cực cắt giảm sản lượng vào năm 2024, nhằm hạn chế nguồn cung. Nhưng nguồn cung dầu đang tăng từ các quốc gia không thuộc OPEC+, nhất là Mỹ.
Theo IEA, lượng bổ sung từ Hoa Kỳ, Brazil, Guyana và Canada, có thể gần đạt mức tăng nhu cầu dầu thế giới trong năm nay và năm tới.
Giá dầu thô đi lên gần đây cũng làm giảm nhu cầu, do nhiều ngành công nghiệp muốn hạn chế phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch để tiết kiệm chi phí.
Theo một số nguồn tin, sản lượng dầu thô hàng ngày của Nga đã giảm khoảng 500.000 thùng/ngày kể từ tháng 3/2024, do máy bay không người lái của Ukraine tấn công vào nhà máy lọc dầu.
Căng thẳng cũng gia tăng ở Trung Đông. Israel đã ném bom lãnh sự quán Iran ở Syria vào ngày 1/4, sau đó Tehran đáp trả vào ngày 14/4.
Citigroup dự đoán, nếu giá dầu Brent đạt khoảng 95 USD/thùng, Trung Quốc và những nhà nhập khẩu khác có thể giảm quy mô mua hàng, trong khi Mỹ có thể giải phóng dầu khỏi kho dự trữ chiến lược của mình.