Văn hóa nghệ thuật

Bộ ba tranh của Basquiat có thể mang về hơn 86 triệu USD

Phước Quang 14/4/2024 6:00

Nhà đấu giá Phillips New York sẽ chào bán ba bức tranh lớn của Jean - Michel Basquiat trong đợt bán hàng vào tháng 5/2024 với ước tính có giá tổng cộng 86,5 triệu USD.

Ba bức tranh ấy là từ bộ sưu tập của cố nhà nhân chủng học người Ý - GS.Francesco Pellizzi. Ông qua đời năm ngoái, là người đồng sáng lập và biên tập viên của Res: Nhân chủng học và Thẩm mỹ (Res: Anthropology and Aesthetics) - một tạp chí được xuất bản bởi Bảo tàng Peabody tại Đại học Harvard và Nhà xuất bản Đại học Chicago. Pellizzi là nhà sưu tầm nghệ thuật nổi tiếng, đã xây dựng một bộ sưu tập đặc biệt, đã tặng nhiều tác phẩm quý hiếm cho các viện bảo tàng thích hợp. Nhiều hiện vật sưu tập khác vẫn còn trong nhà Pellizzi sau khi ông mất cho thấy sự gắn bó của ông với nghệ thuật đương đại, như với tác phẩm của Jean - Michel Basquiat, Francesco Clemente, Vija Celmins, George Condo, Julio Galan, Daniel Lezama, Dan Flavin...

Robert Manley - Phó chủ tịch kiêm Giám đốc Toàn cầu của Thế kỷ XX và Nghệ thuật đương đại (Deputy Chairman and Worldwide Co-Head of 20th Century & Contemporary Art) tại Phillips cho biết: “Thật là xúc động khi được đắm mình vào bộ ba bức tranh chưa từng có mặt trên thị trường kể từ khi chúng được mua lại, khoảng một năm sau khi chúng được tạo ra”. Và “Nhất là khi các bức tranh này đã sống gần như cả cuộc đời với một người có mối liên hệ trực tiếp với nghệ sĩ Basquiat”.

Manley cho biết Pellizzi là bạn của quý bà Annina Nosei, người Ý - chủ một phòng trưng bày, đại lý đầu tiên của nghệ sĩ Basquiat, và Pellizzi “đã mua nhiều tác phẩm tuyệt vời từ cô ấy”, trong đó có bộ ba tác phẩm sẽ được bán tại Phillips. Đồng thời Manley cũng chia sẻ thêm, rằng, Pellizzi đã từng viết một bài luận cho danh mục hồi tưởng tác phẩm của Basquiat vào năm 1989 tại Phòng trưng bày Vrej Baghoomian ở New York, hơn một năm sau cái chết của nghệ sĩ.

Nhà sưu tập người Ý Francesco Pellizzi là một “huyền thoại sống” trong cuộc đời và sự nghiệp ban đầu của Basquiat, ông cũng là “tay chơi” có hạng khi sưu tầm các tác phẩm nghệ thuật về chủ nghĩa tối giản và kể cả với nghệ thuật mang tính khái niệm, từ những năm 1970. Sau đó, vào những năm của thập niên 1980-1990, ông đam mê sưu tập nghệ thuật đương đại.

Bức tranh lớn nhất trong nhóm - Untitled (1982) của Jean - Michel Basquiat sẽ được chào bán với giá ước tính từ 40-60 triệu USD. Francesco Pellizzi đã mua tác phẩm này vào năm 1984, chỉ hai năm sau khi nó được sáng tác. Đây được xem là một kiệt tác dẫn đầu nhóm tranh bộ ba này của Jean - Michel Basquiat. Với chiều rộng khoảng 2,43m, tác phẩm này là nền tảng cho năm hoàng kim của Basquiat, trong thời gian ông chuyển từ nghệ thuật đường phố sang trưng bày trong các triển lãm tranh danh giá. Là tác phẩm tiêu biểu cho những tác phẩm xuất sắc nhất của Basquiat, Untitled rất phong phú về hình tượng và hình ảnh. Bức tranh này đã được đưa vào một cuộc triển lãm dành riêng cho bộ sưu tập của Francesco Pellizzi tại Bảo tàng Hofstra ở New York vào năm 1989, và sau đó được trưng bày tại Gagosian Los Angeles như một phần của cuộc triển lãm tưởng niệm vào năm 1998, đánh dấu 10 năm ngày mất của Basquiat. Bức tranh cũng đã được giới thiệu trên trang bìa của catalog đi kèm. Gần đây hơn, tác phẩm này đã được trưng bày tại Fondation Louis Vuitton ở Paris, Pháp.

Cuộc mở bán lần này với bộ ba tranh của Jean-Michel Basquiat là minh chứng cho cam kết của nhà đấu giá Phillips đối với di sản của nghệ sĩ quá cố. Bởi, mỗi tác phẩm đều được GS. Francesco Pellizzi mua lại từ Annina Nosei - đại lý đầu tiên của nghệ sĩ Basquiat - vào đầu những năm 1980, và từ đó đến nay, những bức tranh nổi tiếng này vẫn “nằm im” trong bộ sưu tập của Pellizzi.

Robert Manley bày tỏ: “Phillips tự hào trở thành đại diện của nghệ sĩ Jean - Michel Basquiat trong thập niên qua. Từ việc bán tác phẩm Flexible (Linh hoạt ) của Basquiat sáng tác vào năm 1984 với giá 45,3 triệu USD vào tháng 5/2018 đến vai trò của chúng tôi là nhà tài trợ chính cho triển lãm King Pleasure của gia đình Basquiat, lễ kỷ niệm người nghệ sĩ thiên tài của Phillips, chúng tôi rất vinh dự được công bố nhóm tác phẩm đáng kinh ngạc này, tự hào về một số hình ảnh mang tính biểu tượng nhất của Basquiat với lịch sử triển lãm và xuất xứ ấn tượng không kém. Là một nhà sưu tập đầy cảm hứng, GS.Francesco Pellizzi đã có được những tác phẩm vượt thời gian, nhấn mạnh tầm nhìn nghệ thuật của nghệ sĩ Basquiat, khi chúng tiếp tục truyền cảm hứng và khơi gợi sáng tạo nghệ thuật cho đến 40 năm sau và sẽ còn hơn thế nữa”.

Ngoài bức Untitled dẫn đầu bộ ba tranh, hai bức còn lại của nghệ sĩ Basquiat được nhà đấu giá Phillips mở bán vào tháng 5 tới là bức Portrait of a Famous Ballplayer, sáng tác năm 1981, và bức Native Carrying Some Guns, Bibles, Amorites on Safari, năm 1982.

Trước khi bán, bộ ba tác phẩm này sẽ được ra mắt tại New York trong một cuộc triển lãm mở cửa từ ngày 8-14/4/2024, sau đó là đến Los Angeles từ ngày 23-25/4/2024, đánh dấu lần cuối cùng chúng được trưng bày cùng nhau.

buc-tranh-untitled-elmar-sang-tac-nam-1982-cua-nghe-si-jean-michel-basquiat-voi-thong-tin-gioi-thieu-dinh-kem-cua-nha-dau-gia-phillips..jpg
Bức tranh “Untitled (ELMAR)”, sáng tác năm 1982, của nghệ sĩ Jean - Michel Basquiat, với thông tin giới thiệu đính kèm của nhà đấu giá Phillips

Jean - Michel Basquiat (1960-1988) là một nghệ sĩ người Mỹ, rất thành công trong phong trào chủ nghĩa biểu hiện mới. Basquiat nổi tiếng vào cuối những năm 1970 với tư cách là thành viên của bộ đôi graffiti SAMO cùng với Al Diaz, viết những biểu tượng bí ẩn trên Manhattan, đặc biệt là ở trung tâm văn hóa Lower East Side, nơi nhạc rap, punk và nghệ thuật đường phố kết hợp với hip - hop. Đến đầu những năm 1980, tranh của ông được trưng bày tại các phòng triển lãm và bảo tàng nhiều nơi trên toàn thế giới. Ở tuổi 21, Basquiat trở thành nghệ sĩ trẻ nhất tham gia Documenta ở Kassel, Đức. Ở tuổi 22, Basquiat là một trong những người trẻ nhất tham gia triển lãm tại Whitney Biennial ở New York. Bảo tàng Nghệ thuật Mỹ Whitney đã tổ chức hồi tưởng tác phẩm nghệ thuật của ông vào năm 1992.

Phước Quang